Den Haag mag niet alle studenten uitsluiten van energietoeslag

De gemeente Den Haag heeft ten onrechte alle studenten uitgesloten van de energietoeslag. Dat blijkt uit uitspraken van de rechtbank Den Haag in de zaken van 37 studenten. Sommige van hen hebben net als andere minima recht op deze toelage. Het uitsluiten van alle studenten is daarom een vorm van ongelijke behandeling.

Onrechtmatig

In 2022 hebben diverse studenten de energietoeslag aangevraagd bij de gemeente Den Haag. Het college van B en W wees deze aanvragen echter af omdat studenten waren uitgesloten van de toeslag. Onterecht, stellen de studenten. Zij vinden het onderscheid tussen studenten en niet-studenten onrechtmatig.

Overcompensatie

Hoewel het college mag bepalen wie de toeslag krijgt, moet het stadsbestuur wel rekening houden met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. B en W wilde met de toelage alleen die inwoners compenseren die echt meer energiekosten hadden. Omdat de kans op overcompensatie bij studenten als groep groter is dan bij andere minima, besloot het college om alle studenten uit te sluiten.

Doelmatig

De rechtbank is van mening dat dit niet mag. Sommige studenten zitten immers in een vergelijkbare situatie als andere minima. Door dit onderscheid van de gemeente worden zij benadeeld. Het voldoet ‘slechts ten dele aan de eis van doelmatigheid’, aldus de rechter in twee zaken.  

Extra voorwaarden

Den Haag gaf ook aan dat studenten minder last hadden van stijgende energiekosten omdat zij gemiddeld kleiner wonen. Maar dat is volgens de rechtbank niet per definitie zo. Er zijn immers studenten die in dezelfde woonomstandigheden verkeren als andere minima. Ook oordeelt de rechter dat het college niet goed heeft uitgelegd waarom ze in plaats van studenten uit te sluiten, niet extra voorwaarden stelde voor studenten die om de energietoeslag vroegen.

Bijzondere bijstand

Tot slot vindt de rechtbank de individuele bijzondere bijstand geen goed alternatief. De eisen om in aanmerking te komen voor deze vorm van bijstand zijn namelijk hoger dan bij de aanvraag voor de energietoeslag. Bovendien is het bedrag dat wordt uitgekeerd anders. Kortom, het besluit om studenten als groep uit te sluiten is ‘niet proportioneel’. De rechter bepaalt dat de gemeente nieuwe besluiten moet nemen.