BZK wees techbedrijven op desinformatie

Het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) heeft meerdere keren als ‘trusted flagger’ grote techbedrijven gewezen op mogelijk misleidende informatie. Meldingen via dergelijke ‘escalatiekanalen’ worden met prioriteit behandeld door Meta, Google, Twitter, TikTok en Snapchat. Maar er kan niet worden gevraagd om een bericht te verwijderen.

Label

Vier verzoeken gingen richting Meta, het moederbedrijf van Facebook. De eerste was op 9 maart 2021 en ‘betrof een video die rondging op Facebook, waarin werd gezegd dat je door te gaan stemmen gelijk toestemming zou geven voor een covid-19 vaccinatie’, schrijft Bruins Slot (Binnenlandse Zaken, CDA). Het ministerie wees Facebook erop dat dit ontkracht is door onafhankelijke factcheckers. ‘Facebook heeft daarop aangegeven dat de video voorzien is van een label.’

Link geblokkeerd

Later die maand meldde BZK dat zeven berichten op Facebook, waarin werd beweerd dat bij de verkiezingen dat jaar twee vakjes rood mochten worden gekleurd, nog niet waren voorzien van een label. Dat gebeurde vervolgens. Op 18 november 2021 deed BZK een melding namens de gemeente Dijk en Waard, ‘die zelf geen reactie kreeg van Meta’. Een link naar de lokale Stemwijzer was geblokkeerd - dat probleem werd opgelost.

Geen gehoor

De vierde en laatste melding was omdat de Instagram-pagina van een gemeente en van een raadslid een paar dagen voor de gemeenteraadsverkiezingen waren geblokkeerd. ‘De gemeente kreeg zelf geen gehoor bij Meta, dus het ministerie van BZK heeft het verzoek van de gemeente om te kijken wat er mis ging, overgebracht aan Meta. Meta liet het ministerie weten dat de accounts gedeblokkeerd waren, maar gaf geen reden voor de blokkade.’

Verificatieprobleem

Er werden twee meldingen gedaan bij Twitter. De eerste ging over het blokkeren van het Twitteraccount van de gemeente Midden-Delfland, zonder dat Twitter hier een reden voor gaf. Twitter reageerde dat er een verificatieprobleem was en dat het account inmiddels weer was gedeblokkeerd. De tweede melding ging over dezelfde casus als de tweede melding bij Facebook (over het rood kleuren van twee vakjes). ‘Het ministerie van BZK heeft verder niet gevolgd wat Twitter met de gedane melding heeft gedaan.’ Er is geen enkele casus voorgedragen bij Google, meldt Bruins Slot. TikTok en Snapchat noemt ze verder niet.

Grote terughoudendheid

‘Het ministerie van BZK zet dit middel met grote terughoudendheid in en alleen rondom verkiezingen’, schrijft de minister. ‘Wanneer er een vermoeden bestaat van de verspreiding van des- of misinformatie waarvan de inhoud als gevolg heeft dat de integriteit van het verkiezingsproces, een vitaal onderdeel van de democratie, belemmering zou kunnen ondervinden.’ Maar het kan de status van BZK als ‘trusted flagger’ niet gebruiken om verwijderingsverzoeken in te dienen. 'Het ministerie heeft via deze kanalen geen bevoegdheid bepaalde content te laten verwijderen.'