Gemeenten actualiseren messenverbod in APV

Een jaar geleden verklaarde de rechtbank Rotterdam het messenverbod in de APV van Rotterdam onverbindend, omdat in de Wet wapens en munitie hetzelfde al uitputtend is geregeld. Daardoor hoefde een minderjarige messendrager niet de dwangsom van 2500 euro te betalen die hem was opgelegd door burgemeester Aboutaleb. Gemeenten in de regio koppelen het messenverbod nu aan overlast en hinder, zoals de gemeente Ridderkerk afgelopen donderdag.

Strenger voor minderjarigen

De rechtbank merkte 'ten overvloede' nog op dat er op de grond van de Wet wapens en munitie (WWM) een algeheel verbod geldt op het dragen van messen 'of andere voorwerpen die als kennelijk wapen kunnen worden gebruikt'. Voor minderjarigen bevat de WWM nog strengere regels, namelijk dat ook het voorhanden hebben van alle soorten wapens al strafbaar is. 'De onverbindendheid van artikel 2:50a van de APV doet dus niets af aan het messenverbod, maar betekent wel dat dit niet bestuursrechtelijk kan worden gehandhaafd.' Het beroep was gegrond, omdat burgemeester Aboutaleb niet heeft onderkend dat artikel 2:50a van de APV onverbindend is.

Te smalle basis

‘De huidige tekst is te risicovol. Het is een te smalle basis gebleken’, oordeelde burgemeester Marco Oosterwijk van Ridderkerk vorige week donderdag in de gemeenteraad over het wijzigen van de APV 2020. De APV van Ridderkerk uit 2020 bevat al een messenverbod (artikel 2:50a). Die tekst luidde als volgt: het is verboden op een openbare plaats, met inbegrip van daarin gelegen voor het publiek toegankelijke gebouwen en de daarbij behorende erven, messen of andere voorwerpen die als wapen kunnen worden gebruikt, bij zich te hebben.

Tekst wijzigen 

Vanwege de uitspraak van de rechtbank Rotterdam in maart 2023 ziet het college zich genoodzaakt de tekst te wijzigen. In het raadsvoorstel verwijst het college naar de VNG die het niet eens was met de uitspraak en in de ledenbrief van 7 november jl. een tekstvoorstel heeft opgenomen voor een messenverbod. In de implementatiehandleiding voor de wijziging Model-APV najaar 2023 van de VNG staat dat een dergelijke gebiedsaanwijzing voor het messenverbod vaak samengaat met de aanwijzing van een gebied als overlastgebied. ‘Met het artikel kan aantasting van de openbare orde preventief worden voorkomen en wordt de veiligheid bevorderd.’

Overlast en hinder

Het college van Ridderkerk wijst erop dat in een eerder stadium in de regio al een voorstel was gedaan voor een aangepast artikel. In dat regionale artikel wordt het messenverbod gekoppeld aan overlast en hinder. ‘Voorgesteld wordt het regionale artikel te volgen, aangezien dat artikel (net als het huidige artikel) geldt in de gehele gemeente.’ De nieuwe tekst wordt: het is verboden op een openbare plaats of in voor het publiek toegankelijke gebouwen messen of andere voorwerpen die als steekwapen kunnen worden gebruikt bij zich te hebben, indien dit gepaard gaat met overlast of andere gedragingen die de openbare orde verstoren, het woon-of leefklimaat nadelig beïnvloeden of anderszins hinder veroorzaken.

Ontwikkelingen volgen

Het Ridderkerks Dagblad woonde de raadsvergadering bij en zag dat Partij 18Plus een amendement indiende om de originele tekst in de APV te handhaven. ‘We vinden het een afzwakking van het messenverbod. We staan voor een lik op stuk beleid’, citeert de krant 18Plus-fractievoorzitter Lucien Westbroek. Maar in de raad ontving deze partij voor het amendement alleen steun van Echt voor Ridderkerk. Wel zegde burgemeester Oosterwijk Burgemeester toe de ontwikkelingen te blijven volgen en te kijken waar de gemeente nog meer kan inzetten op het van de straat halen van wapens.