Friesland maakt Europaverkiezingen lokaal

De gemeente Opsterland en de provincie Friesland maken de Europese verkiezingen lokaal. De Friezen vinden dat de Europese verkiezingen ook de burger aangaan en halen daarom alles uit de kast om die burger er bij te betrekken. Verkiezingsdebatten zijn er lokaal niet of nauwelijks. ´En als ze er al zijn, zijn ze ver weg in Utrecht of Brussel´, zegt initiatiefnemer Rob Jonkman, wethouder van de gemeente Opsterland en lid van het Europees Comité van de Regio´s, het adviesorgaan van lokale en regionale overheden in Brussel.

Dichter  bij elkaar

De debatten die er zijn, worden vaak georganiseerd door specialisten. In Den Bosch is een debat over voedsel, door FoodNL. Ook de waterschappen organiseren een debat voor deskundigen. Het debat in Friesland, op 6 mei in Gorredijk, moet volgens Jonkman helpen om de burger en de EU dichter bij elkaar te brengen. Dat burger en politieke partijen in het domein van de EU dichter bij zouden kunnen komen, bleek in maart uit onderzoek va IPSOS I&O. De lijsttrekkers zijn bij de burger onbekend.

De opkomst in zijn gemeente in 2019 lag met 42,6 procent net iets boven het landelijk en het Friese gemiddelde van 41,9 procent. ´We gaan nu voor 60+´, grapt hij.

Vertekend beeld

De Europese verkiezingen van 6 juni zijn net zo belangrijk als de Tweede Kamerverkiezingen, voor burgers en voor decentrale overheden, gaat Jonkman verder. Driekwart van de regels met impact voor decentrale overheden heeft een Brusselse oorsprong. Wethouder Jonkman vindt een lokaal debat daarom belangrijk. ´Want soms komt een maatregel volgens de regering door Brussel, terwijl Den Haag daar gewoon aan tafel zit. Als je dan zegt dat iets van Brussel moet, dan geef je toch een vertekend beeld aan de burger over de EU.´

Het belang voor de burger gaat veel verder dan zaken als goedkoop binnen de EU bellen, vindt Jonkman. ‘Onze handel profiteert enorm van de open grenzen, dat is veel groter dan onze afdracht. Als je invloed wilt uitoefenen, dan moet je op 6 juni naar de stembus. Die mensen in het Europees Parlement zitten er niet voor niets. ´Omdat dat nogal eens wordt vergeten, organiseren de gemeente, de provincie Friesland, de Vereniging Friese Gemeenten (VFG) en het EuropaPact, waarin onderwijs en overheden en ondernemers samenwerken, het debat in Gorredijk.

Lelylijn, klimaat en landbouw

Onderwerpen die belangrijk zijn, zijn de Lelylijn die er mogelijk komt als verbinding met de randstad, maar ook plattelandsonderwerpen als de klimaatwetgeving en landbouw. Aan het debat nemen de meeste politieke partijen deel en veel met Friese kandidaten, zoals Anja Haga, lijsttrekker van de ChristenUnie die uit Dokkum komt, en Raquel Garcia Hermida-van der Walle, de nummer twee van D66. Uit Brabant komt de nummer twee van GroenLinks-PvdA, Mohammed Chahim. Alleen PVV en BBB hebben nog geen gesprekskandidaat kunnen leveren. Jonkman vindt dat jammer want de standpunten van die partijen zijn vaak onderscheidend. Verder is er een videoboodschap van eurocommissaris Wopke Hoekstra te verwachten.