Tientallen gemeenten moeten snel statushouders huisvesten

Gemeenten die achterlopen op hun wettelijke taak om statushouders te huisvesten, worden komende periode benaderd met het verzoek om ‘op heel korte termijn’ statushouders onder te brengen. Dat zegt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Door het tekort aan opvangplekken loopt het vast in Ter Apel en zitten alle COA-locaties overvol.

Na een dringende oproep van het COA is door gemeenten, provincies en het rijk besloten dat zij ‘een extra stap gaan zetten’ om de huisvesting van statushouders te bevorderen. Van de 16.000 statushouders die momenteel in de asielopvang verblijven wachten ongeveer 10.000 langer dan veertien weken op een woning. Die wachttijd loopt soms op tot meer dan een jaar.

Telefoontjes

Dat moet veranderen, vinden de partijen. Gemeenten die achterlopen op de taakstelling en nog weinig tot niets doen aan asielopvang worden verzocht om snel statushouders op te nemen. Zij ontvangen telefoontjes van COA-bestuurders en ambtenaren en bewindspersonen van de ministeries van Justitie en Veiligheid en Binnenlands Zaken en Koninkrijksrelaties. De 45 gemeenten die een heel grote achterstand hebben worden al benaderd. Om welke gemeenten het gaat, wil het COA niet zeggen.

Hotels

De komende maanden zullen steeds andere gemeenten met achterstanden worden geselecteerd. Het doel is om elke week 500 statushouders extra te laten uitstromen. Dat is een verdubbeling van de normale uitstroom. Indien gemeenten niet direct een woning beschikbaar hebben, kunnen statushouders in hotels of andere tijdelijke accommodaties worden geplaatst. Mocht er in de gemeente zelf geen accommodatie beschikbaar zijn, dan zullen de statushouders in de dichtstbijzijnde gemeente gevestigd worden. Op verzoek van gemeenten is het COA bereid hotels te regelen.

Niet genoeg bedden

Het actiever aansporen van gemeenten heeft alles te maken met een overvol Ter Apel. In het aanmeldcentrum voor asielzoekers slapen mensen al wekenlang op stoelen in de wachtruimte van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND). Sinds half oktober wordt volgens het COA de maximale opvangcapaciteit van 2000 plekken dagelijks overschreden. Het lukt vooralsnog om iedereen onderdak te geven, waardoor mensen niet buiten hoeven te slapen. Wel betekent het dat er al wekenlang niet genoeg bedden zijn om mensen ‘s nachts op te laten slapen.

Spanningen

De aanhoudende drukte leidt geregeld tot spanningen onder asielzoekers en medewerkers. ‘Iedereen zit op elkaars lip. Dat zorgt voor spanningen, onrust en incidenten, zoals vechtpartijtjes en irritaties’, zegt een COA-woordvoerster tegen ANP. Volgens haar komen medewerkers daardoor niet voldoende aan hun werk toe. Om de veiligheid in het aanmeldcentrum te garanderen, heeft het COA vrijdag gevraagd om extra beveiliging en personeel te werven. Of dat iets heeft opgeleverd, kan de woordvoerster nog niet zeggen.