Burger naar de rechter om IT-problemen UWV
Door middel van een rechtszaak wil oud-hoogleraar IT Daan Rijsenbrij de raad van bestuur van het UWV dwingen om te reageren op zijn vragen.
Oud-hoogleraar IT Daan Rijsenbrij begint een rechtszaak tegen het UWV. Rijsenbrij geldt al jaren als luis in de pels van de uitvoeringsorganisatie, die hij beschouwt als exemplarisch voor de slechte omgang van de overheid met ict. Door middel van een rechtszaak wil hij de voorzitter van de raad van bestuur, Maarten Camps, dwingen om te reageren op zijn vragen over de IT-problemen van het UWV.
BB Het is best bijzonder dat een burger de voorzitter van de raad van bestuur van een uitvoeringsorganisatie voor de rechter sleept. Wat drijft u?
Ik ben teleurgesteld dat fouten bij de overheid worden geaccepteerd door de bevolking. Dat een minister van Justitie en Veiligheid vorig jaar zomer bij een computerstoring zegt “we moeten ermee leren leven” – wat een flauwekul! Het kan veel beter. En dan heb ik het niet over technische hoofdstandjes, maar over de basis. De IT van het UWV kan best worden gered. Er werken voldoende bekwame IT’ers, maar ze worden slecht aangestuurd door het management. Vandaar dat ik me richt tot de raad van bestuur.
Eigen onderzoek
Samen met een aantal andere gepensioneerde informatievoorziening- en IT-deskundigen deed de voormalig IT-architect een eigen onderzoek naar de voortgang van de digitalisering bij het UWV. Daarvoor deden ze een tiental Woo-verzoeken, onder meer naar strategienotities die niet lijken te bestaan. Rijsenbrij zegt daarover: ‘Ik vraag om de strategie van het UWV op vier niveaus: digitalisering, data, cybersecurity en het opruimen van de legacy.' Daarnaast wil hij architectuurschetsen zien op organisatieniveau. 'Wat ik terugkrijg van het UWV, is om te huilen. Het lijkt alsof er zonder enige strategie wordt gewerkt.’
Wat ik terugkrijg van het UWV, is om te huilen. Het lijkt alsof er zonder enige strategie wordt gewerkt.
Vier kritiekpunten
In het beroep, dat hij op woensdag 19 februari 2025 indiende, schrijft hij dat goed bestuur van het UWV door de raad van bestuur onmogelijk wordt gemaakt door het laten ontwerpen dan wel het gedogen van falende, foutieve en ontoereikende it. Daarnaast wordt er ‘geen transparantie naar de burger geboden door de raad van bestuur over de toestand van de IT’. Hij stelt dat ‘actieve democratische participatie van burgers door de raad van bestuur wordt tegengewerkt’. Zijn vierde kritiekpunt is ‘de alomvattende, onverantwoorde vernieuwing van de IV/IT onder de werktitel ‘digitale ombouwoperatie’, die door de raad van bestuur reeds in gang is gezet.’
BB Welke uitkomst van de rechtszaak zou u tevreden stellen?
Een uitkomst waarbij de rechter zegt dat het UWV nu werkelijk wat moet gaan doen en wel het volgende: topmanagers die niet voldoende digitaal geletterd zijn, moeten een cursus volgen bij de Rijksacademie voor Digitalisering en Informatisering Overheid (RADIO). Daarnaast, voor een periode van een half jaar of zo, nemen ze een reflectieve coach in de arm, die een soort Socratische dialoog voert over alle beslissingen die ze willen nemen. Als je naar links wil, zegt die coach: “Weet je dat zeker, want er zijn ook andere mogelijkheden”. Daar luister je naar, maar je neemt zelf de beslissing, en dat doe je, anders dan nu, uiteindelijk doelbewust.
E-mailadres geblokkeerd
Rijsenbrij en het UWV kennen een lange voorgeschiedenis, die terugvoert naar 2008, toen hij als zelfstandig architect een vernietigend oordeel velde over de IT-ondersteuning van de WIA, die daarop werd stopgezet. In de jaren daarna bleef hij de IT-verrichtingen van de uitvoeringsorganisatie volgen. In 2023 maakte hij op verzoek van het UWV deel uit van de adviesraad IV/IT, maar daar stapte hij na een half jaar uit, onder meer omdat er volgens hem ‘kinderachtig werd vergaderd’. Sindsdien uit hij zijn kritiek op de organisatie op een eigen blog, in LinkedIn-posts en via e-mails naar de directie en medewerkers van het UWV. Nadat de advocaat van het UWV hem meermaals verzocht om niet rechtstreeks contact op te nemen met medewerkers van UWV, liet deze hem begin dit jaar weten dat zijn e-mails worden geblokkeerd en alleen nog binnenkomen op één door UWV toegewezen e-mailadres.
Ze zeggen dat ik inspraak krijg, als burger van Nederland. Ze zeggen dat ze naar me luisteren. Nou, dan moeten ze dat doen ook.
BB U kunt ook denken: zoek het maar uit, UWV. Als je me niet wil horen, ga ik wel van mijn pensioen genieten [Rijsenbrij is 77 jaar].
‘Je wordt nooit te oud voor dit vakgebied. Je kunt het nog ver na je 67e blijven doen. Voor mezelf heb ik een grens gesteld bij 90 jaar. Er is geen enkele reden om ermee te stoppen. Ze zeggen dat ik inspraak krijg, als burger van Nederland. Ze zeggen dat ze naar me luisteren. Nou, dan moeten ze dat doen ook. Ik heb niets tegen het UWV, maar het is er exemplarisch voor de overheid. Vandaar dat ik bij het UWV tot de bodem wil uitvissen hoe het in elkaar zit. Desnoods met een rechtszaak.’
Reactie UWV
Het UWV laat weten: 'Wij zijn bekend met het voornemen van de heer Rijsenbrij om een juridische procedure tegen het UWV te starten. Wij zijn nog niet bekend met de inhoud van de aantijging van de heer Rijsenbrij. Verder werken wij hard aan onze menselijke maat strategie waarbij digitalisering een belangrijke rol speelt.'
Het is nog niet bekend wanneer de rechtszaak dient.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.