In kleine gemeenten doet het ravijn juist extra pijn

De VVD-fractie liet woensdag 12 februari opnieuw zien dat gemeenten niet op hen hoeven te rekenen voor het oplossen van het financiële ravijn. VVD-Kamerlid Martijn Buijsse gooide kleine gemeenten voor de bus: zij zouden aantonen dat het wel meevalt met dat ravijn. Het structurele tekort, ook doordat gemeenten veel wettelijke taken hebben zonder dat zij daar een kostendekkende vergoeding voor ontvangen, wordt overal in het land gevoeld.

Met zijn bijdrage bevestigt de VVD-fractie de kloof tussen (rijks-)overheid en inwoner. Besturen zou niet voor bange mensen zijn – daar heeft Buijsse helemaal gelijk in. Sterker nog: bestuurders van kleine gemeenten weten zelfs dat besturen iets voor mensen is, die snappen wat er leeft bij inwoners. In kleinere gemeenten voelen zij letterlijk de impact van het financieel rijksbeleid. Als voormalig wethouder in een kleine gemeente zou Martijn Buijsse beter moeten weten.

De K80 en de kracht van klein

De K80 vertegenwoordigt gemeenten tot ongeveer 25.000 inwoners – circa een derde van alle gemeenten. In onze gemeenten is de sociale cohesie hoog: veel mensen zetten zich vrijwillig in om te zorgen voor een ander, een vereniging draaiende te houden of een voorziening open te houden. Het BDO onderzoek laat zien dat bezuinigingen en slechte beleidskeuzes extra hard aankomen bij kleine gemeenten. Er zit geen lucht meer in de begroting. Zo ook bij de gemeente Boekel. Over de begroting zei burgemeester Van den Elsen: 'Ik maak me zorgen over onze gemeentefinanciën. Voor het merendeel van onze wettelijke taken krijgen we onvoldoende budget. En daarbij blijft het rijk taken stapelen. Een voorbeeld is het tekort op de jeugdzorg. Dat dwingt ons tot pijnlijke keuzes'.

In kleine gemeenten worden (wettelijke) taken vaak door één medewerker uitgevoerd. Ook van belangrijke voorzieningen zijn er vaak maar een: één dorpshuis, één bibliotheek of een jongerenwerker. De keuze in kleinere gemeenten is dus vaak tussen iets en niets. Al onze inwoners plukken dan de wrange vruchten. Zeker onze kwetsbare inwoners, die naar hun gemeente kijken voor ondersteuning. Het Sociaal Cultureel Planbureau bevestigt dit beeld gelukkig ook.

In kleine gemeenten is de kloof nog te overbruggen

In kleine gemeenten staat het bestuur dicht bij haar inwoners. De Tweede Kamer spreekt mooie woorden over betrokkenheid bij de politiek, het herstellen van vertrouwen en het dichten van de kloof. Wij kennen onze inwoners bijna persoonlijk en daardoor kunnen we die kloof overbruggen. Wij werken met onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners aan een beter Nederland. De woorden in de Kamer zijn weinig waard, als tegelijk gemeenten voor onmogelijke keuzes worden gesteld. Bezuinigingen leiden onverminderd tot afbraak van voorzieningen en het verdampen van de broodnodige investeringsruimte in onze gemeenschappen. Het is onbegrijpelijk dat de kleine gemeenten door Buijsse worden genoemd als reden om het ravijn niet te dempen: als ergens de noodzaak van een sterke lokale overheid groot is, dan is dat bij ons.

Hans Teunissen

Voorzitter K80 en burgemeester gemeente Gennep.