Van Hijum (SZW) twijfelt over zorgplicht uitzenders arbeidsmigranten

Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Eddy van Hijum (NSC) twijfelt over een zorgplicht voor uitzenders van arbeidsmigranten. Dat zei de vicepremier woensdag tijdens het debat over arbeidsmigratie. Volgens de bewindspersoon kunnen werkgevers heel makkelijk zeggen dat ze voldoen aan die zorgplicht. Dan wordt het een soort ‘papieren tijger’, vreest hij. 

Basisregistratie

Tweede Kamerlid Mirjam Bikker vroeg tijdens het debat hoe de minister van SZW werk wil maken van de zorgplicht voor uitzenders. De ChristenUnie-fractievoorzitter doelde op de inschrijving van arbeidsmigranten in de Basisregistratie Personen (BRP) van gemeenten.

Benaderen en informeren

Van Hijum liet tijdens zijn eerste commissiedebat weten dat hij met gemeenten over een zorgplicht heeft gesproken. Lokale overheden hechten volgens hem ‘zeer’ aan een registratie die gewoon ‘klopt en deugt’. Hierdoor kunnen zij arbeidsmigranten benaderen en informeren. De minister is dan ook ‘wel gevoelig’ voor dit idee.

Juridische bedenkingen

Tegelijkertijd merkt Van Hijum dat er ‘nogal wat juridische bedenkingen’ zijn bij de vraag of die zorgplicht gaat helpen. Hij sluit niet uit dat de maatregel een ‘soort papieren tijger’ wordt. Volgens de bewindspersoon kunnen werkgevers namelijk heel makkelijk zeggen dat ze voldoen aan die zorgplicht. Dan is er nog steeds geen harde norm waaraan uitzenders zich moeten houden, aldus de NSC’er. ‘Ik zeg u eerlijk: ik ben hier nog op aan het puzzelen. Ik wil ook met gemeenten kijken hoe we zoveel mogelijk aan die zorg tegemoet kunnen komen’, zei Van Hijum ter aanvulling. 

Wegen naar Rome

Bikker erkent het probleem met de handhaafbaarheid. ‘Maar het gaat mij om het doel’, zei ze in haar reactie. Het Kamerlid heeft eveneens gekeken naar een ‘technische omweg’. Bijvoorbeeld dat de loonaangifteketen wordt gekoppeld aan het BRP en de Registratie Niet-ingezetenen (RNI). Als de gegevens niet kloppen, kan volgens Bikker de Arbeidsinspectie dan ook langs bij bedrijven. ‘Er zijn verschillende wegen naar Rome’, geeft ze toe. ‘Maar we moeten er wel een in gaan slaan.’

Misstanden

In het hoofdlijnenakkoord staat dat de coalitie de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten wil uitvoeren. Deze commissie, onder leiding van Emile Roemer, adviseerde in 2020 onder meer een actieve zorgplicht voor juiste registraties van arbeidsmigranten. De VNG liet eerder weten dat gemeenten snakken naar zo’n verplichting. ‘Alleen als gemeenten weten waar arbeidsmigranten wonen en verblijven, kunnen ze misstanden aanpakken’, stelde de gemeentekoepel in mei.

Actiepunten

Van Hijum zei woensdag dat het kabinet ‘echt consequent’ bezig is om alle actiepunten van de commissie-Roemer één voor één langs te lopen. Aan de uitvoering wordt ‘met man en macht’ gewerkt, verzekerde hij. De voortgang wordt gedeeld met de Tweede Kamer.

Toelatingsstelsel

De vicepremier benadrukte verder het belang van het wetsvoorstel Toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (Wtta), dat zijn voorganger Karien van Gennip (CDA) vorig jaar al had ingediend. Met deze wet wordt een toelatingsstelsel ingevoerd voor bedrijven die arbeidskrachten ter beschikking stellen. Uitleners mogen dan alleen op de markt opereren als zij daartoe zijn toegelaten.

Amendement

Daar wil Kamerlid Don Ceder (ChristenUnie) een zorgplicht voor uitleners aan toevoegen. De door hen ter beschikking gestelde arbeidskrachten moeten worden ingeschreven in de BRP, vindt hij. ‘Juiste registratie van alle ingezetenen in de BRP is voor gemeenten essentieel om goede dienstverlening te kunnen verlenen. Het moet voor de overheid duidelijk zijn wie waar in Nederland woont’, is te lezen in de toelichting van zijn amendement.

De Tweede Kamer behandelt het wetsvoorstel in november. Van Hijum beloofde daarvoor nog het parlement te informeren over de zorgplicht voor inschrijving van arbeidsmigranten in het BRP.