Nog één keer op de bres voor de Spreidingswet
Praktisch of uit principe, iedereen heeft een mening over de Spreidingswet. De verdeelde Eerste Kamer debatteert maandag en dinsdag.
Staatssecretaris Eric van der Burg verdedigt vandaag en morgen voor de laatste keer 'zijn' Spreidingswet. Daarna velt de Eerste Kamer op dinsdag 23 januari definitief haar oordeel. Hoewel alles gezegd lijkt raakt men niet uitgepraat over het wetsvoorstel. Zelfs nu, één week voordat definitief de knoop wordt doorgehakt, stromen de reacties en oproepen van belangenorganisaties, gemeenten en andere actoren nog steeds binnen. Of het voorstel het gaat halen is tot op heden niet zeker.
Kinderombudsvrouw
Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer schreef maandag in een brief aan de Eerste Kamer dat de situatie van de kinderen in de asielopvang ‘uitzichtloos en mensonterend’ is. Ze riep de senatoren op in te stemmen met de wet. ‘Hoewel de spreidingswet niet ideaal voor kinderen is, verwacht ik dat de kinderrechten beter gewaarborgd zullen zijn mét invoering van deze wet, dan zonder.’ Kalverboer meent dat met de Spreidingswet er op termijn een einde komt aan de zogenaamde ‘crisisnoodopvang’, tijdelijke opvangplekken waar de woonomstandigheden vaak minder zijn dan op permanente locaties. Naast Kalverboer deden ook Vluchtelingenwerk en de Nationale Ombudsman soortgelijke oproepen.
VNG, IPO en COA
‘Neem de Spreidingswet aan’, zegt ook Leonard Geluk, algemeen directeur van de VNG in een bericht op LinkedIn. De gemeenten bieden samen met het Interprovinciaal Overleg en het COA de Eerste Kamer deze week een petitie aan. ‘Gemeenten die structureel opvang bieden lopen al tijden tegen hun grenzen aan’, zegt Geluk. Een rondgang door Binnenlands Bestuur enkele maanden geleden liet dan ook zien dat zij, zijnde de gemeenten die veel asielzoekers opvangen, allemaal steun voelen voor de Spreidingswet. Ondanks dat ze soms begrip hebben voor sommige (principiële) tegenargumenten, of die zelfs steunen. De druk op de opvang weegt zwaarder.
Debat is begonnen
Maar tegenstand is er ook. Inmiddels is maandagochtend het debat in de Eerste Kamer afgetrapt. Senator Arie Griffioen van de BBB was de eerste spreker. Volgens zijn partij zijn er veel alternatieven voor de Spreidingswet. Dit voorstel tast volgens Griffioen de lokale autonomie van gemeenten aan. Ook zei hij dat de doorstroom van statushouders naar een woning een groot probleem vormen voor de asielopvang in Nederland. Zijn partij pleit voor zogenaamde ‘tussenlocaties’ waar asielzoekers met een verblijfsvergunning heen kunnen. De ruimte die vrijkomt in AZC’s zou dan gebruikt kunnen worden om de crisisnoodopvang op te heffen. VVD’er Marian Kaljouw gaf aan geen heil te zien in de Spreidingswet zolang de instroom gelijk blijft.
Van der Burg
Vandaag en morgen zullen de verhoudingen zich grotendeels gaan aftekenen, maar de uitslag zal van enkele stemmen afhangen. VVD staatssecretaris Eric van der Burg noemt het debat over ‘zijn’ Spreidingswet ‘heel spannend’ zo meldt het ANP. Zijn eigen partij stemde in de Tweede Kamer tegen, en zal dit in de Eerste Kamer hoogstwaarschijnlijk ook doen. Toch blijft Van der Burg achter het wetsvoorstel staan. ‘Ter Apel en de provincie Groningen pakken hun verantwoordelijkheid, maar dragen daarmee ook de lasten voor heel Nederland.’ De staatssecretaris is in de senaat aanwezig om vragen te beantwoorden.
Reacties: 10
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Maar, laten we vooral niet vergeten dat deze asielcrisis er in Nederland niet had hoeven zijn als de VVD niet zowel het migratiebeleid als het woningbeleid gesloopt had en er voldoende opvangplekken én woningen zouden zijn, voor iedereen. Maar nee, Nederland moest ''sober en onaantrekkelijk'' zijn, wat in werkelijkheid uitmondde in mensonterend en misdadig. Bovendien heeft het überhaupt geen effect gehad.
Enkele saillante punten zijn toch wel:
1. de relatief geringe aandacht aan oplossingen voor de instroom.
2. het gemak waarbij een aantal belanghebbende actoren voorbij lopen aan de noodzaak om -naast de opvang- ook de instroom structureel goed en verantwoord te regelen. Voor een objectieve beoordeling van het dossier is dat voor de toekomst van essentieel belang.
Zonder voldoende aandacht aan de instroom ontstaan er namelijk na de inwerkingtreding van een spreidingswet -gelet op allerlei nieuwe mondiale oorlogsverwikkelingen- op korte tot middellange termijn nog grotere structurele problemen. Overigens zijn de opvangproblemen c.a. na de invoering niet snel op te lossen, ook dan zijn we gauw een jaar verder.
3. de toezegging van de staatssecretaris om noodzakelijke doorstroomlocaties binnen de grenzen van normale m2-prijzen volledig voor rekening van het Rijk te laten komen.
4. de kosten voor de asielopvang in enkele jaren stijgen van E 2,4 miljard naar
E 5 miljard in 2024 en mogelijk in 2025 naar E 7 miljard. Dit terwijl de ramingen in de respectievelijke begrotingen en de meerjarenbegroting duidelijk lager liggen (in 2026 E 2 miljard?).
Gesteld werd af en toe dat de uitgaven kunnen worden opgelost via ontschotting van de butgetten van de andere ministeries. Die ministeries hebben dan kennelijk te ruime begrotingen of stellen nieuwe investeringen uit waardoor via onderuitputting extra budget voor asielopvang vrijkomt.
Later in de middag wordt verder gegaan met de beantwoording van de resterende vragen.
Men is het ten zeerste oneens met de gang van zaken en zal de extremen ondersteunen die zeggen wel voor ze op te komen want dat is het enige wat ze gelaten wordt.
Of dat slim is of niet is een hele grote tweede maar dezen laten je vallen als een baksteen ten faveure van van alles en nog wat en dat is onderhand wijd en zijd bekend.
De conclusie is dat het er nu naar uitziet dat de invoering van de Spreidingswet a.s. dinsdag een feit zal zijn. Dat betekent tevens dat het nu van essentieel belang is dat er bij de invoering van deze wet jaarlijks ook immigratiecriteria worden vastgesteld. Wie is er niet benieuwd naar wat daarover op korte termijn aan de informatietafel uit de hoge hoed wordt getoverd? Vanuit de glazen bol beredeneerd kan het ook betekenen:
1. Nieuwe verkiezingen.
2. Aanpassing, niet invoering en/of latere intrekking van het huidige ontwerp voor de Spreidingswet.
3. Vooralsnog ga ik er vanuit dat er voor de diverse onderdelen migratie (asiel, arbeid en studie) jaarlijks criteria worden vastgesteld. 340 autonome Gemeenten/republiekjes die zelfstandig voor (de verdeling van) opvangfaciliteiten moeten zorgen is geen oplossing. In het kader van het algemeen belang is/blijft een Spreidingswet daarom noodzakelijk.
Bij het vaststellen van migratiecriteria moet de besluitvorming in ieder geval sporen (behoefte, balans, constistentie) met andere relevante beleidsterreinen.