Survival of the fittest

Op zaterdag open, daar doen banken al helemaal niet aan. En op zondag open, dat vinden banken iets voor supermarkten en meubelwinkels. Sparen bij banken kan, als de klant maar precies aan de voorwaarden van de banken wil voldoen.

Net zo klantonvriendelijk is de autohandel. Vorige maand wilde mijn auto niet meer starten. Ik bel de garage. Ik mocht een week later langskomen... met een auto die niet kon rijden. U begrijpt dat ik direct een beunhaas heb gebeld, die de volgende dag is langsgekomen en het probleem heeft opgelost. De garage heeft dus niets aan mij verdiend. Nog zo’n beroerde sector is de bouw. Bij opgeleverde nieuwbouwprojecten is de vraag nooit óf er fouten zijn gemaakt, maar of het er meer of minder dan veertig zijn, en of ze binnen een halfjaar worden hersteld. Mijn bank is de afgelopen maanden genationaliseerd. Mijn garage is inmiddels failliet gegaan. De bouw stort in.

Is het toevallig dat juist de banken, de autohandel en de bouw hard zijn getroffen in de afgelopen maanden? Ik denk het niet. Veel van deze bedrijven zijn niet ten onder gegaan dóór de kredietcrisis, ze zijn ten onder gegaan tíjdens de kredietcrisis door klantonvriendelijkheid. Ze geven de Amerikaanse hypotheekmarkt de schuld, de Chinese exportoverschotten, problemen om geld te lenen, strenge regels van de overheid, hoge belastingtarieven. Zelf konden ze er heus niets aan doen. Ze hebben er dus, helaas, helemaal niets van geleerd.

Bij de genationaliseerde bank, voor een faillissement behoed met tientallen miljarden overheidssteun, mag de klant nog steeds niet langskomen als het hem goed uitkomt, maar alleen als het de bank goed uitkomt, dus van half tien tot vijf, maar niet op maandagochtend, koopavond, of zaterdag. De spaarrentes die ze bieden zijn nog steeds lager dan de concurrentie. Mijn spaarrekening loopt dus bij de concurrent.

De garage in het buurdorp ziet het faillissement van de collega niet als waarschuwing, maar als een aantal klanten die ze in de schoot geworpen kreeg waar ze niets voor hoefde doen, en waar ze dus ook niets voor doet. Banden wisselen kunt u het beste niet bij de garage laten doen, tenzij u geld te veel hebt. Minder fouten bij bouwprojecten? Droom lekker verder.

Wie hebben er geen last van de kredietcrisis, of veel minder? Supermarkten, meubelwinkels, en alle andere bedrijven die altijd al de klant voorop stelden. In dit Darwinjaar geldt ‘survival of the fittest’: slechte bedrijven gaan ten onder, goede bedrijven overleven. Biologen weten al tweehonderd jaar dat dat een natuurlijk en goed proces is. Alleen economen geloven niet in Darwin, en verklaren de ontwikkelingen door een ingreep van boven.