Afvaldiensten eisen ook voorrang bij netcongestie

De koepelorganisatie van afval- en reiningingsdiensten (NVRD) is het er niet mee eens dat afvalbeheer geen voorrang krijgt op het elektriciteitsnet wanneer zich netcongestie voordoet. De diensten worden niet genoemd in het prioriteringskader van de Autoriteit Consument en Markt.

Grote maatschappelijke impact

Netbeheerders gaan vanaf 1 oktober 2024 gebruikmaken van een prioriteringskader bij transportverzoeken op het energienet. Dat aanvullend prioriteringskader is in maart vorig jaar vastgesteld voor investeringen in de uitbreiding van het stroomnet. Het biedt de mogelijkheid om uitbreidingen met grote maatschappelijke impact meer prioriteit te geven in de investeringsplannen van netbeheerders en de projecten die door overheden worden gerealiseerd. De overheid wil er op die manier voor zorgen dat energie-infrastructuurprojecten die belangrijk zijn voor de energietransitie, zoals de aansluiting van windparken op zee en grote netuitbreidingen voor de verduurzaming van de industrie en van woningen, op hoog tempo door kunnen gaan.

Veiligheid en leveringszekerheid

Bij het bepalen van de volgorde van uitbreidingsinvesteringen moeten netbeheerders rekening houden met technische, economische en maatschappelijke factoren. Zoals de veiligheid en leveringszekerheid van bestaande stroomnetten. Het prioriteringskader is een aanvulling op de bestaande criteria en maakt het mogelijk om prioriteit te geven aan energie-infrastructuurprojecten die belangrijk zijn voor de verduurzaming van Nederland. Het kader is samen opgesteld met netbeheerders en toezichthouder ACM. 

Buiten te boot

Bij het geven van toegang tot het elektriciteitsnet kan dus worden afgeweken van de volgorde van binnenkomst, zodat organisaties met een maatschappelijk belang ook tijdens netcongestie ruimte blijven houden op het elektriciteitsnet. Afvalbeheer valt hierbij echter buiten de boot. In het ontwerpbesluit werden de afvalbedrijven nog wel genoemd, maar in het definitieve besluit dat op 18 april dit jaar in de Staatscourant verscheen, werden ze niet genoemd. 

De NVRD heeft beroep ingediend omdat de branchevereniging vindt dat afvalbeheer wél onderdeel van het prioriteringskader moet blijven uitmaken. De vereniging wijst daarbij onder meer op de verplichtingen die ze hebben voor de verduurzaming van hun wagenparken. Want het instellen van zero-emissiezones maakt het onmogelijk voor oudere afvalwagens om sommige delen van steden te bereiken. Het investeren in elektrische alternatieven zouden daarom ook prioriteit moeten krijgen als zich netcongestie voordoet, vindt de NVRD.

Geen onderscheidend criterium

De reden dat de ACM afvalbeheer, maar ook openbaar vervoer uit het definitieve besluit heeft geschrapt, is Europese regelgeving op dit gebied. Volgens de ACM biedt het zogenoemde Europese energierechtelijke kader geen mogelijkheid om voorrang te geven aan deze partijen bij netcongestie. 

Ook schrijft de ACM dat niet duidelijk vast te stellen of en in welke mate partijen in de OV- en afvalsector ‘actief verduurzamend’ bijdragen aan het milieu en klimaat. Dat wil niet zeggen dat ze niets aan verduurzaming zouden doen, maar ‘een groot aantal sectoren en partijen zijn wettelijk verplicht te verduurzamen. Dit is daarmee geen onderscheidend criterium.’