Kabinet wil niet dat omwenteling landelijk gebied stilvalt

Het Transitiefonds van 24,3 miljard euro is nog steeds niet door de Eerste Kamer. Toch wil het kabinet niet dat de gewenste omwenteling op het platteland stilvalt. Dus maakt het ministerie van Landbouw in zijn begroting voor 2024 alvast 175 miljoen uit het fonds vrij om verandering tot stand te brengen.

Dit specifieke bedrag is bedoeld voor de bedrijfsopvolging door jonge boeren, ondersteuning van de biologische sector en het mogelijk maken dat agrariërs meer grip krijgen op hun stikstof- en broeikasgasemissies dankzij een 'stoffenbalans'.

Uitvoeringsgeld voor provincies

Los hiervan wordt volgend jaar ook 30,7 miljoen uit het Transitiefonds beschikbaar gesteld aan provincies, gemeenten en waterschappen voor de uitvoering van de gebiedsprocessen. Bovendien komt er voor de provincies 185 miljoen euro vrij om aan de slag te gaan met de Maatregel gerichte aankoop en beëindiging veehouderijen (MGAB), die bedoeld is om maatwerk te leveren.

Eind dit jaar en komend jaar vinden nog allerlei ontwikkelingen plaats in het stikstofdossier. Voor het einde van dit jaar komt er een haalbaarheidsstudie naar buiten die licht zal werpen op een mogelijk alternatief voor de centrale rol van de kritische depositiewaarde (KDW) in de Wet Stikstofreductie en Natuurherstel.

Volgend jaar publiceren het Planbureau voor de Leefomgeving, RIVM en Wageningen University & Research hun monitor stikstofdepositie in Natura 2000-gebieden, 'met daarin de voortgang en de afstand tot de doelen van 2025 en 2030', aldus het ministerie. Daarnaast wordt volgend jaar de Nationale Grondbank actief, die uit naam van het ministerie van Landbouw grond gaat opkopen en beschikbaar zal stellen aan de provinciale gebiedsprocessen.

Woningbouw

Ook in de woningbouw wil het kabinet niet dat het tempo afzwakt. Dus komt er volgend jaar 42 miljoen euro beschikbaar, waarmee de decentrale overheden extra personeel in de arm kunnen nemen. 'De regeling betreft een bijdrage voor ondersteuning in capaciteit en expertise voor woningbouw- en herstructureringsprojecten en het opstellen van regionale/lokale integrale woonzorgvisies', aldus het ministerie van Volkshuisvesting & Ruimtelijk Ordening. Daarnaast komt er ook vanuit de Woningbouwimpuls 26,5 miljoen vrij voor de 'uitvoeringskracht' in de woningbouw. Ook in het kader van de woondeals krijgen provincies en gemeenten er nog 4,5 miljoen bij om capaciteit in te huren.

Als het gaat om de zeventien grote woningbouwlocaties die het rijk ondersteunt, staat in de begroting met nadruk vermeldt dat er in 2024 12,5 miljoen beschikbaar komt voor het pilot-project stationsgebied Hoofddorp, en vijftig miljoen voor de grote locatie in Arnhem.

Aandacht voor de decentrale uitvoeringskracht heeft dit ministerie ook tegen de achtergrond van de warmtetransitie. Vanuit het Nationaal Programma Lokale Warmtetransitie (NPLW) komt in én 2024 én 2025 negen miljoen euro vrij, ook nu ten bate van extra kennis en expertise.

Teleurstelling

NEPROM, branchevereniging van projectontwikkelaars, reageert teleurgesteld. 'De bouwproductie daalt volgend jaar fors', meldt voorzitter Desirée Uitzetter. 

'Wij verwachten dat in 2024 met de bouw van niet meer dan 50.000 woningen wordt gestart in plaats van de noodzakelijke 100.000. Al meer dan een jaar signaleren we dat de verkoop van woningen aan beleggers en particulieren instort. Vorig jaar werd dat al zichtbaar in het aantal bouwaanvragen.

'Nu leidt dat tot ontslagen bij architecten en vacaturestops bij opdrachtgevers. Volgend jaar zal dat zichtbaar worden in de orderportefeuille van aannemers. Daarin vallen grote gaten en het kan haast niet anders dan dat in 2024 op grote schaal ontslagen gaan vallen. Daar zijn woningzoekenden de dupe van. Het helpt dat het kabinet in de Miljoenennota vijftig miljoen extra voor de Startbouwimpuls beschikbaar stelt, maar het is geen oplossing voor de problemen.'