Te lage inschatting inflatie kost arme gemeenten meest

De foute prognose van de inflatie door het Centraal Planbureau (CPB) raakt vooral arme gemeenten. Rotterdam loopt dit jaar 23 miljoen mis.

Gemeentefonds

Dat blijkt uit een nadere analyse van het Algemeen Dagblad naar aanleiding van het bericht in Binnenlands Bestuur dat de Haagse rekenmeesters van het CPB de inflatie dit jaar te laag inschatten. Waar het CPB dit voorjaar nog uitging van 4 procent inflatie, is dat inmiddels 5,1 procent. Het probleem is dat het rijk de compensatie die gemeenten voor de prijsstijging – via het gemeentefonds – baseert op die voorjaarsraming. In euro’s komt dat neer op bijna een half miljard.

Leeuwarden

En omdat arme gemeenten verhoudingsgewijs meer uit het gemeentefonds krijgen, lopen zij daardoor het meeste geld mis. Zo blijkt de schade voor Bloemendaal dit jaar 15 euro per inwoner, terwijl Rotterdam 35 euro per inwoner aan inkomsten mist – in totaal circa 23 miljoen euro. In Kerkrade gaat het om 1,3 miljoen euro, zo’n dertig euro per inwoner.

Ook Leeuwarden krijgt via het gemeentefonds relatief veel geld van het rijk: bijna 362 miljoen euro. Maar met de meest recente CPB-voorspelling zou dat 366 miljoen euro zijn: 32 euro per inwoner méér dan op basis van de raming in het voorjaar.  ‘Het is de zoveelste klap voor de lokale begroting’, tekent het AD op uit de mond van een woordvoerder van financiënwethouder Hein Kuiken (PvdA). ‘Als deze mismatch in stand blijft, dan leidt dat onherroepelijk tot lagere investeringen, bezuinigingen die onze basisdienstverlening raken en/of hogere lasten.’

Accres

Voorheen groeide het gemeentefonds mee met de rijksbegroting, maar sinds dit jaar telt de CPB-voorspelling van de loon- en prijsstijgingen als basis voor het accrescijfer. Gemeentefondsspecialist en Binnenlands Bestuur-columnist Jan Verhagen ontdekte dat het CPB de inflatie al zeven jaar op rij te laag inschat – gemiddeld 1,0 procent te laag.