Friese jeugdzorgbedrijven maakten megawinsten

In 2023 maakten minstens achttien Friese jeugdzorgbedrijven meer dan 10 procent winst. Gezamenlijk keerden zij dat jaar bijna 1,8 miljoen euro aan dividend uit aan aandeelhouders. Dat blijkt uit onderzoek van de Leeuwarder Courant. Het dagblad onderzocht de winsten van jeugdzorgaanbieders waar Friese kinderen en jongeren terechtkomen voor hulp bij ernstige opvoed- en opgroeiproblemen. Opgeteld maakten in ieder geval 35 aanbieders in 2023 meer dan 5 procent winst.

Strijkstok

Volgens de Leeuwarder Courant was het in 2023 niet verboden om meer dan 5 procent winst te maken. ‘Wel wordt het al langer als onwenselijk gezien dat er veel geld aan de strijkstok blijft hangen bij zorginstellingen die door gemeenten – en daarmee met belastinggeld – betaald worden’, is te lezen in de krant. Vanaf 2024 staat er daarom een bepaling in het contract die jeugdzorgbedrijven verplicht overwinst boven de 5 procent te investeren in de jeugdzorg. Dit moet voorkomen dat zorggeld weglekt. Voor het lokale dagblad was het aanleiding om te onderzoeken hoe groot het probleem is.

Waarschuwingen

Daaruit blijkt dat er in ieder geval achttien bedrijven zijn die met winstpercentages boven de 10 procent vol in de kijker liepen van Friese gemeenten en inkooporganisatie Sociaal Domein Fryslân. Volgens wethouder Pieter van der Zwan van Smallingerland hebben de Friese gemeenten daar de afgelopen jaren al waarschuwingen over afgegeven. Hij benadrukt dat gemeenten toen nog niet konden ingrijpen omdat er geen winstplafond in de contracten stond.

Vanaf 2024 geldt het winstplafond van 5 procent en kan SDF ingrijpen als de overwinst boven de 5 procent weglekt. De jaarcijfers over 2024 worden deze zomer pas door de jeugdzorgbedrijven gepubliceerd.

Reserves

De Leeuwarder Courant sprak de afgelopen tijd met jeugdzorgorganisaties die meer dan 10 procent winst maakten. ‘Ze vinden allemaal dat zorggeld ook echt naar zorg moet gaan. Maar ze vinden ook dat een winstpercentage van 5 procent erg krap is om de risico’s van een onderneming te dragen. De afgelopen jaren gebruikten ze hun winst onder meer om reserves om te bouwen, voor als het tegenzit’, schrijft de krant. Eind 2027 verloopt het contract met de Friese gemeenten en moeten ze afwachten of ze opnieuw specialistische jeugdhulp mogen aanbieden.

Niet verplicht

Friese kinderen en jongeren kunnen via hun gemeente terecht bij zo’n 165 jeugdzorgbedrijven voor specialistische jeugdhulp. Een deel van die bedrijven is niet verplicht om jaarcijfers te publiceren. Er zijn ook enkele grotere instellingen die nog geen cijfers hebben gepubliceerd, ondanks de verplichting.