Gemeenten willen af van Afvalfonds

Gemeenten zijn boos op het Afvalfonds, nu minder ingezameld plastic wordt gerecycled en de burger voor de kosten opdraait. Een motie om de huidige afspraken met het Afvalfonds niet te verlengen werd door 99 procent van de Nederlandse gemeenten gesteund, meldt journalistiek platform Pointer.

In 2050 moet al het afval gerecycled of hergebruikt worden. Daarom scheiden mensen glas, papier, gft en verpakkingen (PMD). In Nederland is afgesproken dat de vervuiler, in dit geval producenten als Coca-Cola, Heineken en Unilever, de inzameling betaalt. Maar sinds twee jaar krijgen steeds meer gemeenten die het afval inzamelen, geen geld van deze producenten, blijkt uit onderzoek van Pointer. Daardoor gaat de afvalstoffenheffing omhoog of put de gemeente uit de reserves, waardoor het lokale zwembad of de bibliotheek in gevaar komen.

Overslaglocatie

Voor het betalen van de afvalinzameling en afvalverwerking hebben producenten de Stichting Afvalfonds Verpakkingen (AFV) in het leven geroepen. Deze stichting is wettelijk verantwoordelijk voor de inzameling en verwerking van PMD. Pointer legt uit: ‘Het AFV contracteert partijen om daarna de verwerking uit te voeren. Op een ‘overslaglocatie’ wordt gekeken of de inzameling geschikt is voor recycling. Voor een goed gekeurde vracht krijgt een gemeente 245 euro per ton, bij afkeur krijgt de gemeente geen geld van het AFV.’

Bovendien moet de afgekeurde vracht dan verbrand worden en ook die kosten zijn voor de gemeente. In sommige gevallen wordt 100 procent afgekeurd en dus verbrand. Landelijk ligt het percentage op ongeveer 10 procent.

Oplopende kosten

Het AFV wijst naar de consument: die moet afval beter leren scheiden. ‘Gemeenten zeggen er alles aan te doen om hun inwoners goed te informeren, met een afvalapp, folders en gratis plastic zakken’, is te lezen op de website van NPO Radio 1.

‘De frictie over de huidige afspraken heeft ertoe geleid dat de Vereniging Nederlandse Gemeenten met 99% van de stemmen een motie heeft aangenomen om de huidige afspraken met het AFV niet te verlengen.’ Het geld dat het AFV niet uitbetaalt bij een afgekeurde vracht is inmiddels opgelopen tot ruim 9 miljoen euro. Terwijl de kosten van de gemeenten oplopen, blijft dat bedrag op de rekening van het AFV staan.

Monopoliepositie

In haar reactie op vragen van Pointer laat demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat, CDA) weten zich bewust te zijn van de monopoliepositie van het AFV. Heijnen komt met een onafhankelijke bemiddelaar en wil meer transparantie over de geldstromen.