Prijzenslag (9) 'Duurzaam denken zit in onze genen'

Ze doen in deze gemeente al tientallen jaren hun uiterste best om duurzame oplossingen in de samenleving toe te passen. Maar dat ze hierin de beste van Nederland waren kwam wel als een verrassing. ‘We zijn er heel erg trots op, vooral omdat onze duurzame strategie niet alleen maar om groene maatregelen gaat, verklaart de wethouder. ‘Het is voor ons ook een economische en sociale kwestie’. Des te groter de prestatie dat deze gemeente het duurzaamst is om in te wonen en daarbij ook het verste is met de energietransitie. ‘Ik denk dat duurzaamheid gewoon in onze genen zit’, glimlacht wethouder Monique Stam van Heerhugowaard.

Geen ei van Columbus
Tientallen prijzen zijn er jaarlijks te vergeven bij de overheid en het openbaar bestuur. Denk aan de beste gemeentelijke werkgever, de Beste Bestuurder, de beste jonge ambtenaar of het Beste Raadslid. Binnenlands Bestuur zet in de serie ‘Prijzenslag’ grote en kleine bekroningen uit de publieke sector op een rij. Ditmaal een felbegeerde titel, die een grote omslag en veel investeren vereist. Want elke gemeente is druk bezig met de energietransitie, maar hét ei van Columbus is nog niet gevonden. De Noord-Hollandse gemeente Heerhugowaard komt er het dichtst bij in de buurt,aldus universitair kenniscentrum duurzame ontwikkeling

Voortgang energietransitie

Die onderzoekt jaarlijks alle gemeenten op duurzaamheid voor de Nationale Monitor Duurzame Gemeenten 2017. ‘We hebben een score ontwikkeld die de huidige voortgang bij de energietransitie in beeld brengt’, aldus Telos. ‘Op basis van een combinatie van een aantal indicatoren zoals het gas- en elektriciteitsverbruik, het gemiddelde energielabel van de woningen, de energieopbrengst uit zonne- en wind energie en de uiteindelijke emissie aan CO2’.

Rondom IJsselmeer
Volgens kenniscentrum Telos heeft Heerhugowaard wel een aantal factoren mee. Zo werden er de afgelopen jaren bovengemiddeld veel nieuwe woningen gebouwd. Daar werden automatisch duurzame oplossingen toegepast. ‘Heerhugowaard scoort het beste van alle Nederlandse gemeenten. Ook Langedijk, de buurgemeente van Heerhugowaard, scoort goed op het thema energietransitie. In de best scorende tien gemeenten komen veel jonge groeikernen voor. Dit is het gevolg van de vele nieuwbouw die relatief energiezuinig is’. Maar ook de geografische ligging levert een aanzienlijk voordeel op. ‘Gemeenten rondom het IJsselmeer scoren goed. Dit wordt veroorzaakt doordat er in dit gebied al aardig wat energie door middel van windturbines wordt opgewekt’, aldus Telos.  ‘Al met al zijn de gemeenten in het westen van het land wat verder met de energietransities dan die in het oosten, met enkele uitzonderingen zoals Zutphen, Kerkrade en Aalten.

Ambitieuze gemeenteraad
‘We hebben natuurlijk ook een naam hoog te houden’, aldus wethouder Stam. ‘Met onze “Stad van de Zon” waren we bijna tien jaar geleden de eerste gemeente met een energieneutrale wijk. Alle huizen hebben zonnepanelen en er zijn drie windmolens die stroom opwekken’. Toch benadrukt ze dat dit experimentele project niet voldoende is om de titel ‘Duurzaamste Gemeente’ te houden. ‘We gaan niet op onze lauweren rusten natuurlijk, we gaan door met innoveren. We hebben verschillende samenwerkingsverbanden die gericht zijn op duurzaamheid. Daarbij heeft Heerhugowaard gelukkig ook een hele ambitieuze gemeenteraad. We bouwen voort op onze koploperspositie maar zetten ook extra stappen. Duurzaam denken is in feite onze tweede natuur’, aldus de wethouder.