‘Gemeente moet zich niet verlagen tot payrollconstructies’

Een uitspraak van de kantonrechter over payrollers kan grote gevolgen hebben voor gemeenten. Een inhuurkracht die voor de gemeente Enschede werkte via een payrollconstructie vond dat hij niet zomaar aan de kant gezet kon worden. Hij vocht de kwestie aan en won. Mogelijk worden ingehuurde werknemers bij gemeenten voortaan als volwaardig ambtenaar gezien met bijbehorende rechten. De vakbond is blij: ‘We zouden het liefst de hele payroll-constructie willen verbieden.’

Sluiproute
De Payroll-constructie is ooit bedacht om het kleine bedrijven gemakkelijk te maken om iemand in te huren. Het uitbesteden van de salarisadministratie leek een mooie oplossing voor de afwezigheid van een personeelsafdeling. Maar ook grotere bedrijven en zelfs overheden gingen aan de haal met deze sluiproute.Je kunt namelijk gemakkelijk af van zo’n tijdelijke werknemer en hoeft geen wachtgeld of pensioenen te betalen.

Principieel verkeerd

‘We zijn erg blij dat de rechter deze uitspraak heeft gedaan,’ zegt Bert de Haas van Abvakabo FNV. ‘Het is namelijk een principieel verkeerde situatie. Je zorgt voor tweedeling onder ambtenaren, je creëert in feite twee klasses werknemers.’

Ontduiken cao

De Haas vindt het ook een slechte zaak dat uitgerekend gemeenten payrollconstructies gebruikt. ‘Het is een slecht voorbeeld, de gemeente is nota bene het eerste loket voor mensen die bij de overheid aankloppen. Ze houden zich bezig met bijstand en re-integratie maar tegelijkertijd proberen ze de cao voor hun eigen werknemers te ontduiken.’ Volgens hem zijn er andere mogelijkheden om zich niet direct te binden aan een werknemer. ‘Een payrollconstructie is niet persé nodig, een tijdelijk contract lost het probleem ook op.’

'Enschede is smet'

VPO, de branchevereniging van payrollondernemingen, neemt afstand van de payrollconstructie in Enschede. De VPO karakteriseert deze als doe-het-zelf-payrolling' die een smet werpt op de professionele dienstverlening en de reputatie van veel payrollbedrijven. ,,Terecht dat de rechter deze praktijk veroordeelt'', aldus de brancheorganisatie in een reactie.

Hogere rechter

 'Als dit door een hogere rechter bevestigd wordt, dan zullen veel meer payrollers naar de rechter stappen en zaken winnen', stelt arbeidseconoom Ronald Dekker van Tilburg University. Hij benadrukt wel dat dit niet hoeft te betekenen dat bedrijven hun payrollers straks allemaal weer in vaste dienst gaan nemen. Het is ook goed mogelijk dat werkgevers dan voor nog flexibelere arbeidskrachten zullen kiezen, bijvoorbeeld zzp'ers.

Bij gemeente niet nodig

Nederland telt ongeveer 150.000 payrollers. Volgens Dekker is hun situatie ook niet altijd vergelijkbaar met die van de payrollers bij de gemeente Enschede. Bij een overheidsdienst als een gemeente kan je je afvragen of een payroll-constructie wel nodig is, maar voor koks die in verschillende restaurants in een bepaald gebied werken kan het een hele handige constructie zijn, legt de econoom uit.