Douwe Jan Elzinga

Douwe Jan Elzinga studeerde geschiedenis en rechten aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij promoveerde in 1982 en werd hoogleraar Staatsrecht in 1985. Sinds 2004 is hij tevens hoogleraar aan de Universiteit van Aruba. Van 1998 tot 2000 trad hij op als voorzitter van de Staatscommissie Dualisme en lokale democratie. Zijn eerste column in Binnenlands Bestuur verscheen in de herfst van 1978. Hij schreef een tiental boeken en handboeken over staatsrecht, politiek en bestuur. Het belangrijkste deel van zijn prijzenkast bestaat echter uit de drie zilveren kruisjes die hij behaalde in de Elfstedentochten van 1985, 1986 en 1997.
  • bestuur en organisatie / Column

    Adviezen ROB zijn onder de maat

    De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) produceert de laatste tijd een spervuur aan adviezen en rapporten, waaronder briefadviezen aan regering, parlement en informateur. In dat opzicht is er een evidente breuk met het verleden.

    02 juli 2010
    Adviezen ROB zijn onder de maat
  • bestuur en organisatie / Column

    Deconcentratie als alternatief

    Bij de komende discussie over de ordening van het openbaar bestuur moet goed worden nagedacht over de uitgangspunten en de beschikbare instrumenten.

    11 juni 2010
    Deconcentratie als alternatief
  • bestuur en organisatie / Column

    Markt voor doemdenkers is groot en wijd vertakt

    In het najaar van 1980 schreef ik mijn eerste bijdrage voor Binnenlands Bestuur. De columns die in de periode 1980-2010 verschenen, geven een beeld van de talrijke discussies die in het Nederlandse openbaar bestuur zijn gevoerd.

    28 mei 2010
    Markt voor doemdenkers is groot en wijd vertakt
  • bestuur en organisatie / Column

    Dwaze voorstellen over provincies

    Uit het rapport van de commissie-Kalden blijkt dat men weinig heeft begrepen van de ins en outs van het Nederlandse openbaar bestuur.

    14 mei 2010
    Dwaze voorstellen over provincies
  • sociaal / Column

    Wethouders van buiten

    Bij de vorming van colleges in de Nederlandse gemeenten is het wettelijke woonplaatsvereiste een veel besproken thema, vooral voor de wethouders van buiten. De animo om wethouder te worden is er meestal wel, maar in veel gevallen wordt door de wethouderskandidaten geëist dat ze buiten de gemeente kunnen blijven wonen.

    23 april 2010
    Wethouders van buiten
  • bestuur en organisatie / Column

    Ruime uitingsvrijheid voor politici

    Tot hoever reikt de vrijheid van meningsuiting van politici? En wanneer kunnen bestuurders zich in rechte verweren tegen kritiek en beschuldigingen? Deze vragen speelden in de Delftse gondelaffaire.

    09 april 2010
    Ruime uitingsvrijheid voor politici
  • bestuur en organisatie / Column

    Geen herziening grondwet in demissionaire periode

    Kan een demissionair kabinet op de valreep van een verkiezing nog een voorstel ter herziening van de Grondwet indienen, zodat de verkiezing ook in dat opzicht als ontbindingsverkiezing kan functioneren? Het antwoord is neen. De inmiddels afgetreden minister van Binnenlandse Zaken, Ter Horst, schrijft in een brief aan de Tweede Kamer van 18 december dat dit wel zou kunnen.

    26 maart 2010
    Geen herziening grondwet in demissionaire periode
  • bestuur en organisatie / Column

    Geen wettelijke regels voor collegevorming

    De vorming van colleges in de Nederlandse gemeenten wordt nauwelijks beïnvloed door wettelijke regels en dat moet ook zo blijven. Na de raadsverkiezing benoemt de gemeenteraad op enig moment wethouders.

    12 maart 2010
    Geen wettelijke regels voor collegevorming
  • bestuur en organisatie / Column

    Gemeentesecretaris uit vertrouwenscommissie

    De zittingsperiode van burgemeesters loopt niet parallel met die van de gemeenteraden. Daar is bewust voor gekozen omdat op die manier de burgemeester zich enigszins kan onthechten van de partijpolitiek en zo een meer neutrale procesrol kan vervullen.

    26 februari 2010
    Gemeentesecretaris uit vertrouwenscommissie
  • bestuur en organisatie / Column

    Provincie Friesland faalt

    Bij gemeentelijke herindelingen is het wijs om het hoofd koel te houden en zich niet te veel te laten leiden door emoties. Het gaat vooral om rationele afwegingen en degelijke analyses over de na- en voordelen. Heel af en toe zijn er voorbeelden waarbij ook deze gewenste rationaliteit ernstige gebreken vertoont. Een voorbeeld bij uitstek daarvan is de voorgenomen herindeling van Zuid-West Friesland.

    12 februari 2010
    Provincie Friesland faalt
  • bestuur en organisatie / Column

    Paul Tang is strafbaar

    Op dezelfde dag dat de commissie-Davids haar Irak-rapport publiceerde, werd ook het rapport van de Commissie-Prinsjesdagstukken gepubliceerd. Het rapport van de Commissie-De Wijkerslooth – onder de titel ‘Publiek Geheim’- ging volledig ten onder in de publiciteit rond het rapport van de Commissie-Davids. Dat is jammer, want het rapport bevat een aantal zeer opmerkelijke conclusies.

    29 januari 2010
    Paul Tang is strafbaar
  • bestuur en organisatie / Column

    Lokale autonomie verder onder druk

    Voor het decentrale bestuur dreigt er aanzienlijk onheil. De Haagse bezuinigingscommissies zijn op zoek naar vergaande bezuinigingsmogelijkheden. De ervaring leert dat het snijden in de nationale overheid meer moeite kost dan het verzinnen van kortingen voor de niet-nationale overheden. Snijden in eigen vlees doet altijd meer pijn dan snijden in andermans vlees. Bij alle grote bezuinigingsoperaties in het verleden heeft het decentrale bestuur een onevenredige bijdrage geleverd. Dat gaat nu waarschijnlijk opnieuw gebeuren.

    15 januari 2010
    Lokale autonomie verder onder druk
  • bestuur en organisatie / Column

    Oprukkend strafrecht

    De jaarlijkse staatsrechtconferentie vond dit jaar plaats in Utrecht en besteedde aandacht aan de immuniteiten en aansprakelijkheden van overheden. Moet de overheid strafrechtelijk vervolgd kunnen worden? Hoe zit het dan met de positie van bestuurlijke en politieke leidingevenden? En moet terzake van die strafbaarheid worden gedifferentieerd tussen de nationale en de decentrale overheden?

    28 december 2009
    Oprukkend strafrecht
  • bestuur en organisatie / Column

    Gerommel met grondwet in antillen-dossier

    De aap is uit de mouw gekomen. Voor de BES-eilanden (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) wil de regering een uitzonderlijke bestuursconstructie gebruiken die op tal van punten afwijkt van die in Nederland. Lange tijd heeft er naar uit gezien dat het Statuut een grondslag zou gaan bevatten voor die aanmerkelijke afwijkingen. Uit de vorige week ingediende voorstellen blijkt echter dat de geformuleerde verandering van het Statuut vrijwel geen enkele betekenis heeft.

    11 december 2009
    Gerommel met grondwet in antillen-dossier
  • bestuur en organisatie / Column

    Steeds meer bange bestuurders

    Niet alleen het aantal vallende bestuurders neemt toe, maar ook het aantal bange bestuurders. Risicomijdend gedrag is in het openbaar bestuur aan de orde van de dag. Nu de juridische aansprakelijkheden flink zijn toegenomen en bestuurders voor het minste of geringste aan de dijk worden gezet, dekt menig bestuurder zich over de hele linie in.

    27 november 2009
    Steeds meer bange bestuurders
  • ruimte en milieu / Column

    Bonaire als struikelblok

    Bonaire is een van de mooiste eilanden van de Nederlandse Antillen. Er wonen zo’n 15 duizend inwoners. In vergelijking met Aruba, Curaçao en Sint Maarten was Bonaire lange tijd een oase van rust en regelmaat.

    13 november 2009
    Bonaire als struikelblok
  • bestuur en organisatie / Column

    Kwestie-leers is testcase

    De burgemeester van Maastricht staat bekend als een bevlogen, creatieve, soms ietwat impulsieve bestuurder. Vanaf het begin van zijn ambtsperiode heeft Gerd Leers het streven naar integriteit in het bestuur hoog in het vaandel gezet. Enige tijd geleden leidde een iets te grote ijver op dit punt echter tot moeilijkheden.

    30 oktober 2009
    Kwestie-leers is testcase
  • bestuur en organisatie / Column

    Steek geen energie in opheffen provincies

    Er is geen land ter wereld met een grotere bestuursdichtheid dan Nederland. Wie kijkt naar de grenzen van publieke en semi-publieke organen komt tot de conclusie dat die een dichter netwerk vormen dan het snelwegennet. We kennen dus een enorme bestuurlijke drukte. Nu er tientallen miljarden moeten worden bezuinigd, ligt het voor de hand dat ook wordt gekeken naar de bestuurlijke organisatie.

    16 oktober 2009
    Steek geen energie in opheffen provincies
  • financiën / Column

    Ongelijke behandeling bij niet-vervolgen Paul Tang

    Tweede Kamerlid Paul Tang lekte begrotingsstukken naar RTL Nieuws en werd daarvoor stevig op de vingers getikt door fractie en Kamer. Of het tot een strafvervolging komt, is nog niet beslist.

    02 oktober 2009
    Ongelijke behandeling bij niet-vervolgen Paul Tang
  • bestuur en organisatie / Column

    Burgemeesters in vrije val

    Het Genootschap van burgemeesters roept op om iets te doen aan de rechtspositie van burgemeesters, vooral wanneer deze om politiek-bestuurlijke redenen moeten aftreden. Daar is inderdaad wel reden voor.

    18 september 2009
    Burgemeesters in vrije val