Eline van Boxtel, de weg van wethouder naar succesvol manager

Een bijdrage van Transitium Groep

Eline van Boxtel

Was: Wethouder Gemeente Dongen
Is: Afdelingsmanager Mens en Samenleving Gemeente Tiel

Hoe kwam u bij Transitium Groep terecht?

Ik had het wethouderschap bijna twee jaar eerder overgenomen omdat mijn partijgenoot stopte. Ik vond het een geweldige baan maar nu ontstond in de raad een ongezond politiek steekspel richting de verkiezingen. De politieke basis ontbrak om goed en voortvarend te kunnen blijven werken. Ik kon niet de kwaliteit leveren waar ik voor sta. Daarom stapte ik 5 maanden voor de verkiezingen op, de raadsfractie van mijn partij besloot op te stappen uit de coalitie.

Had u enig idee over de volgende stap in uw loopbaan?

Ik zag twee sporen. Eén was weer bestuurder worden, maar met de verkiezingen in aantocht, was het reëel dat het even kon duren voor er een post vrij kwam. Ik wilde graag snel weer aan het werk. Het andere spoor was samenwerken met een ambtelijke organisatie in de rol van manager, want van die samenwerking had ik als wethouder genoten.  

Wat vonden uw begeleiders daarvan?

Bij Transitium Groep zeiden ze: Goed idee. Ze hebben me gestimuleerd om dat pad te onderzoeken. In december schreef ik brieven en in januari werd ik aangenomen in Tiel.

Was het in Tiel een bezwaar dat u nauwelijks leidinggevende ervaring had?

Blijkbaar niet. Achteraf bijzonder, ik geef nu leiding aan alle medewerkers binnen het sociaal domein van de gemeente, een afdeling van zo’n 80 mensen en ik had niet meer ervaring dan het fractievoorzitterschap en een half jaar leidinggeven aan 10 mensen in een eerdere baan.

Waarom werd u serieus genomen, denkt u?

Mijn eerste vraag in de sollicitatieprocedure was: Hoe gaat het met de medewerkers? Medewerkers staan voor mij voorop. Ik heb uitgelegd dat ik als wethouder leerde samenwerken met de ambtelijke organisatie en dat samenwerken is voor mij iets dat je op basis van gelijkwaardigheid doet. Ik hoorde later dat de sollicitatiecommissie mij zag als een stevige en enthousiaste persoonlijkheid. De politiek-bestuurlijke ervaring die ik meebracht werd als een voordeel gezien.

Maar hoe wist u zelf dat u het in zich had om leiding te geven?

Die kant van mezelf heb ik lange tijd niet gezien. Ik had altijd solistische functies als éénpitter of staflid. In Dongen waren ze op het gemeentehuis zelfs wat bevreesd toen ik wethouder werd. Ze kenden mij als strijdlustig raadslid in de oppositie en als een wat arrogant raadslid in de coalitie. Maar dat beeld kantelde snel. Mijn menselijke kant kwam naar voren. De ambtenaren vonden de samenwerking met mij als wethouder heel fijn.

Ik denk dat ik basisvaardigheden heb die goed aansluiten bij leidinggeven. Ik heb hart voor mensen en ik ben duidelijk. Medewerkers weten wat mijn koers is en krijgen van mij vertrouwen en ruimte om de weg ergens naartoe zelf in te vullen.

Een vooroordeel tegen wethouders is dat zij geen leidinggevende ervaring hebben. Is dat terecht?

Ik denk dat de structuur en de omvang van de gemeente mee bepalen hoeveel leidinggevende ervaring je meeneemt vanuit je wethouderschap. Dongen is een kleine gemeente met zelforganiserende teams. Er zijn veel overleggen. Als wethouder zit je die bijeenkomsten zelf voor en werk je direct samen met ambtenaren. De samenwerking daar was nauwelijks anders dan nu als afdelingsmanager.

Een ander vooroordeel is dat wethouders niet geschikt zouden zijn voor lijnmanagement. Is dat terecht?

Dat is een kwestie van de juiste eigenschappen hebben en voor jezelf de acceptatie van een andere positie in de organisatie. Als wethouder heb je een eigen portefeuille waarin je je eigen koers bepaalt, vanuit een gelijkwaardige functie overlegt en discussieert met collega-bestuurders en zelf besluiten neemt.  

Als lijnmanager is dat anders en je hebt een leidinggevende boven je, daar moet je tegen kunnen. Als je daarnaast in staat bent te zien wat medewerkers nodig hebben, anticipeert op de verwachtingen van bestuurders en een organisatie verder wil brengen, dan ben je als oud-wethouder wel degelijk geschikt voor een rol als manager.  

Is het lastig om besluiten uit te voeren waar je het niet mee eens bent?

Nee, dat doe je als wethouder ook. Als de gemeenteraad iets (anders) wil, voer je het ook uit.

Wat is uw advies voor oud-wethouders die willen leidinggeven?

Je hebt twee dingen nodig: bestuurlijke sensitiviteit en hart voor medewerkers. Dat eerste zal iedere oud-wethouder in huis hebben. Het tweede is iets waarover je bij jezelf goed te rade moet gaan. Maar ik denk dat je voor jezelf diep van binnen wel weet of je hart hebt voor mensen en samen dingen tot stand wilt brengen of dat je toch wat neerkijkt op ambtenaren.

Hoe bevalt leiding geven nu na ruim een jaar?

Ik trof een afdeling die beschadigd was door een reeks van reorganisaties en wisselingen in de leiding. Daar was Corona bijgekomen, teams waren geen teams meer. Het was los zand. Het eerste jaar ben ik vooral bezig geweest met bouwen, vertrouwen terugwinnen. Ik ben ervan overtuigd dat je als organisatie pas goed kunt functioneren en de juiste dingen kunt doen voor de inwoners als het van binnen goed zit. Samen met mijn afdeling zet ik daar nog elke dag stappen voor en dat is hard werken. Genoeg te doen, maar ik heb het voorlopig naar mijn zin.