Te braaf

Voor gemeenten is dat de gewoonste zaak van de wereld, ze wilden niet profiteren van de waardestijgingen van de afgelopen jaren. Maar is dat wel zo gewoon? In ieder geval niet voor de provincies. Zij heffen opcenten op de motorrijtuigenbelasting. Hoewel de auto’s gemiddeld steeds zwaarder werden, bleef hun gemiddelde tarief stijgen. De tarieven van de provinciale opcenten zijn nu gemiddeld een derde hoger dan tien jaar geleden. De opbrengst steeg heel snel, de afgelopen jaren gemiddeld acht procent per jaar.

De tarieven verlagen om de opbrengst niet te snel te laten stijgen, dat is ook niet zo gewoon voor de minister van Financiën. Het tarief van de overdrachtsbelasting op huizen is al vele jaren zes procent. Dat de huizenprijzen de afgelopen jaren enorm zijn gestegen, was blijkbaar geen reden om de tarieven te verlagen. Dus steeg de opbrengst. Ook het eigenwoningforfait in de inkomstenbelasting wijzigt niet meer als de woningen duurder worden. Tot en met vorig jaar was dat nog wel zo. U moet dus voortaan meer inkomstenbelasting betalen als uw woning meer waard wordt. Waarom zouden de gemeenten dan wel braaf de tarieven voor de onroerendezaakbelasting blijven verlagen als de woningen meer waard worden?

De inkomens stijgen dit jaar aanmerkelijk sneller dan de inflatie. In de logica van de minister van Financiën betekent dat opnieuw dat u meer inkomstenbelasting moet betalen, want de tarieven van de inkomstenbelasting worden aangepast aan de inflatie en niet aan de werkelijke loonstijging. Waarom hielden de gemeenten de afgelopen jaren rekening met de werkelijke waardestijging van de woningen, terwijl het rijk uitgaat van de algemene inflatie?

De vennootschapsbelasting neemt snel af in deze moeilijke tijden. Het Centraal Planbureau verwacht dat de opbrengst dit jaar een kwart minder is dan vorig jaar. Bedrijven die verlies lijden, hoeven dit jaar helemaal geen vennootschapsbelasting meer te betalen, en de komende jaren wellicht ook niet. Maar waarom moeten gemeenten dan wel hetzelfde bedrag van deze bedrijven vragen als vorig jaar? Waarom mogen de gemeenten niet eens een kwijtscheldingsregeling voor deze bedrijven hebben?

De gemeenten hebben zich braaf gedragen bij hun belastingen. Te braaf. Maar dat heeft nu wel een voordeel. Ze kunnen komend jaar met goed fatsoen de tarieven van de onroerendezaakbelasting laten stijgen nu de woningen in prijs dalen. Het rijk kan dat niet, omdat het in betere tijden de tarieven niet heeft laat dalen. Het gevolg is wel dat het rijk nu enorme tekorten op de begroting heeft. Wie roept dat dat door overmacht komt, heeft het mis. Bij elke recessie heeft het rijk namelijk tekorten, en om de vijf jaar is er een recessie.