Advertentie
ruimte en milieu / Nieuws

'Ze doen alsof het straks Sodom en Gomorra is'

Volgens de Leidse wethouder Ashley North drijft de Tweede Kamer het meningsverschil over de emissievrije zones nodeloos op de spits.

02 december 2024
Auto met veel uitlaatgassen
Shutterstock

Achttien gemeenten en staatssecretaris Chris Jansen (Vervoer, PVV) zijn het oneens over de wijze van invoering van emissievrije zones in hun binnensteden per 1 januari aanstaande. Jansen wil onder meer de boetevrije periode op de valreep oprekken van vier maanden naar een jaar. De gemeenten voelen zich ‘overrompeld’, schreven ze tien dagen geleden in een brief op poten aan de Tweede Kamer. Daarna bleef het stil.

Senior financieel beleidsadviseur

Gemeente Het Hogeland
Senior financieel beleidsadviseur

Strategisch adviseur Opgaven en Projecten

Gemeente Heemskerk
Strategisch adviseur Opgaven en Projecten

Geen reactie

‘Nee, er is vanuit de Tweede Kamer nog geen reactie gekomen’, stelt de Leidse wethouder Ashley North (vervoer, GroenLinks) namens de achttien steden. ‘Daar hopen wij nog steeds wel op. Want ook op de brief die we daarvóór hebben gestuurd, inmiddels een maand geleden, is nog geen reactie gekomen. Het is een gemeentelijke bevoegdheid om die zones in te voeren, maar de Kamer debatteert daar nu over. Dan vind ik het in het kader van goed bestuur wel fraai als de Kamer ook met gemeenten spreekt.’

BB Heeft staatssecretaris Jansen wel op de brief gereageerd?

AN 

‘We hebben contact. Niet zozeer over deze brief, maar in algemene zin. We hadden de afgelopen weken diverse gesprekken met hem over de emissievrije zones. Het was voor ons een verrassing dat hij ineens die Kamerbrief stuurde. Wij dachten nog steeds in gesprek te zijn.’

Onvoldoende

Jansen nam een paar tegemoetkomingen van gemeenten meteen over, maar kwam zelf op geen enkele manier over de brug. Dat viel bij de achttien gemeenten verkeerd. Wij wilden met hem meedenken en hebben diverse mogelijkheden onderzocht om nader tot elkaar te komen’, zegt North. ‘Jansen heeft in die Kamerbrief een aantal zaken opgeschreven waar wij nog over nadachten. Maar hij is ons onvoldoende genaderd bij zaken die wij van wezenlijk belang vinden. Wat ons betreft is het alles of niets.’

Klaar

De gemeenten wachten op een nieuw gesprek, maar intussen komt de invoeringsdatum van de zones steeds dichterbij. Dat duurt nu nog maar een maand. ‘Kijk, de gemeenten zijn gewoon klaar voor de invoering van de zones’, geeft North aan. ‘Dat blijkt ook uit onafhankelijk onderzoek van Berenschot. Er is dus geen enkele reden tot zorg. Wij gaan die zones invoeren met alle eerder afgesproken overgangsregelingen en ontheffingen. Daarmee voeren we het goed in en borgen de economische belangen van onze ondernemers.’

Een maatregel invoeren en daarbij aangeven: we gaan een jaar niet handhaven, dat is ongekend

BB Bestaat het voornaamste meningsverschil met Jansen nog steeds uit de duur van de boetevrije periode?

AN 

 ‘Ja. De gemeenten hebben met het ministerie eerder een boetevrije periode van vier maanden afgesproken. We waren bereid dat eventueel tot zes maanden op te rekken, maar dat is echt het maximum. We willen als gemeenten geloofwaardig zijn. Een maatregel invoeren en daarbij aangeven: we gaan een jaar niet handhaven, dat is ongekend, niet goed uitvoerbaar en zorgt voor onduidelijkheid. Maar het belangrijkste: het is ook oneerlijk ten opzichte van alle ondernemers die al hebben geïnvesteerd in schoon vervoer, of die een ontheffing hebben aangevraagd en ook daarvoor hebben moeten betalen.’

BB En wat geeft de staatsecretaris dan als antwoord?

AN 

‘Laat ik over die gesprekken bij Binnenlands Bestuur geen uitspraken doen. Dat lijkt me niet zo verstandig. Maar feit is wel dat we er nog niet uit zijn.’

BB Jansen dreigt inmiddels met een AMvB om die verlengde boetevrije periode toch door te drukken. Welke juridische tegenmaatregelen hebben jullie dan nog?  

AN 

‘Dat is als-dan-denken. Kijk, als gemeenten staan we sterk. Het is onze bevoegdheid om een milieuzone in te voeren en te handhaven. Ik denk dat het heel moeilijk wordt om dat nog tegen te houden. Dan zul je als rijk ook boze ondernemers op  je dak krijgen. En zo’n AMvB is ook niet de manier waarop we als overheden met elkaar om moeten gaan. We hebben dit proces de afgelopen zes jaar via dialoog met elkaar voorbereid. Dan is het jammer dat er om vijf voor twaalf wordt gedreigd met dwangmaatregelen.’

De wijze waarop de VVD- en de PVV-fracties op dit dossier huishouden vind ik heel zorgwekkend

BB Wat zegt deze handelswijze over de relatie tussen gemeenten en de regering-Schoof?

AN 

‘Ik vind het zorgelijk. De regering heeft een rechtsstaatsverklaring getekend en daar ook uitspraken over gedaan in het regeerakkoord. Ook dat emissiezones altijd een lokale bevoegdheid blijven en dat de verhoudingen tussen de verschillende overheden gerespecteerd zullen worden. Ik zie dat op dit dossier niet gebeuren. Dat reken ik met name de Tweede Kamer aan. De wijze waarop fracties op dit dossier huishouden en hun decreten uitstorten over de gemeenten, zonder met hen te spreken of met de ondernemers waarmee alle afspraken zijn gemaakt, dat vind ik heel zorgwekkend.’

BB Bent u optimistisch over een goede afloop?

AN 

Ja. De zero-emissiezones zijn een voorbeeld van goed bestuur. Het maatschappelijk middenveld en de overheid hebben voorbeeldig samengewerkt. Wij gaan die zones dus gewoon invoeren en voelen ons daarbij gesteund door het bedrijfsleven. En vergeet niet: het gaat vanaf 1 januari in stapjes, hè? Het is niet zo dat je alleen nog de binnensteden in mag als je elektrisch rijdt.  Alleen de meest vervuilende soorten diesel mogen er niet meer in. Dat is in eerste instantie zo'n 10 procent. En als je vanwege gebrek aan geld niet mee kunt doen, krijg je ook nog eens een ontheffing. Er wordt gedaan alsof het vanaf 1 januari Sodom en Gomorra is, maar dat is echt niet zo. We helpen onze ondernemers zo goed mogelijk.’

Reacties: 8

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Hielco Wiersma
Als invoering niet op een ordentelijke wijze plaatsvindt wordt het in de 14 Gemeenten chaos met de bevoorrading van de klanten. Op dit moment voldoende slechts 25.000 van de 1.000.000 bedrijfswagens aan de gestelde normen voor bedrijfswagens. Ons land is er dus nog helemaal niet klaar voor om emissievrije zônes in te voeren.
R. D.
Dat is in dit geval niet de gemeenten te verwijten, ondernemers wisten al lang genoeg van tevoren dat het eraan zat te komen.
En we doen allemaal alsof dit zo'n grote last is voor al die arme ondernemertjes, maar onderaan de streep over 10 jaar is diezelfde elektrische bedrijfswagen voor diezelfde ondernemer vele malen goedkoper en efficiënter gebleken dan een dieselbus. Het is ook gewoon een investering die zichzelf terugverdiend evenals een license to operate. Die worden voor bedrijven ook regelmatig aangescherpt.
R. D.
De houding van de staatssecretaris en de tweede kamer moeten alle alarmbellen laten rinkelen bij de NSC die het staatsrecht en ''goed bestuur'' zo hoog had zitten...
J.G.M. van der Zanden
Als u gedwongen wordt om 2 nog prima auto's weg te doen, dan piept u wel anders.
En "in overleg met de ondernemers". Jaja. Het is er door heen gedrukt door uitsluitend links bestuurde gemeenten, terwijl het nauwelijks helpt. En nu vinden ondernemers die al geïnvesteerd hebben het natuurlijk concurrentievervalsing als anderen (voorlopig nog) niet hoeven te investeren.
Het beste zou zijn als door de nieuwe politieke wind die hele regeling vervalt. Het volk heeft duidelijk een andere opinie dan die 29 linkse gemeenten.
En het is dus zeer democratisch en rechtsstatelijk als het nieuwe kabinet die emissie zones gewoon helemaal verbiedt.
R. D.
Als er nooit wat ''doorheen gedrukt'' wordt veranderd er nooit iets met al die NIMBY's in dit land...
Je zegt dat het nauwelijks helpt, is dat zo? Daarnaast is het een eerste stap. De personenauto's, en vrachtverkeer verduurzamen eveneens.

En jouw laatste alinea is pure populisme. ''Het volk'' bestaat niet. Daarnaast had een coalitie met GL-pvda, NSC, D66 en VVD eveneens een meerderheid gehad en zou dus ook democratisch zijn (met een hogere waardering voor de rechtstaat ook nog).
En als laatste gaat het Rijk hier niet eens over. Dus heeft de staatssecretaris niks te piepen, ze hebben namelijk gewoon de rechtsstatelijkheidsverklaring ondertekend.
Nico Bos
Het 1 jan besluit is een doodsteek voor veel bedrijfjes (m.n. marktkooplieden) die nauwelijks van hun omzet kunnen rondkomen en voor het blok worden gezet investeringen te doen waarvoor ze afhankelijk zijn van banken. En die zitten niet te springen op risicovolle leningen. Dus Landelijke normen en geen willekeur per regio; iedere Nederlander gelijke rechten en plichten.
Hielco Wiersma
M.i. is invoering in 2029 -dus voor 1 januari 2030- vroeg genoeg. Ondernemers hebben dan tenminste voldoende tijd om op een nieuwe (kosten)situatie in te spelen. We hebben ook nog zoiets als een Wet Algemeen Bestuursrecht (AWB) met daarin algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Nico Bos
Er is inderdaad een ruimhartige overgangsregeling waar alle "groene" gemeentes zich aan dienen te houden, dus vooralsnog geen Sodom en Gomorra, mits je je papieren tijdig op orde hebt, zie:
https://www.evofenedex.nl/kennis/vervoer/duurzaam-vervoer/zero-emissiezones/mag-jouw-dieselvoertuig-de-binnenstad-nog-in-vanaf-1-januari-2025
Advertentie