inloggen

Douwe Jan Elzinga

Douwe Jan Elzinga studeerde geschiedenis en rechten aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij promoveerde in 1982 en werd hoogleraar Staatsrecht in 1985. Sinds 2004 is hij tevens hoogleraar aan de Universiteit van Aruba. Van 1998 tot 2000 trad hij op als voorzitter van de Staatscommissie Dualisme en lokale democratie. Zijn eerste column in Binnenlands Bestuur verscheen in de herfst van 1978. Hij schreef een tiental boeken en handboeken over staatsrecht, politiek en bestuur. Het belangrijkste deel van zijn prijzenkast bestaat echter uit de drie zilveren kruisjes die hij behaalde in de Elfstedentochten van 1985, 1986 en 1997.
  • bestuur en organisatie / Column

    Opheffen gemeente geen optie

    In een essay in de vorige editie van Binnenlands Bestuur schetst hij de contouren van een dergelijke beweging. Het is een interessante beschouwing van een relatieve buitenstaander in het openbaar bestuur. Op de keeper beschouwd, roept de aangereikte oplossing echter een reeks nieuwe problemen in het leven, waardoor die nauwelijks aantrekkelijk is.

    26 augustus 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Opheffen gemeente geen optie
  • bestuur en organisatie / Column

    Fout begin democratie nieuwe stijl

    In de herfst van 2014 vroeg senator Loek Hermans om de instelling van een staatscommissie die het parlementair stelsel moet gaan bekijken. Nu – twee jaar later – vragen de voorzitters van Eerste en Tweede Kamer aan premier Rutte om met die instelling voortgang te maken.

    12 augustus 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Fout begin democratie nieuwe stijl
  • bestuur en organisatie / Column

    Alternatief autonomie en medebewind

    D.J. Elzinga pleit voor het Duitse model, waarbij aan regio’s (daar deelstaten), via een lumpsumfinanciering vanwege de federale overheid, een brede taak wordt gegeven, met de opdracht om dit in onderhandeling met Gemeinde, Kreise in werkbare uitvoering te brengen. Aan het gebied wordt derhalve institutionele en inhoudelijke vrijheid gegeven om via allerlei arrangementen tot een goede uitvoering te komen.

    22 juli 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Alternatief autonomie en medebewind
  • sociaal / Column

    Jeugdzorg deels weg bij gemeenten

    Voor de gespecialiseerde jeugdzorginstellingen is dit een rampscenario dat niet zomaar kan worden gecorrigeerd. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden. En pappen en nathouden helpt niet. En dat is wat er gaat gebeuren, ondanks de stoere taal van de staatssecretaris. Een stevige institutionele ingreep is nodig om het beeld te laten kantelen.

    01 juli 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Jeugdzorg deels weg bij gemeenten
  • bestuur en organisatie / Column

    Openbaar bestuur moet verbouwd

    Zelfbestuur moet het nieuwe toverwoord worden. De begrippen autonomie en medebewind zijn sleets geraakt. Gemeenten en provincies hebben nog maar heel weinig autonome ruimte en niet veel financiële middelen om aan hun zelfstandigheid vorm en inhoud te geven

    17 juni 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Openbaar bestuur moet verbouwd
  • bestuur en organisatie / Column

    Willekeur in het sociaal domein troef

    De Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft stevige uitspraken gedaan over de huishoudelijke hulp en de Wmo. In deze kolom werd bij de invoering van de zorgdecentralisatie herhaaldelijk voorspeld dat rechters stevig zullen gaan interveniëren in het sociaal domein. De uitspraak van de Centrale Raad is daarvan nog maar een klein en bescheiden begin.

    03 juni 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Willekeur in het sociaal domein troef
  • bestuur en organisatie / Column

    Versterkt Kroonberoep is onding

    De belangrijkste oorzaak van het feit dat er nog geen conflictenregeling is, is verschil van inzicht tussen Nederland enerzijds en de drie Caribische landen anderzijds. In 2010 kwam duidelijk tot uitdrukking dat het moet gaan om een onafhankelijke instantie. En voor juridische geschillen – bijvoorbeeld over de uitleg van het Statuut – kom je dan meteen uit bij een rechterlijke instantie.

    20 mei 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Versterkt Kroonberoep is onding
  • bestuur en organisatie / Column

    Plasterk erkent klankborden

    Minister Plasterk had getwitterd dat bij burgemeestersbenoemingen de geheimhouding wordt aangehouden, terwijl in het proces-Van Rey werd betoogd dat er veel aan ‘klankborden’ wordt gedaan. Nu zijn twitterende ministers – vanwege de impulsiviteit van het medium en vanwege in dit geval een lopend strafproces – sowieso een gevaar voor zichzelf, maar los daarvan roept een en ander de vraag op hoe het nu precies zit.

    06 mei 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Plasterk erkent klankborden
  • bestuur en organisatie / Column

    Selectief toezicht van Koninkrijk

    Nederland is in tal van opzichten gebonden aan de Europese besluitvorming en staat onder Europees toezicht, vooral op het financiële vlak. Minder bekend is dat ons land ook is gebonden aan de normen van het Koninkrijk.

    22 april 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Selectief toezicht van Koninkrijk
  • bestuur en organisatie / Column

    Moties van wantrouwen heilzaam

    In de 19e eeuw vormde het jaar 1866 het startpunt voor de totstandkoming van de zogenaamde vertrouwensregel. Dat is de ongeschreven rechtsbevoegdheid van het parlement om een kabinet of individuele bewindspersonen tot aftreden te dwingen.

    08 april 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Moties van wantrouwen heilzaam
  • bestuur en organisatie / Column

    Raadsleden eerste en tweede klas

    Een belangrijk aspect van dit vraagstuk is dat het fenomeen fractiesplitsing zich niet beperkt tot de Tweede Kamer, maar veel veelvuldiger voorkomt in gemeenten en provincies. Indien nu de Tweede Kamer de reglementen aanpast, dan zal dit voorbeeld op grote schaal worden gevolgd in de decentrale sfeer.

    25 maart 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Raadsleden eerste en tweede klas
  • bestuur en organisatie / Column

    Vrij spel voor 3d-ambtenaar

    Ambtenaren zijn in beginsel onzelfstandig, zij bezitten niet de professionele zelfstandigheid van artsen e.a.. Zij voeren regels en beleid uit en zijn daarop stuurbaar door de politiek, controleerbaar en staan onder toezicht. Indien regels en beleid ontbreken is er geen politieke en bestuurlijke aansturing en vervalt de mogelijkheid van democratische controle.

    11 maart 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Vrij spel voor 3d-ambtenaar
  • bestuur en organisatie / Column

    Regio dreigt zelfstandig te worden

    Allerlei vakdepartementen zagen echter de voordelen van het regionale bestuur en gingen in feite de gemeentelijke samenwerking opleggen. De veiligheidsregio’s zijn zo ontstaan, de regionale uitvoeringsdiensten en ook in het sociaal domein is sprake van een soort verplichte vrijwilligheid. Het zijn weliswaar nog steeds de gemeenten die besluiten om tot samenwerking over te gaan, maar de keuze om dat achterwege te laten is er veelal niet meer. Bij weigerachtigheid krijgt men het lid op de neus en wordt er druk en dwang uitgeoefend.

    26 februari 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Regio dreigt zelfstandig te worden
  • bestuur en organisatie / Column

    Noodbevel Luttelgeest kan echt niet

    Het noodbevel van burgemeester Van der Werff kan de toets der kritiek niet doorstaan. Het verbieden van toegang aan een niet eenduidige groep, maar met als uitdrukkelijk zijmotief om ook journalisten te weren kan echt niet. De juristen Wierenga en Post uit Groningen concludeerden in de regionale bladen dat hier evident onrechtmatig is geopereerd en zo is het. De rechter zal niet anders kunnen doen dan deze onrechtmatigheid vaststellen.

    12 februari 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Noodbevel Luttelgeest kan echt niet
  • bestuur en organisatie / Column

    Schade door schouten

    De commissie-Schouten onderzocht het lek in de commissie-Stiekem. Een week voordat deze commissie door de Tweede Kamer werd ingesteld, schreef ik op deze plaats dat (1) de commissie geen kans van slagen had vanwege een ‘mission impossible’, (2) dat de regelgeving op dit punt totaal onbruikbaar is, (3) dat de brief van Kamervoorzitter Van Miltenburg, waarin de instelling van de commissie werd aangekondigd, niet deugde omdat een dergelijke commissie alleen aan de slag kan als er een verdachte is met naam en rugnummer en (4) dat de kwestie van zelfincriminatie (zelfbeschuldiging) een danige belemmering vormt en er daarom al snel strijd is met art. 6 EVRM.

    29 januari 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Schade door schouten
  • bestuur en organisatie / Column

    Recht weer in plaats van voorziening

    In het sociaal domein zijn rechten geschrapt en omgezet in voorzieningen. Of men iets krijgt, is afhankelijk van de gemeentelijke context en niet van de nationale wet. Gemeenten zijn gedwongen om de voorzieningen karig te verstrekken en soms helemaal niet meer te geven.

    15 januari 2016
    Douwe Jan Elzinga
    Recht weer in plaats van voorziening
  • bestuur en organisatie / Column

    Geheime stem over burgemeester

    Bij een hoofdelijke stemming moeten raadsleden kleur bekennen en publiekelijk aangeven of ze wel of niet verder willen met de burgemeester. Als de burgemeester dan toch wordt herbenoemd, dan zijn de tegenstanders bekend en kan dat de politiek-bestuurlijke relaties behoorlijk bederven. Bij een hoofdelijke stemming kunnen raadsleden dan ook gaan twijfelen en aarzelen of ze wel het achterste van hun tong moeten of kunnen laten zien.

    18 december 2015
    Douwe Jan Elzinga
    Geheime stem over burgemeester
  • bestuur en organisatie / Column

    Integriteit is zaak burgemeester

    Voor integriteitstrainingen gaat de kwestie-Barneveld een klassieker worden. Een raadslid onderhandelt voor zijn kinderen over de aankoop van een groot perceel met woning. Splitsing van het perceel voor de bouw van een tweede woning was door de gemeente steeds afgehouden, maar toen het raadslid er mee aan de slag bleek splitsing ineens wel mogelijk.

    04 december 2015
    Douwe Jan Elzinga
    Integriteit is zaak burgemeester
  • bestuur en organisatie / Column

    Onderzoek lek commissie kansloos

    De Tweede Kamer is op aangeven van het College van Procureurs Generaal min of meer gedwongen om onderzoek te doen vanwege het lek in de commissie-Stiekem. De brief van de Kamervoorzitter laat meteen al een baaierd aan problemen zien. De wet voorziet in een procedure waarbij er eerst een aanklacht moet zijn, en kennisgeving aan betrokkene en vervolgens de instelling van een onderzoekscommissie die wel of niet een last tot vervolging moet vervaardigen. Er is echter geen aanklacht en kennisgeving, maar volgende week wel een onderzoekscommissie.

    20 november 2015
    Douwe Jan Elzinga
    Onderzoek lek commissie kansloos
  • bestuur en organisatie / Column

    Niet alles is echt geheim

    Achtergrond van dit vraagstuk is dat indien colleges de route van bekrachtiging moeten lopen, er altijd het risico is dat de raad de gevraagde toestemming niet geeft of al heel snel de gevraagde geheimhouding weer opheft.

    06 november 2015
    Douwe Jan Elzinga
    Niet alles is echt geheim

Vacatures