Zorgen om toename Oekraïense slachtoffers mensenhandel

Het aantal Oekraïense slachtoffers van mensenhandel in Nederland is in 2022 drastisch toegenomen. Dat blijkt uit de nieuwste jaarrapportage van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel. Werden er in 2021 nog 7 slachtoffers gemeld, in 2022 ging het al om 51 meldingen. Deze slachtoffers waren met name het doelwit van arbeidsuitbuiting. 

Campagne voor betere samenwerking

Het demissionaire kabinet stelt 2 miljoen euro per jaar beschikbaar voor het tegengaan van mensenhandel. Het geld is onder meer bestemd voor campagnes om de aandacht voor en kennis hierover te vergroten. Ook moet de zorg voor slachtoffers beter, net als de samenwerking bij de aanpak ervan. Dat staat in het vernieuwde programma Samen tegen Mensenhandel dat het kabinet woensdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Ook gemeenten, politie, het Openbaar Ministerie en zorg- en hulporganisaties zijn daarbij betrokken.

Onvoldoende herkend in de maatschappij

Mensenhandel wordt volgens het kabinet ‘onvoldoende herkend in de maatschappij’. Bijvoorbeeld docenten en zorgmedewerkers moeten daarom leren om signalen van mensenhandel die zij in hun werk tegenkomen beter te herkennen. Ook moet het makkelijker zijn om informatie te vinden over mensenhandel en er melding van te maken. In het voorjaar bleek al uit onderzoek dat een derde van de gemeenten nog steeds geen beleid voor de aanpak van mensenhandel. Daarover zouden ze vorig jaar al moeten beschikken.

Ook uit de nieuwste jaarrapportage van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel blijkt dat het overgrote deel van de slachtoffers van mensenhandel buiten beeld blijft. Vorig jaar werden slechts 814 slachtoffers gemeld bij het Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel (Comensha), terwijl de schattingen spreken van zo’n 5.000 slachtoffers per jaar. Opvallend is de sterke stijging in het aantal Oekraïense slachtoffers en de tegelijkertijd afnemende vervolging van verdachten.

Kwetsbare situatie

Het aantal Oekraïense slachtoffers van mensenhandel in Nederland is in 2022 drastisch toegenomen, zo blijkt uit het rapport. In vergelijking met 2021, waarin 7 slachtoffers werden gemeld, waren er in 2022 maar liefst 51 meldingen. Deze slachtoffers waren met name het doelwit van arbeidsuitbuiting. Conny Rijken, Nationaal Rapporteur Mensenhandel, benadrukt het belang van preventieve maatregelen voor deze kwetsbare groep: ‘Mensen op de vlucht, maar ook na aankomst in ons land, bevinden zich in een kwetsbare situatie waar misbruik van gemaakt kan worden.’

Strafrechtelijke aanpak verslechtert

In 2022 werden 254 daders van mensenhandel geïdentificeerd door de politie, voornamelijk gericht op seksuele uitbuiting. Van deze gevallen leidde 165 tot een onderzoek. Tegelijkertijd vertoont het aantal verdachten dat bij de politie in beeld kwam een dalende trend. Ook het aantal keren dat het Openbaar Ministerie overgaat tot vervolging neemt af. Rijken noemt het hoge percentage zaken dat werd geseponeerd – 45 procent – zorgwekkend. Daarnaast steeg het aantal vrijspraken van verdachten.