Winstnorm zorgbedrijven weinig effectief

Drie jaar geleden voerden gemeenten in de regio Den Bosch een winstnorm in voor zorgbedrijven. Zij mogen maximaal vijf procent winst maken; alles daarboven moet worden geïnvesteerd in de zorg. Uit onderzoek van Follow the Money blijkt echter dat deze norm weinig effect heeft. Het aantal zorgaanbieders dat meer winst maakt dan toegestaan, is niet afgenomen.

Het onderzoeksjournalistieke platform onderzocht de cijfers van alle zorgorganisaties die een contract met de gemeente Den Bosch en de omliggende regio hebben. Eenmanszaken en vof’s zijn buiten beschouwing gelaten, omdat bij deze rechtsvormen het salaris nog van de winst afgetrokken moet worden.

Niet veranderd

In een periode van drie jaar maakt ongeveer één op de vijf zorgbedrijven meer dan 5 procent nettowinst. ‘Na invoering van de norm is dat niet veranderd’, schrijft Follow the Money (FTM). Welke bedrijven boven de 5 procent uitkomen, varieert per jaar.

‘Maatwerkcontracten’

De gemeente Den Bosch komt zelf in eerste instantie met andere cijfers: ‘slechts’ één op de vijftien aanbieders zou meer dan 5 procent winst maken. ‘Maar de gemeente blijkt een aantal belangrijke bedrijven niet mee te tellen. Dat zijn zorgorganisaties waar in geval van nood beroep op wordt gedaan om mensen met spoed te plaatsen, de zogenoemde ‘maatwerkcontracten’. En juist een aantal van die organisaties blijkt hoge winsten te maken’, aldus FTM.

Wegsluizen

Volgens FTM is de winstnormering moeilijk te handhaven omdat gemeenten gebonden zijn aan de wet. Daarin is geen winstnorm te bekennen. Ook is het voor gemeenten moeilijk om inzicht te krijgen in de financiën van zorgbedrijven. ‘Den Bosch laat jaarcijfers analyseren, maar kan niets doen tegen het wegsluizen van winsten via ingewikkelde constructies.’

Geen eisen

Zorgbedrijven die meer dan 5 procent winst maken, moeten herinvesteren in de zorg of in welzijnsprojecten. Maar daar gelden geen concrete eisen of termijnen voor. Wel worden boetes opgelegd als zorgbedrijven zich niet aan contractafspraken houden.

Spoed

‘Het grootste probleem lijkt dat gemeenten soms noodgedwongen zaken doen met aanbieders zonder een vast contract, om cliënten met spoed te kunnen plaatsen. Aan deze bedrijven stellen gemeenten niet dezelfde strenge eisen als aan vaste gecontracteerde aanbieders’, verklaren de onderzoeksjournalisten.