Explosieve stijging langdurig verzuim verwacht

Momenteel zit 5,1 procent van het personeel langer dan zes weken thuis en de verwachting is dat het langdurig verzuim explosief zal toenemen. Dat blijkt uit onderzoek van HR Navigator onder ruim 250 grote werkgevers met meer dan 75 medewerkers in dienst.

Zeer zorgelijk

In 2022 was het verzuim bij deze werkgevers 6,6 procent. Nu is 4,05 procent van de medewerkers bij grote bedrijven langer dan zes weken ziek en 1,05 procent langer dan een jaar. Die cijfers voorspellen een explosie van verzuim in 2023 en dat is ‘zeer zorgelijk’, aldus directeur Marco de Zeeuw van HR Navigator, dat organisaties ondersteunt bij het vinden van hr-leveranciers. ‘De arbeidsmarkt heeft zelden zo onder druk gestaan als op dit moment.’ HR Navigator ziet de stijging van het aantal verzuimmeldingen dagelijks terug bij haar opdrachtgevers. ‘De grootste uitdaging is de stijging in het langdurige verzuim’, zegt De Zeeuw.

Steeds meer oudere werknemers

Het bedrijf ziet een aantal oorzaken voor het stijgende verzuim, bijvoorbeeld dat mensen zich sneller en vaker ziek melden. ‘De verzuimdrempel lijkt lager dan ooit. Dat kan nog met corona te maken hebben. Medewerkers blijven sneller bij een snotneus thuis. Ook is er sprake van “hoestschaamte”, men wil zich niet meer kuchend en hoestend onder de mensen begeven.’ Toch is het kortdurende verzuim niet het grootste probleem, stelt De Zeeuw, maar eerder het langdurig verzuim. ‘Gemiddeld genomen zijn er steeds meer oudere werknemers, zoals in de zorg, het onderwijs of bij gemeenten. Daar zien we steeds vaker medewerkers met een gemiddelde leeftijd van boven de 50. Oudere werknemers hebben een andere arbeidsethos dan jongeren. Ze melden zich minder snel ziek, maar áls ze ziek zijn dan vallen ze vaak langer uit.’

Jongeren ervaren enorme druk

Oudere werknemers hebben een hoger risico op ernstige ziektes en hebben doorgaans een langer herstel nodig. Daarnaast hebben oudere werknemers in bepaalde beroepen vaak meer dan dertig jaar (zwaar) fysiek werk gedaan. ‘Dat gaat zich op een gegeven moment wreken.’ Bij jongeren spelen er meer mentale klachten. ‘Meer dan de helft van de jongeren ervaart psychische klachten’, zegt De Zeeuw. Hij wijst op recent onderzoek van de GGD in Twente en IJsselland, waaruit blijkt dat een derde van de jongeren in het afgelopen jaar suïcidale gedachten heeft gehad. ‘Dat kan nog met de coronatijd te maken hebben, maar jongeren ervaren ook een enorme druk. Denk aan loopbaankwesties, de huidige huizenmarkt, social media, slecht slapen en de fear of missing out.’

Arbeidsomstandigheden verbeteren

Om verdere stijging te voorkomen is een intensieve samenwerking met een arbodienst essentieel, vindt De Zeeuw. ‘Zorg voor vroegdiagnostiek. Hoe eerder een zieke werknemer door de arbodienst gezien wordt, hoe sneller je weet wat er echt aan de hand is. Je weet dan wat de medewerker nog wél kan en je kunt de ondersteuning bieden die de medewerker nodig heeft. Daarmee verkort je het verzuim.’ Ook op organisatieniveau kan de arbodienst helpen. ‘Het is belangrijk om te voorkomen dat medewerkers deze klachten krijgen. Daarvoor moeten arbeidsomstandigheden worden verbeterd. Op organisatieniveau valt vaak nog een wereld te winnen.’