Maak scholing voor politieke ambtsdragers gratis

Politieke ambtsdragers maken minder gebruik van opleidingsmogelijkheden bij beroepsverenigingen, omdat deze niet kosteloos zijn en zij daarom een beroep moeten doen op de ‘gemeentekas’. Dat is voor hen vaak een ‘taboe’, signaleren dezelfde beroepsverenigingen. Zij roepen de minister op om subsidies aan hen te indexeren en te verhogen. ‘Vakbekwaamheid komt de samenleving ten goede.’

Scholing van groot belang

Voormalig minister Hanke Bruins Slot van BZK schreef in haar Kamerbrief over versterking van de decentrale volksvertegenwoordigingen en besturen dat het van groot belang is dat alle spelers binnen het decentraal bestuur de mogelijkheden hebben om zich te blijven ontwikkelen via scholing en opleiding. ‘Daarmee investeren ze niet alleen in zichzelf, maar in de kwaliteit van de democratie als geheel.’ Hoewel er veel mogelijkheden tot opleiding zijn, zoals via de eigen politieke partij en via de beroepsverenigingen, zag ze dat politieke ambtsdragers ‘door werkdruk of handelingsverlegenheid geen of te weinig gebruik maken van scholing en opleiding’. ‘Dat is onwenselijk.’

Trainingen niet kosteloos

De minister wijst erop dat volksvertegenwoordigers en bestuurders via de eigen gemeente of provincie, op grond van het rechtspositiebesluit decentrale ambtsdragers, een vergoeding kunnen krijgen voor ‘niet-partijpolitieke scholing’. ‘Het is belangrijk dat van dit recht gebruik wordt gemaakt.’ In een brief aan de minister laten de beroepsverenigingen echter weten dat zij het beeld dat de minister schetst dat er weinig of geen gebruik van opleidingsmogelijkheden wordt gemaakt niet of onvoldoende herkennen. Werkdruk of handelingsverlegenheid kunnen een rol spelen in de mate waarin bepaalde ambtsdragers van het aanbod gebruik maken, erkennen de beroepsverenigingen. Maar veeleer ligt de oorsprong van die handelingsverlegenheid in het feit dat bepaalde trainingen van beroepsverenigingen ‘niet kosteloos’ zijn, waardoor ambtsdragers een beroep moeten doen op de  ‘gemeentekas’.

Beroep op gemeentekas 'taboe'

‘Dit is voor ambtsdragers vaak een drempel. Door dit taboe, doen diverse ambtsdragers zichzelf en daardoor de gemeenschap tekort.’ Investeren in vakbekwaamheid komt de samenleving ten goede, spreken zij de minister na. ‘Investeren in professionalisering van lokale bestuurders en volksvertegenwoordigers is een must voor de kwaliteit van het openbaar bestuur.’ Die bekwaamheid is ook nodig om ‘gezag te herwinnen’, zoals de Raad voor het Openbaar Bestuur al signaleerde. ‘Permanente scholing is niet alleen relevant voor de goede ambtsinvulling, maar maakt de ambten ook aantrekkelijk én verhoogt de arbeidsmarktpositie van ambtsdragers die het ambt weer verlaten.’

Professionalisering 'kerntaak' beroepsvereniging

Via de eigen politieke partijen wordt ‘ambtsgerichte professionalisering’, in tegenstelling tot wat de minister beweert, niet of slechts beperkt aangeboden, weten de verenigingen. Voor zover politieke partijen al scholingsaanbod hebben, dan is dit ‘vrij algemeen opgezet en ingestoken vanuit de partijideologie’. Terwijl het aanbieden van een ‘actueel en samenhangend professionaliseringsaanbod’ juist een kerntaak is van de beroeps- en belangenverenigingen. En daar wordt veel gebruik van gemaakt. Ruim 80 procent van de burgemeesters benut bijvoorbeeld het opleidingsaanbod van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB).

Hogere subsidie

Toch moeten de verenigingen steeds vaker ‘nee’ verkopen, omdat bepaalde trainingen al vol zitten of geschrapt moesten worden wegens gemaximeerde of niet geïndexeerde subsidiebijdragen. ‘Kwalitatief goed professionaliseringsaanbod dient naar onze mening daarom beter toegankelijk te zijn, in de zin van (nagenoeg) kosteloos.’ Dat kan alleen als subsidies aan de verenigingen worden verhoogd of geïndexeerd. Daar gaan ze graag over met de nieuwe minister van BZK in gesprek.