Cdk maakt saillante briefwisseling niet openbaar

Ina Adema, commissaris van de koning van Noord-Brabant, gaat niet in op het verzoek van drie raadsfracties in de gemeente Waalre om een rol te spelen bij de afhandeling van de melding van misstanden door de Waalrese klokkenluider. Ook geeft ze een mogelijk saillante briefwisseling tussen waarnemend burgemeester Jan Boelhouwer en voormalig burgemeester Jan Brenninkmeijer niet vrij.

Niet openbaar

De klokkenluider verwacht dat deze briefwisseling uit november 2020 haar kan ondersteunen in haar aangifte tegen Boelhouwer wegens het doen van een valse aangifte. Om die correspondentie boven water te krijgen diende zij een Wob-verzoek in bij Adema. In deze correspondentie is de in oktober 2020 aangetreden Adema overigens opgenomen in de cc. Naar haar oordeel vallen de brieven wel onder de reikwijdte van de Wob en heeft zij deze ook getoetst aan de Wob, maar heeft ze besloten de informatie niet openbaar te maken.

Ernstig belemmerd

Het verstrekken van informatie kan achterwege blijven voor zover het belang daarvan niet opweegt tegen onevenredige benadeling van bij de aangelegenheid betrokken natuurlijke personen of rechtspersonen dan wel derden. Voor het goed vervullen van haar taak als rijksorgaan neemt Adema vertrouwelijkheid in acht. ‘Het is van belang dat personen en functionarissen zo vrijelijk mogelijk kunnen verklaren en mij gevraagd en ongevraagd van informatie kunnen voorzien en niet uit vrees voor openbaarmaking informatie achterhouden’, schrijft Adema. ‘Mijn functioneren als commissaris zou als gevolg van openbaarmaking van die informatie ernstig worden belemmerd.’ Ze is dan ook van oordeel dat het voorkomen van onevenredige benadeling van haar taakuitoefening als cdk ‘zwaarder weegt dan het belang van openbaarmaking voor eenieder’.

Niet opportuun

Ook het verzoek van de Waalrese raadsfracties van D66, PvdA en Groen en Progressief om de cdk de melding van misstanden te laten behandelen om mogelijk, daaruit voortvloeiend, een onafhankelijk onderzoek te laten doen, kan niet op de instemming van Adema rekenen. Volgens haar redenatie heeft de raad immers over de melding gesproken en heeft een meerderheid ingestemd met de wijze van afhandeling. Er is volgens Adema dan ook geen sprake van ‘verstoorde politieke verhoudingen’ of van het ‘in geding zijn van de bestuurlijke integriteit’ waardoor een beroep op de cdk ‘opportuun’ zou zijn. Ze begrijpt dat dit niet het gewenste antwoord is, maar ‘ingrijpen door een commissaris in een lokale aangelegenheid is echter een zeer zwaar middel’. ‘Het is daarom dat er zorgvuldig moet worden beschouwd of er een titel is voor het acteren door de rijksheer.’

Bezwaar

De klokkenluider gaat bezwaar maken tegen de weigering van de cdk om de brieven te openbaren. Adema kent de melding die de klokkenluider in mei 2020 deed over het ‘pootje lichten’ van toenmalig burgemeester Brenninkmeijer. Dat gebeurde op 29 juli 2020 toen de toenmalige wethouders op eigen initiatief een zwartboek over Brenninkmeijer voorlazen aan de vertrouwenscommissie. De weigering van Adema wijst er volgens de klokkenluider alleen maar op dat er in Waalre veel te verbergen valt. Ze constateert dat op bestuurlijk niveau alle middelen worden ingezet om feitenonderzoek te voorkomen. De klokkenluider staat erop dat de brieven deel uitmaken van haar aangifte tegen Boelhouwer en drie leidinggevenden binnen Waalre. Ze beroept zich op de nieuwe richtlijnen voor klokkenluiders, zoals vastgesteld door de Europese Commissie, en zegt door te gaan tot de onderste steen boven is.