Jan Verhagen

Jan Verhagen is in 1966 geboren in Beek en Donk (Noord-Brabant). Hij studeerde econometrie aan de Universiteit van Tilburg, en promoveerde in de openbare financiën van de lagere overheden aan de Universiteit van Groningen. Hij geldt als dé gemeentelijke specialist in het gemeentefonds. Hij heeft gewerkt bij de Raad voor de gemeentefinanciën, waar hij mee aan de wieg stond van de huidige Financiële-verhoudingswet. Daarnaast is hij fractievoorzitter van de lokale partij Heemsteeds Burger Belang (gemeente Heemstede). Zijn columns, over het geld van gemeenten en provincies, zijn op persoonlijke titel.
  • financiën / Column

    Maximale duidelijkheid

    Prinsjesdag, 15 september 2009. Staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken stuurt de septembercirculaire over het gemeentefonds naar de gemeenten. Haar belangrijkste boodschap: het wordt de komende jaren flink bezuinigen. En ze schetst daarbij twee scenario’s.

    04 december 2009
    Maximale duidelijkheid
  • financiën / Column

    Tuinen we er weer in

    Werken die crisismaatregelen nu eigenlijk wel? En sluiten de opbrengsten van die maatregelen een beetje aan bij de kosten ervan? Minister Van der Laan (Wonen, PvdA) heeft laten onderzoeken wat de resultaten zijn van de stimuleringsmaatregelen voor de woningbouw.

    06 november 2009
    Tuinen we er weer in
  • financiën / Column

    Zinloze scenario’s

    Hoeveel geld krijgen de gemeenten en provincies over twee jaar? We weten het niet. ‘Je moet hiervoor enkele scenario’s opstellen’, zo adviseren alle deskundigen. Om zeven redenen is dat een slecht advies.

    23 oktober 2009
    Zinloze scenario’s
  • sociaal / Column

    Boetepreek

    Wat zouden de gemeenten graag wat extra geld willen geven aan mensen met een bijstandsuitkering! Het staat zelfs prominent in het Manifest van de gemeenten, dat de VNG namens alle gemeenten in december 2006 aan de kabinetsformateur stuurde: ‘Gemeenten moeten meer armslag krijgen voor een ruimhartig armoedebeleid. Zo kunnen degenen die langdurig zijn aangewezen op een bijstandsuitkering, worden ondersteund.’

    09 oktober 2009
    Boetepreek
  • financiën / Column

    Somber is de enige zekerheid

    Eigenlijk, eigenlijk had minister Bos van Financiën moeten aankondigen dat het gemeente- en provinciefonds in 2012 en 2013 behoorlijk groeien.

    25 september 2009
    Somber is de enige zekerheid
  • financiën / Column

    Doorzichtig toezicht

    Er zijn twaalf provincies, dertien ministeries en ruim vierhonderd gemeenten. Het vereist een academische studie om precies te weten wie waarvoor verantwoordelijk is.

    28 augustus 2009
    Doorzichtig toezicht
  • financiën / Column

    Beter ten halve gekeerd

    Gemeenten en provincies hebben in 2007 ongeveer honderd miljoen euro uitgegeven om het Rijk alle informatie te geven die het eist. Honderd miljoen euro, voor het verzamelen en bewerken van allerlei gegevens en het toesturen daarvan aan de ministeries. Honderd miljoen euro, per jaar, voor 164 informatieverplichtingen voor de gemeenten en 57 voor de provincies.

    07 augustus 2009
    Beter ten halve gekeerd
  • financiën / Column

    Zware tijden voor de boeg

    Het beeld is heroïsch, de drenkeling die wordt gered, maar de redder zelf verdrinkt. Daar moest ik aan denken toen ik de aanhoudende reeks cijfertjes over bedrijven en overheden in crisis op me liet inwerken. Een schuin oog op de situatie in de VS versterkte dat beeld.

    24 juli 2009
    Zware tijden voor de boeg
  • financiën / Column

    Kansloze lobby

    Stel, u voert een lobby om de gemeente meer geld te laten uitgeven aan uw onderwerp. Dan bent u misschien een aannemer die wil dat de gemeente meer geld uitgeeft aan scholenbouw.

    10 juli 2009
    Kansloze lobby
  • financiën / Column

    Gezonde cijfers in een gezonde organisatie

    Hoe beoordeel je de financiële gezondheid van een organisatie? En hoe beoordeel je de financiële gezondheid van een gemeente? Je kijkt daarvoor naar allerlei verhoudingen. De uitgaven over enkele jaren mogen niet hoger zijn dan de inkomsten, het eigen vermogen moet genoeg zijn om de mogelijke risico’s te dragen en de belastingtarieven mogen niet te veel stijgen.

    26 juni 2009
    Gezonde cijfers in een gezonde organisatie
  • financiën / Column

    Dag des oordeels

    Ruim drie jaar geleden, in maart 2006, onderzocht de Algemene Rekenkamer of de bekostiging van gemeentelijke taken aansluit bij de gemeentelijke beleidsvrijheid. Als het Rijk de gemeenten veel vrijheid wil geven bij de uitvoering van bepaalde taken, dan is het passend om de vergoeding te geven via het gemeentefonds. Maar als het Rijk het beleid zelf wil blijven bepalen, is een specifieke doeluitkering het meest passend.

    12 juni 2009
    Dag des oordeels
  • financiën / Column

    Foutje van 500 miljoen

    Het kabinet besteedt dit jaar en volgend jaar zes miljard euro om de economie op gang te houden. De gemeenten keken belangstellend mee.

    29 mei 2009
    Foutje van 500 miljoen
  • financiën / Column

    Artikel 12 deel 2

    Twee weken geleden toonde ik aan dat minister Ter Horst van Binnenlandse Zaken artikel 12-geld wil geven aan gemeenten die te weinig belasting vragen. Dat mag ze niet doen, dat is wettelijk verboden.

    15 mei 2009
    Artikel 12 deel 2
  • financiën / Column

    Regels zijn voor iedereen

    Artikel 12-gemeenten die extra geld uit het gemeentefonds vragen omdat ze financiële problemen hebben, moeten meer dan gemiddeld onroerendezaakbelasting vragen. Dat is logisch, want anders zouden honderden gemeenten weinig belasting aan de eigen inwoners en bedrijven vragen en tegelijkertijd hun handje ophouden bij de rest van Nederland.

    01 mei 2009
    Regels zijn voor iedereen
  • financiën / Column

    Praktijkles crisisbestrijding

    Wijze economen uit heel de wereld hebben tientallen jaren nagedacht over welke taken het Rijk moet doen en welke taken aan gemeenten en provincies toebehoren. Professor Musgrave van de Harvard-universiteit onderscheidde in 1959, exact vijftig jaar geleden, in zijn boek Theory of Public Finance drie taken voor de overheid.

    17 april 2009
    Praktijkles crisisbestrijding
  • financiën / Column

    Te braaf

    Hoewel de woningen de afgelopen jaren steeds meer waard zijn geworden, is de onroerendezaakbelasting gemiddeld maar met drie tot vier procent per jaar gestegen. De gemeenten hebben immers braaf de tarieven van de onroerendezaakbelasting voor woningen verlaagd. Die tarieven zijn nu gemiddeld een kwart lager dan tien jaar geleden.

    03 april 2009
    Te braaf
  • financiën / Column

    Stabiel

    Gemeenten willen graag ruim van tevoren weten hoeveel geld ze van de ministeries krijgen. Daarom pleiten ze voor stabiele budgetten. Nu kun je ‘stabiel’ op maar liefst zes verschillende manieren definiëren en invullen.

    20 maart 2009
    Stabiel
  • financiën / Column

    Survival of the fittest

    De bedrijfstak die ik het minst klantvriendelijk vind, zijn de banken. Banken zijn open van halftien tot vijf uur. Om naar de bank te gaan moet ik dus een halve dag vrij nemen. Maandagochtend? Bank dicht. Koopavond? Kent de bank niet.

    06 maart 2009
    Survival of the fittest
  • financiën / Column

    82 procent onbetrouwbaar

    Hoeveel geld een gemeente elk jaar te besteden heeft, hangt vooral af van de groei van het gemeentefonds. In diverse circulaires geeft het rijk voorspellingen van de jaarlijkse groei van het gemeentefonds en van de inflatie. De reële groei, dat is de groei boven de inflatie, geeft aan hoeveel de gemeenten kunnen besteden aan eigen voorkeuren.

    20 februari 2009
    82 procent onbetrouwbaar
  • financiën / Column

    Bankoverval

    In Binnenlands Bestuur 4 stond heel geruststellend ‘Schatkistbankieren wordt niet verplicht’. Wat was er gebeurd? Het ministerie van Financiën heeft een beleidsnotitie geschreven, waarin overwogen wordt om de gemeenten te verplichten om te gaan bankieren bij het ministerie. Alles afwegende wil het ministerie dat nog niet verplicht stellen. Wel blijft voor de toekomst die verplichting uitdrukkelijk in beeld.

    06 februari 2009
    Bankoverval