Boa’s nemen verkeerstaken politie over

Buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) krijgen als het aan het kabinet ligt structureel de bevoegdheid om te handhaven op verkeersovertredingen. Dat schrijft minister Dilan Yeşilgöz in een brief aan de Tweede Kamer in reactie op resultaten van een pilot in een vijftal gemeenten.

Twee pilots

In de gemeenten Breda, Harderwijk, Schouwen-Duiveland, Venlo en Zaanstad liep in het eerste half jaar van 2023 een pilot waarin door boa’s is gehandhaafd op een aantal lichte verkeersovertredingen. Namelijk het negeren van een rood verkeerslicht door fietsers en voetgangers, handheld telefoongebruik op de fiets en het niet voeren van een juiste fietsverlichting. Dit was een vervolg op een vergelijkbare pilot in de gemeente Utrecht, die werd ingezet na een aangenomen motie in de Tweede Kamer.

Meer boetes

Uit die eerdere pilot in Utrecht bleek dat boa’s goed in staat zijn om de politie te ontlasten bij de verkeershandhaving. Zo deelden ze zelfs vier keer zoveel boetes uit als hun collega’s van de politie. Ze genieten voldoende gezag, en burgers kregen niet vaker gelijk in beroepsprocedures tegen de door boa’s opgelegde boetes. Hierop volgde wel het advies om de nieuwe bevoegdheden ook te testen in kleinere gemeenten, ook met oog op de personele capaciteit.

Politie was terughoudend

Ook de tweede pilot blijkt succesvol. De boa’s geven aan dat het handhaven op de nieuwe feiten niet ten koste gaat van het reguliere werk, zo valt te lezen in het evaluatierapport dat is opgesteld door Significant Public en Hiemstra & De Vries. Toezichthouders van de politie en toezichthouders van het OM uitten vooraf zorgen over de kwaliteit van de opleiding en de vakbekwaamheid van boa’s, maar boa’s zelf geven aan dat het prima gaat. Er wordt iets vaker bezwaar gemaakt tegen boetes door boa’s, maar deze bezwaren worden niet vaker gegrond verklaard.

Samenwerking

Over de kwaliteit van de handhaving kan nog weinig worden gezegd, aldus de onderzoekers. Ze benadrukken het belang van een betere samenwerking door politie, gemeente en het OM, omdat er met de nieuwe bevoegdheid sprake is van een overlappende taakomschrijving. Omdat het voor boa’s gaat over nieuwe feiten is het belangrijk dat de instructies, bevoegdheden en operationele kaders goed worden besproken. Hierbij is de betrokkenheid van het basisteam van de politie van belang.

Structureel maken

Het kabinet is positief over de uitkomst van de pilots en zegt tegen de Kamer te zullen inzetten op het opnemen van de genoemde overtredingen in de Regeling domeinlijsten buitengewoon opsporingsambtenaar. Overleg over de kwestie vindt plaats in een werkgroep met het OM, de politie, de VNG en de G4. De VNG pleitte eerder ook al voor een uitbreiding van het takenpakket van boa’s. Volgens Yeşilgöz wordt hiermee een stevige impuls gegeven aan de handhaving, wat naar verwachting de verkeersveiligheid ten goede komt.