Maar 1/3 werknemers mag zelf bepalen wat ze willen leren

Slechts 35% van de medewerkers in Nederlandse bedrijven mag zelf bepalen wat, wanneer en hoe ze willen leren. Een leercultuur is zelden ingeburgerd: leidinggevenden bieden in het algemeen weinig stimulans, de opleidingsmogelijkheden sluiten onvoldoende aan bij de leerbehoeften, en er is onenigheid over de precieze verantwoordelijkheden. Dat concludeert de Studytube Learning & Development Monitor 2022, een jaarlijks onderzoek van Motivaction/Sparkey in opdracht van Studytube.

Meer dan twee derde van de Nederlandse HR-professionals (68%) zegt dat de regie over het leer- en ontwikkelproces van medewerkers steeds meer bij die medewerkers zélf komt te liggen. In de praktijk is die vrijheid echter minder groot. Slechts 46% van de HR-professionals, 46% van de leidinggevenden en 35% van de medewerkers zeggen dat medewerkers in hun organisatie ook effectief zelf mogen bepalen wat, wanneer en hoe ze willen leren.

Ongunstige omstandigheden

Vaak is er wel een leeraanbod, maar ontbreekt de leercultuur. HR-professionals drukken zich ook positiever uit over die leermogelijkheden dan de werknemers voor wie ze bedoeld zijn: ze vinden ze toegankelijker (67% vs. 53% bij de medewerkers), ruimer (62% vs. 44%), en menen dat het gemakkelijk is om zelf trainingen te boeken binnen de organisatie (53% vs. 42%).

Toch blijkt dat leeraanbod niet altijd relevant genoeg om als medewerker proactief de leiding te nemen over de eigen groeicurve: 18% vindt dat de beschikbare opleidingen niet echt passen bij zijn of haar behoeften, terwijl 25% vaststelt dat ze te weinig ruimte krijgen om te leren wat ze oprecht interessant vinden. 35% van de medewerkers leert “omdat het moet”.

Daarnaast heerst er onduidelijkheid over wie er eigenlijk écht verantwoordelijk is voor de regie over het leerproces. Een kwart (26%) van de HR-professionals wijst naar zichzelf, maar 28% schuift het door naar de leidinggevenden, waar 33% die rol opeist. Bij de medewerkers geeft 24% aan dat ze zelf die regie voeren, maar een identiek percentage weet het niet.

De rol van de leidinggevende

“Onderschat de rol van de leidinggevende niet,” vertelt Homam Karimi, CEO van Studytube. “Maar liefst 79% van de medewerkers is niet overtuigd dat hun leidinggevenden het goede voorbeeld geven, en 27% wordt niet of nauwelijks gestimuleerd om te leren. Zo beschouw je leren al snel als een ‘noodzakelijk kwaad’. Zien leren doet leren: als leidinggevenden proactief werken aan hun ontwikkeling en hun medewerkers laten zien hoe belangrijk dat is voor hun loopbaan en toekomst, dan is de kans veel groter dat ook zij er - met plezier - mee aan de slag zullen gaan.”