De participatiesamenleving versus sociale zekerheid: hoe gaat u hier als inkomensconsulent mee om?

De sociale zekerheid in ons land biedt iedereen de zekerheid een minimaal inkomen te ontvangen om in zijn levensonderhoud te voorzien. Dit betekent niet dat iedereen zomaar of makkelijk een uitkering krijgt; daar zijn strenge regels aan verbonden. Om het nog complexer te maken, is er de participatiewet die voor een goed lopende participatiesamenleving moet zorgen. Hoe gaat u hier goed mee om als inkomensconsulent?

De participatiesamenleving vanuit de participatiewet

De participatiewet heeft als doel om ervoor te zorgen dat iedereen die (gedeeltelijk of geheel) kan werken, werk probeert te vinden binnen zijn of haar mogelijkheden. Deze wet gaat daarom uit van die mogelijkheden, om zodoende het aantal mensen met een (volledige) uitkering terug te dringen. Dit doel maakt van onze samenleving een participatiesamenleving, waarin iedereen probeert om zijn of haar eigen toekomst vorm te geven en iedereen verantwoordelijkheid neemt voor zijn of haar eigen leven. Een mooi doel, maar wel eentje die niet altijd even makkelijk is.
 

De begeleiding van een inkomensconsulent

Gemeenten krijgen steeds meer de verantwoordelijkheid om deze participatiewet uit te voeren en de participatiesamenleving meer en meer vorm te geven. Zij moeten ervoor zorgen dat mensen met een uitkering en mensen die gedeeltelijk kunnen werken, ook zelf de verantwoordelijkheid voelen (en nemen) om hun mogelijkheden te onderzoeken.
 
Hier komt u als inkomensconsulent om de hoek kijken, want u begeleidt deze groep binnen de mogelijkheden. Een groep die vaak intensieve begeleiding nodig heeft binnen de mogelijkheden van de arbeidsmarkt en binnen hun leefomgeving. Een belangrijke vraag is hier of u voldoende begeleiding kunt bieden aan deze groep en om de participatiesamenleving te stimuleren? Niet omdat u niet over de juiste kennis en vaardigheden beschikt, maar omdat uit onderzoek blijkt dat u als inkomensconsulent soms wel 350 cliënten begeleidt. Komt u met dit aantal cliënten wel verder dan af en toe vragen hoe het gaat?
 

Werk of vrijwilligerswerk?

Wat er vaak gebeurt, is dat mensen vanuit de participatiewet worden gestimuleerd om vrijwilligerswerk te doen. Op deze manier hebben ze hun sociale zekerheid en zijn ze toch onderdeel van de arbeidsmarkt. Dit voelt positief wanneer we kijken naar onze participatiesamenleving. In de praktijk blijkt dit echter anders uit te pakken voor de personen in kwestie, want werk moeten doen waar men niet voor betaald krijgt, draagt vaak niet bij aan het gevoel dat men onderdeel is van de werkende maatschappij.
 

Aandacht, sociale zekerheid en werk

De toekomst van de bijstand, de participatiewet met de participatiesamenleving en de sociale zekerheid in ons land zijn al jarenlang onderwerp van discussie. Er wordt gesproken over een basisinkomen, over tegenprestaties vanuit de bijstand, over meer begeleiding naar werk en over de manier waarop andere landen hiermee omgaan. Deze discussies zijn niet eenvoudig maar maken het vak wel boeiend.
 

Wilt u meer leren over de mogelijkheden van de participatiesamenleving vanuit de participatiewet?

De combinatie van theorie en praktijk maken dat uw functie altijd uitdagend blijft. Enerzijds zijn er veel wetten en regels en anderzijds werkt u continu met mensen met verschillende behoeften. Met de opleiding Participatiewet Basis van Bestuursacademie Nederland zorgt u ervoor dat u volledig op de hoogte bent van alle aspecten van deze wet, het doel naar de participatiesamenleving en wat u hierin als inkomensconsulent kunt betekenen.