Constructief conflicteren

Aan de huidige geopolitieke conflicten ga ik me in deze column niet wagen. Maar voor een robbertje ‘constructief conflicteren op de werkvloer’ ben ik zeker in. Want wist je dat goed functionerende teams daar nou juist in uitblinken?! Net zoals innige relaties en stevige vriendschappen zich kenmerken door een goede manier van ruziemaken, geldt dit ook voor groepen collega’s. En dan vooral wanneer die collega’s een echt team moeten vormen; een groep die daadwerkelijk met elkaar resultaten te bereiken heeft. Dat is namelijk al één van de vragen die je jezelf en elkaar kunt stellen: zijn wij eigenlijk wel zo’n groep?

De Amerikaanse managementconsultant en schrijver Patrick Lencioni zet je hierover op prettige wijze aan het denken. En dan is er heus geen man overboord als een groep inderdaad primair een groep blijkt te zijn. Adviesbureaus en detacheringsclubs zullen zich in dit beeld herkennen. Zij zijn meestal een verzameling professionals die hun resultaatgerichte werk elders doen. Binnen het eigen adviesbureau of de eigen afdeling richt men zich vooral op het gevoel van verbondenheid en de professie die men deelt. Maar zodra een groep gezamenlijk een resultaat te bereiken heeft – en dat kan dus bij een inlenende organisatie zijn – dan is het van groot belang om op professionele wijze van mening te verschillen.

Wat je dan ziet op de werkvloer is dat er pittige en controversiële onderwerpen worden aangekaart waarover diepgaand en levendig wordt gesproken. Maar dan zonder te leiden tot persoonlijke aanvallen. Mensen durven hun mening te uiten, ook als niet iedereen het daarmee eens is. Problemen worden benoemd en aangepakt. Er wordt geluisterd naar elkaars ideeën, om vervolgens de beste daarvan te gebruiken. Het zal niemand verbazen dat de vruchtbare bodem onder deze omgangsvormen veel ‘vertrouwen’ bevat. In de piramide die Lencioni ons aanreikt, is ‘vertrouwen’ dan ook de eerste, breedste trede van de trap omhoog naar zo’n constructief team

De tweede trede van de trap behelst gelijk al die ‘constructieve conflicten’. Het idee is dat via onderling vertrouwen, kwetsbaarheden bespreekbaar kunnen worden gemaakt. Daarmee cultiveer je als team je vermogen om opbouwende conflicten aan te gaan. En zo stap je steeds verder omhoog naar ‘gedeelde doelen’, ‘elkaar accountable houden’ en op het hoogste niveau ben je met elkaar de gezamenlijke resultaten aan het vieren.

Nu hoor ik je denken… prachtig hoor, maar dit is niet wat ik om mij heen zie gebeuren. En ja, dat zie ik zelf ook. We zijn met z’n allen een beetje bang voor elkaar geworden, waarbij die geopolitieke toestanden helaas vervelende éxtra duiten in het zakje doen. Alles lijkt licht ontvlambaar en we kijken met argusogen naar elkaars grenzen om die toch vooral niet te overschrijden. Het rekening houden met elkaars gevoeligheden is op zich een goed idee. Maar juist ín het werk, óver het werk kunnen we onszelf trainen weerbaar te zijn ten opzichte van afwijkende meningen.

Sterker nog, het werk en wijzelf worden daar beter van. En heel misschien – op de lange termijn – de wereld om ons heen ook.