Kabinet betrekt gemeenten volop bij strijd tegen desinformatie

Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft voorafgaand aan de Europese Verkiezingen gemeenten betrokken bij het bestrijden van desinformatie. Dat blijkt uit antwoord op Kamervragen van GroenLinks-PvdA.

Kamerleden Kathmann en Piri wilden van de minister opheldering over het onderzoek van Trollrensics van afgelopen zomer, waarmee een internationaal desinformatienetwerk werd blootgelegd. Ze wilden onder meer weten in hoeverre er in Nederland desinformatiecampagnes zijn gevoerd. 'Het netwerk ontdekt door Trollrensics was actief in Frankrijk, Duitsland en Italië. In Nederland werd het niet waargenomen', schrijft minister Uitermark van BZK.

Risico´s op beïnvloeding

Uitermark stelt verder dat er wel degelijk risico’s zijn op heimelijke beïnvloeding vanuit Rusland. Het kabinet wordt daar al langere tijd voor gewaarschuwd door de AIVD en de MIVD. 'Rusland stelt zich in deze opportunistisch op en is in staat om in te spelen op zich voordoende kansen in kleinere landen. Bovendien kunnen beïnvloedingscampagnes tegen bondgenoten ook indirect gevolgen hebben voor Nederland.'

Geen grote problemen

Tijdens de Europese verkiezingen zijn er, ondanks pogingen van desinformatienetwerken, geen grote of structurele problemen vastgesteld. 'Ook de nieuwe, onder de DSA opgerichte, Europese digitaledienstenraad concludeert op dit moment dat er geen grootschalige of systemische incidenten hebben plaatsgevonden waardoor het verloop van de Europese verkiezingen is verstoord.'

Stresstest

Gevraagd naar de genomen maatregelen, legt Uitermark onder meer uit dat er zowel Europese als aanvullende nationale maatregelen zijn doorgevoerd in de strijd tegen desinformatie. Zo voerde de Europese Commissie met enkele van de sociale media platformen, NGO’s en nationale toezichthouders, waaronder de ACM, een zogenoemde ‘stresstest’ uit. ´Hierbij testte de Commissie samen met de platformen of zij klaar waren voor heimelijke verkiezingsbeïnvloeding, zoals desinformatienetwerken, op hun platform en hoe daarmee om te gaan.´

Gemeenten betrokken

Het ministerie van BZK betrok op nationaal niveau ook gemeenten bij de strijd tegen desinformatie, met onder meer verkiezingstafels voor vertegenwoordigers van de gemeenten, de Kiesraad en alle veiligheidspartners (Politie, OM, ACM en betrokken ministeries), waar mogelijke risico’s worden besproken die ondermijnend zijn voor het verkiezingsproces. Verder organiseerde het ministerie een webinar voor gemeenteambtenaren waar specifiek is ingegaan op het tegengaan van desinformatie.