Decentralisatie jeugdzorg belemmert innovatie

De decentralisatie van de jeugdzorg heeft een belemmerend effect op innovatie in de sector. Dat blijkt uit een rapport van KPMG. Zodra jeugdzorgorganisaties zich richten op gemeente-overstijgende innovaties, zijn ze genoodzaakt om in gesprek te gaan met meerdere gemeenten, wat vertragend en soms stagnerend werkt. De diverse belangen, prioriteiten en budgetten beperken de mogelijkheid tot opschalen, waardoor sectorbrede vernieuwing uitblijft.

Volgens het accountants- en advieskantoor komt dat omdat jeugdzorgorganisaties te maken hebben met een groot aantal gemeenten, die allemaal hun eigen prioriteiten hebben over waar de jeugdzorg zich op zou moeten richten. ‘Naast de vele lokale samenwerkingen, leidt dit tot verschillen in (financiële) stimulansen waarbij een centrale richting ontbreekt’, is te lezen in het rapport.

Contracten

De kortetermijncontracten tussen aanbieders en gemeenten staan eveneens in de weg. Deze afspraken moeten voorkomen dat één partij onbedoeld marktmacht krijgt. Hierdoor zijn hervormingen die binnen deze samenwerking plaatsvinden vooral op de korte termijn gericht. Langetermijn-transformaties vragen echter om een ‘langdurige samenwerking’, waarbij ‘risico’s en lasten’ over tijd worden verdeeld.

Marges

Eenzelfde probleem doet zich voor bij de financiering. Wanneer innovatieve oplossingen succesvol blijken, is het de verantwoordelijkheid van jeugdzorgorganisaties om dit te implementeren. Maar met de huidige marges van 0 tot 2 procent is dat ‘een enorme uitdaging’, constateert KPMG. Vooral wanneer de vernieuwing naast implementatiekosten ook vaste lasten met zich meebrengt, zoals trainingen en onderhoud. ‘Het ministerie van VWS kan als stelselverantwoordelijke met de VNG bewaken dat er passende en reële tarieven worden betaald waarbij jeugdzorgorganisaties kunnen investeren’, adviseren de auteurs van het onderzoek.