Verblijf bij gastgezin bevordert integratie

Logeren bij een gastgezin schept voor statushouders kansen om sneller te integreren. Zij zijn tijdens en door hun verblijf betaald of vrijwilligerswerk gaan doen. Ook zijn gasten een opleiding of cursus gaan volgen. Volgens de nieuwkomers waren hiervoor de condities in het asielzoekerscentrum afwezig.  

Statushouders (vluchtelingen met een verblijfstatus) verblijven vaak nog geruime tijd in een asielzoekerscentrum (azc) voordat hun woning beschikbaar is. Door logeerregelingen kunnen statushouders die in een azc op een woning wachten tijdelijk bij een gastgezin verblijven. Voor de matching van gastgezinnen met statushouders werkt het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) samen met Takecarebnb, een non-profitorganisatie die statushouders in contact brengt met gastgezinnen die hun huis openstellen voor vluchtelingen. Sinds de oprichting in 2015 hebben bijna 1.500 gasten via Takecarebnb bij een gastgezin gelogeerd.

Leven buiten azc

Het Verwey-Jonker Instituut onderzocht de mogelijke bijdrage aan de integratie van statushouders. Hieruit blijkt dat het logeren kansen biedt om snel(ler) te starten met participatie en integratie. Gasten zijn tijdens en door het logeren betaald of vrijwilligerswerk gaan doen. Ook zijn zij een opleiding of cursus gaan volgen. ‘Naar eigen zeggen waren hiervoor de condities in het azc niet aanwezig’, schrijven de onderzoekers. Een leven buiten het azc heeft meer voordelen. Zo zijn statushouders in het gastgezin ‘tot rust gekomen’ en ervaren zij ‘een verbetering in hun (psychische) gezondheid.’

Taal

Het verblijf draagt eveneens bij aan het wegnemen van obstakels bij participatie en integratie. ‘Het niet spreken van Nederlands is de belangrijkste: door het logeren bij een gastgezin zijn gasten (eerder) in de gelegenheid gesteld om de Nederlandse taal te oefenen’, constateert het onderzoeksinstituut.

Relaties

Bovendien ontstaan er door het verblijft sociale relaties en hier en daar zelfs vriendschappen. ‘Gasten hebben door het logeren veelvuldig kennis gemaakt en relaties opgebouwd met personen in de omgeving van het gastgezin. Hierdoor hebben zij naar eigen zeggen een beter beeld gekregen van de Nederlandse cultuur en omgangsvormen.’

(Zelf)vertrouwen

De belangrijkste relatie blijft echter die tussen de gast en het gastgezin zelf. Maar volgens de onderzoekers is dat geen nadeel. Integendeel. Juist déze relatie draagt bij aan participatie en integratie. De gast voelt zich namelijk gezien en gewaardeerd. Mede hierdoor kan hij of zij met (zelf)vertrouwen ‘de eigen weg bij het opbouwen van een leven in Nederland’ vervolgen.

Meer profijt

Dat zo’n vroege eerste introductie belangrijk is voor de integratie was al bekend. Veel onderzoek laat zien dat een late kennismaking een negatieve invloed heeft op de integratiekansen, bijvoorbeeld op het gebied van arbeidsparticipatie. Het Verwey-Jonker Instituut pleit dan ook voor het vergroten van het aantal statushouders dat kan profiteren van het verblijf bij een gastgezin. ‘Daarvoor is belangrijk dat Takecarebnb en gemeenten intensiever samenwerken vanuit het gemeenschappelijke belang van een vlotte start met de inburgering en het optimaliseren van de integratiekansen van statushouders’, adviseren de auteurs.

Inburgeringsaanbod

Daarnaast zouden gemeenten gerichte voorlichting moeten geven over het logeren. Transparant zijn over de verwachte wachttijd voor een woning voor een statushouder is eveneens wenselijk. ‘Dan kan Takecarebnb plannen dat een statushouder ongeveer drie maanden voor het verstrijken van de wachttijd wordt geplaatst in een gastgezin. Zo kan zo dicht mogelijk worden aangesloten bij het moment dat de woning beschikbaar komt en kan terugkeer naar een azc na de logeerperiode worden vermeden.’ Tot slot kunnen gemeenten overwegen om het logeren in een gastgezin onderdeel te laten worden van het inburgeringsaanbod.