FNV teleurgesteld in VWS-minister Helder

Vakbond FNV beoordeelt de reactie van verantwoordelijk minister Conny Helder op Kamervragen van de vaste Kamercommissie van VWS over de door de vakbond geconstateerde sociale onveiligheid bij onderdelen van het ministerie als ‘teleurstellend’. ‘Uit de antwoorden blijkt niet dat minister Helder voldoende doordrongen is van de ernst van de zaak’, aldus FNV-vicevoorzitter Kitty Jong.

Pijnlijk en confronterend

Afgelopen week heeft de vakbond gesproken met de top van het ministerie van VWS en daarbij interim-secretaris-generaal Siebe Riedstra laten weten zich nog altijd grote zorgen te maken over de sociale veiligheid bij VWS. De FNV ziet vanuit de top tot nu toe ‘te weinig stappen in de goede richting’ en wil dat er ‘meer daadkracht wordt getoond’. In een recente Kamerbrief reageert minister Helder op de uitkomsten van de FNV-enquêtes en benoemt zij de reacties van het ministerie op het gemelde ‘vermeende’ grensoverschrijdend gedrag. Ze vindt het feit dat een aanzienlijk aantal medewerkers van het VWS-concern in de FNV-enquêtes heeft aangegeven zich onheus bejegend of onveilig te voelen ‘pijnlijk en confronterend’.

Gesprekken aangaan

Het ministerie neemt de signalen ‘zeer serieus’, vervolgt ze, en doet er alles aan om het ministerie voor alle medewerkers een veilige werkomgeving te laten zijn. Op korte termijn zal op directie-, afdelings- en/of teamniveau hierover met elkaar op het juiste moment en op de juiste wijze het gesprek aangegaan. ‘Of welke alternatieven er zijn, als hiervoor om wat voor reden dan ook belemmeringen bestaan.’ Daarbij is aangegeven welke mogelijkheden medewerkers hebben om hierover met iemand door te praten, zoals bedrijfsmaatschappelijk werk, een interne of externe vertrouwenspersoon, de personeelsraadgever, integriteitscoördinator en/of de eigen leidinggevende. ‘Leidinggevenden worden verder ondersteund in het creëren van een veilige werkomgeving en het optreden tegen grensoverschrijdend gedrag. Er worden hiervoor trainingen aangeboden.’

Leidinggevenden 'steviger' aangesproken

Verder stelt Helder dat altijd wordt geacteerd op gemeld (vermeend) grensoverschrijdend gedrag en leidinggevenden ‘steviger’ worden aangesproken of een zwaardere maatregel krijgen opgelegd dan een gemiddelde medewerker vanwege hun voorbeeldfunctie. Verder heeft de bestuursraad van VWS besloten dat er een nieuw medewerkersonderzoek komt naar sociale veiligheid en omgangsvormen. Het ministerie wil inventariseren in hoeverre en waar er problemen mee zijn, weten hoe het klimaat van sociale veiligheid binnen het ‘concern’ wordt ervaren en in kaart brengen wat medewerkers van het beleid en de procedures weten en of ze er tevreden mee zijn. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Effectory, onderaannemer van ICTU, dat medewerkersonderzoeken uitvoert binnen het rijk. Het onderzoek moet half maart beginnen. Aan de hand daarvan en de aanbevelingen in de FNV-enquêtes en het FNV-manifest komt het ministerie met een plan van aanpak.

Onvoldoende doordrongen van ernst

‘We willen dat de uitkomsten van het onderzoek dat VWS zélf heeft aangekondigd voor de zomer bekend zijn’, zegt FNV-vicevoorzitter Kitty Jong hierop. ‘De secretaris-generaal wil weer onderzoek doen maar wij willen heldere en concrete stappen zien vóór die tijd: zoals bescherming van melders en het stopzetten van sancties en lopende ontslagprocedures tegen deze mensen.’ Jong vindt dat minister Helder onvoldoende doordrongen is van de ernst van de zaak. ‘De minister geeft aan harder te willen optreden tegen leidinggevenden die zich misdragen. We zullen moeten afwachten of daar in de praktijk iets van terecht komt, tot nu toe blijkt daar in ieder geval weinig of niets van.’

Stop 'jacht' op klokkenluiders

De vakbond heeft op het ministerie een lijst achtergelaten met actiepunten waar de bond voor 1 juni verbetering op wil zien. Het gaat dan om het pauzeren van ontslagprocedures tijdens het onderzoek van VWS, het aanpakken van leidinggevenden die zich schuldig maken of hebben gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag, bescherming van melders van grensoverschrijdend gedrag, het stoppen van de ‘jacht’ op klokkenluiders en heldere communicatie over de aanpak naar VWS-medewerkers. Ook heeft de FNV de top van het ministerie gevraagd excuses te maken aan VWS-medewerkers die slachtoffer werden van grensoverschrijdend gedrag en preventietrainingen op te zetten voor leidinggevenden. Ook wil de vakbond een extern onderzoek naar de legitimiteit van gevoerde ontslagprocedures tegen melders van grensoverschrijdend gedrag.