Steeds minder groen in de stad

Grotere steden raakten de afgelopen vijf jaar verder versteend. Van de 1.104 wijken in de G32-gemeenten is meer dan de helft (54 procent) versteend. In de vier grootste steden geldt zelfs meer dan 70 procent van de wijken als versteend, zo blijkt uit onderzoek van Sweco en Natuur & Milieu.

Versteend

De mate van verstening van een buurt werd getoetst aan twee normen: de beschikbaarheid van minstens 75 vierkante meter openbaar groen per woning in de buurt (gehanteerd als ondergrens in de Nota Ruimte uit 2004). En de aanwezigheid van ten minste één hectare aaneengesloten openbaar groen gebied in de buurt, zoals door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt geadviseerd. Buurten die niet aan een van die beide doelen voldoen, benoemden de onderzoekers als versteend.

Gezondheid

Vooral het  beschikbare aantal vierkante meters groen per bewoner staat onder druk. De afgelopen vijf jaar kwamen er in de onderzochte buurten in totaal 234.000 woningen bij. Dit ging ten koste van het aantal vierkante meters openbaar groen dat in de onderzochte steden sinds 2019 juist met 658 hectare daalde (2,5 procent). Groenere steden dragen bij aan de gezondheid van de bewoners (minder hittestress), zijn klimaatadaptiever en zorgen voor versterking van de biodiversiteit.

Verschillen

De verschillen tussen de gemeenten zijn groot. Vooral in Amsterdam, Arnhem, Dordrecht, Haarlem, Den Haag en en Tilburg bevinden zich relatief veel buurten met minder dan 15 vierkante meter openbaar groen per woonadres. Emmen, Zoetermeer, Almere, Haarlemmermeer en Zwolle scoren door de bank genomen het best.

Nationaal programma

De onderzoekers bepleiten een nationaal programma voor meer groen in de stad en strikte landelijke groennormen in het Besluit Kwaliteit Leefomgeving (Bkl). Ook stellen ze voor een instrument voor waarbij ‘een deel van de baten worden afgeroomd bij baathouders, zoals vastgoedeigenaren, en beschikbaar komen voor vergroening door gemeenten’. De voorstellen staan haaks op het beleid van minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, BBB) die juist minder landelijke regels wil om zo de woningbouw te kunnen versnellen.