Hogeropvrouwen doen het feminisme geen goed

Internationale vrouwendag elk jaar op 8 maart. Moreel gedreven feministen staan solidair voor gelijke economische en sociale rechten, om zelfbeschikking met strijd voor abortus en gelijke genderuiting, strijd tegen ongelijkheid door ras en seksuele geaardheid en natuurlijk het als lustobject worden gezien door mannen. Terugkerend fenomeen is het ‘glazen plafond’. Hierdoor bereiken vrouwen lastig de top. Beleid is er genoeg. Volgens het CBS neemt het aantal vrouwelijke leidinggevenden bij de overheid toe. Zo lijkt er een barst in het glazen plafond te komen. Klopt dit wel?

De feministische stelling is hoe een glazen plafond als venijnige barrière vrouwen weghoudt van de top. Zelfs met prachtige diploma’s zou niet capaciteit maar het subtiele verschil tussen de benen doorslaggevend zijn. Iets waarin het bedrijfsleven niet verschilt van de overheid. Als het vrouwen zijn met een kleurtje, hoofddoek of als onderdeel van de LHBTI gemeenschap zit het nog meer tegen. Volgens fervente feministen komt dit door mannen beheerste mechanismen dat gepaard gaat met minachting. 

Hoe dit werkt heb ik in mijn twintig jaar geleden verschenen boek ‘De regisserende Gemeente’ uitgewerkt. De basis is de wetenschappelijke opvatting van de Franse socioloog Bourdieu die beschrijft hoe macht en sociale ongelijkheid ontstaat. Kinderen van families die vanouds geld, sociale en culturele privileges hebben worden structureel bevoordeeld. Door het gespreide bedje waarin ze worden geboren is hun kans op invloedrijke posities groot. Ons-kent-ons doet zijn werk. Met het studentencorps als kweekvijver worden zij oververtegenwoordigd onder leidinggevende topambtenaren. 

De laatste decennia gaan studenten uit niet-curling families zich vaker aan de machtigen aanpassen. Gewoonten, taal en smaak worden geïmiteerd om er bij te horen. Door zich aan te passen aan de dominante normen en waarden verhogen zij hun status en kansen. Vooral op eigen carrière gerichte hogeropvrouwen komen op. Een slimme meid is immers op haar toekomst voorbereid. Nergens is dit beter te zien dan bij het opvallend letterlijk in de rij staan door studentes om lid van het studentencorps te worden. Als de dood om buiten de boot te vallen wordt een vinkje op de vernederende bangalijst van ongenaakbare machomannen voor lief genomen. 

Dat zijn niet de vrouwen waar doorwrochte feministen voor vechten. Hogeropvrouwen zijn niet solidair. Ze conformeren zich uit puur egocentrisch eigenbelang aan de denkwijzen van de machtige mannenwereld. Laat nu juist feministisch beleid tegen het glazen plafond bedoeld zijn als correctie op dit systeem. Dus alle vrouwen die strijden om als gelijken te worden behandeld in de publieke wereld. En dan gaat het om solidariteit met vrouwen die verschillen van de mentaliteit van door geboorte bevoorrechte collega’s. Vergeet dat maar als morele solidariteit wordt vervangen door egocentrische ambitie. 

Het adagium ‘bij gelijke geschiktheid gaan voor een vrouw’ is de echte adder onder het gras. De strategische hogeropvrouwen snappen dit. Uitzonderingen daargelaten gedragen de hennetjes zich als haantjes. Zo lijkt een barstje in het glazen plafond te komen door op te duiken als burgemeesters, wethouders, gemeentesecretarissen en griffiers. Meer zichtbaarheid op topfuncties bij ministeries, politie, rechtelijke macht, gezondheidszorg en onderwijs doet de cijfers nog meer goed. Het is ze gegund maar ego en concurrentie gaan hand in hand en spoort niet met morele solidariteit. Zo wordt het feministische doel als vooruitgang vermomd. De cijfers mogen dan kloppen, het beleid niet.