EU-hof: boete voor gezakt inburgeringsexamen mag meestal niet

Het is in de meeste gevallen niet toegestaan om een statushouder een boete op te leggen als die is gezakt voor het inburgeringsexamen, oordeelde het Hof van Justitie van de Europese Unie dinsdag. De hoogste Europese rechter deed deze uitspraak in een zaak die een Eritrese statushouder had aangespannen tegen het kabinet. De Raad van State oordeelt later wat de gevolgen van deze uitspraak zijn voor Nederland.

Een boete opleggen mag van het EU-hof alleen in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld als iemand ‘aanhoudend’ weinig moeite doet om te integreren.

Examens

De Eritrese jongeman in deze zaak slaagde er niet in om binnen vier jaar alle onderdelen van het inburgeringsexamen te halen. Hij had een deel van de examens niet gemaakt en andere examens wel gemaakt, maar niet gehaald. Daarom moest hij de 10.000 euro die hij bij de overheid had geleend voor de kosten van het inburgeringsprogramma terugbetalen en kreeg hij een boete van 500 euro.

‘Bijzondere kwetsbaarheid’

Het is wel toegestaan om statushouders te verplichten om hun inburgeringsexamen te halen, lichtten de Europese rechters toe. Maar daarbij moet rekening worden gehouden met hun ‘bijzondere kwetsbaarheid’ en persoonlijke omstandigheden.

Lening

De Nederlandse wet over inburgering is in 2022 veranderd. Daardoor hoeven statushouders hun inburgering niet meer zelf te betalen, en is een lening daarvoor dus ook niet nodig. Maar zij kunnen nog steeds boetes krijgen op verschillende momenten. ‘De antwoorden van het Hof van Justitie zijn dus ook van belang voor de nieuwe wet’, schreef de Raad van State hier eerder over. De raad doet hier op een later moment een uitspraak over.

Terugbetalen

Ruim 18.000 statushouders zijn volgens het ministerie van Justitie en Veiligheid inburgeringsplichtig onder de oude wet. De uitspraak van de Europese rechter kan ook gevolgen hebben voor mensen in deze groep, die net als de Eritreeër in deze zaak een boete hebben gekregen of een lening moeten terugbetalen.

Het ministerie zegt de mogelijke gevolgen van de uitspraak op het Nederlandse inburgeringsbeleid te bestuderen.