‘Mentaal ontwrichte’ ambtenaren in Berkelland

Ambtenaren van de gemeente Berkelland zijn geconfronteerd met pestgedrag, verbaal en psychisch agressief gedrag en seksuele intimidatie. Dat blijkt uit een risico-inventarisatie en evaluatie die in 2021 is uitgevoerd. Met name over één persoon kwamen veel signalen over grensoverschrijdend gedrag binnen. Deze persoon staat inmiddels ‘op afstand van de ambtelijke organisatie’.

Grensoverschrijdend gedrag

Ongeveer een kwart van de vierhonderd medewerkers hebben meegewerkt aan het onderzoek en er zijn zeven teamgesprekken gevoerd. Daarnaast hebben 35 medewerkers zich gemeld voor een individueel gesprek. ‘Deze risico-inventarisatie heeft inzichtelijk gemaakt dat medewerkers worden geconfronteerd met pestgedrag, verbaal en psychisch agressief gedrag en seksuele intimidatie’, aldus woordvoerder Henny Roos van de gemeente Berkelland tegenover het regionale dagblad Tubantia.

Mentaal ontwricht

Uit antwoorden op schriftelijke vragen van raadslid Jan Lenselink (GroenLinks) blijkt dat in vier van de zeven teamgesprekken de naam van één betrokkene is genoemd, net als in 26 van de 35 individuele gesprekken. ‘Gedragsuitingen van de betrokkene leiden bij een aanzienlijk deel van de medewerkers tot een groot gevoel van onveiligheid en een onveilig werkklimaat, medewerkers voelen zich mentaal ontwricht’, stond in eerder beantwoording van raadsvragen. ‘Massief van aard’ noemt het college het aantal signalen over deze persoon. Reden voor Lenselink en raadslid Rob Hofman (PvdA) om te vragen of deze persoon nog werkt voor de gemeente.

Op afstand van de organisatie

Volgens het college zijn er gesprekken met de persoon gevoerd. Op basis daarvan heeft die ‘de eigen (toekomstige) positie heroverwogen’. Daardoor is de persoon ‘op afstand van de ambtelijke organisatie’ komen te staan. Hofman wil weten welke maatregelen zijn genomen om te waarborgen dat op kortst mogelijk termijn wél de veilige werkomgeving wordt geboden, ‘die nu nog niet aan de orde is, gelezen de opmerking/beantwoording “er zijn meer signalen… over grensoverschrijdend gedrag waarbij de aard en omvang een grote diversiteit kent …” en “… er een beeld is ontstaan dat het respect in de organisatie en … respectvol omgaan ... ruimte voor verbetering kent”'.

Bespreekbaar maken

‘Onze inspanningen zijn erop gericht om medewerkers een veilige werkplek te bieden’, meldt het college. ‘Toen de uitkomsten bekend werden, was er zowel tijdens het onderzoek als daarna aandacht voor de medewerkers.’ Het college vindt het ‘van groot belang’ een open en transparant gesprek te kunnen voeren over veiligheid op het werk en over signalen van grensoverschrijdend gedrag. ‘Daarvoor is nodig dat medewerkers weten wat er speelt, dat signalen worden gehoord en dat deze signalen onderwerp van gesprek zijn. Door in gesprek te blijven hebben wij het vertrouwen dat wij medewerkers kunnen ondersteunen en nieuwe signalen worden gemeld, waardoor wij hier adequaat op kunnen reageren.’ Toch is geconstateerd dat de werkomgeving in zijn geheel kan worden verbeterd en de omgang met elkaar respectvoller en prettiger kan. Daar hoort bij dat men elkaar aanspreekt op grensoverschrijdend gedrag en dat het normaal is dit bespreekbaar te maken.

Proces van lange adem

Daarom is een plan van aanpak opgesteld en acties die erop gericht zijn om de ambtelijke en de bestuurlijke weerbaarheid te vergroten. Het gaat om het ontwikkelen van ‘kaders hoe we me elkaar omgaan’, zoals afspraken over basiscommunicatie, kaders voor samenwerking en randvoorwaarden voor psychische veiligheid. Ook worden  gesprekken over grensoverschrijdend gedrag met alle teams en individuele medewerkers voortgezet. Verder moet het ambtelijke bestuurlijk samenspel worden versterkt door onder meer ‘training’. ‘Dit is een proces van de lange adem maar we hebben vertrouwen in de aanpak.’