RIEC Brabant-Zeeland zet expert kwetsbare wijk in

Het is aan burgemeesters en officieren van justitie om extra politiecapaciteit in te zetten voor de bestrijding van drugsrunners, drugslabs en martelcontainers, de controle van leegstaande loodsen en schuren en om contact te leggen met bewoners om de nu lage meldingsbereidheid te vergroten. Dat schrijft minister Dilan Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid in antwoord op vragen van Wybren van Haga.

Ontdekking van een martelcontainer

Deze keer was een artikel in het AD over het buitengebied Wouwse Plantage voor Van Haga reden om Kamervragen te stellen over de aanpak van ondermijning aldaar. Het gebied werd namelijk onlangs opgeschrikt door een moord en eerder door de vondst van een groot drugslab en de ontdekking van een martelcontainer, een onderwereldgevangenis die bedoeld was om rivalen te bedreigen en te intimideren. Waarom gebeurde dat allemaal op dat kleine stukje Noord-Brabant?

Financiële situatie

Het gebied ligt natuurlijk dichtbij de grens met België en tussen de havens van Antwerpen en Rotterdam. Daarbij is er weinig sociale controle in een gebied met weinig huizen. Maar ook lege schuren of loodsen en de financiële situatie van sommige boeren bij wie het geld toch vooral in de stenen en grond zit kunnen reden zijn voor criminelen om hun labs in dat buitengebied te plaatsen. Daarbij is er in het buitengebied ook minder capaciteit voor handhaving, opsporing en preventie.

Boeren en tuinders melden weinig

Onder meer daardoor is er minder vertrouwen in de overheid op het platteland, weet Toine Spapens, hoogleraar criminologie aan de Tilburg University die in het AD-artikel aan het woord komt. ‘Er is minder bereidheid om signalen van criminele activiteiten te melden.’ ZLTO bevestigt in het stuk dat boeren en tuinders weinig melden. De landbouworganisatie adviseert wantrouwig te zijn als iemand een leegstaande loods wil huren voor een te hoog bedrag of alleen met contact geld wil betalen. Ook is er onlangs een modelhuurcontract opgesteld voor agrariërs, al geeft dat geen garanties.

Inzet van Brabantcops

Een ander probleem in de Wouwse Plantage is de aanwezigheid van drugsrunners die de locatie als goed ‘uitwisselingsgebied’ zien. Voor Van Haga reden om de minister te vragen of er een speciaal team ‘Brabantcops’ moet komen tegen drugsrunners, drugslabs en martelcontainers. De minister wijst erop dat er middelen zijn uitgetrokken voor regionale versterking en nauwe samenwerking, kennis en informatiedeling tussen overheidspartners in de buitengebieden noodzakelijk is. Ook wijst ze op extra ogen en oren van bewoners en ondernemers en ter vergroting van meldingsbereidheid op de aanstelling van een vertrouwenspersoon veilig buitengebied. Deze pilot heeft verlenging van financiering gekregen tot maart 2026 ‘wegens succesvolle opbrengsten’.

Expert kwetsbare wijk

Verder noemt Yeşilgöz de aanstelling van districtelijk programmacoördinatoren ondermijning bij de RIEC’s Midden- en Oost-Nederland en van een ‘expert kwetsbare wijk’ vinnen de Taskforce RIEC Brabant-Zeeland. Die zet zich in voor het versterken van bewustwording bij bewoners in kwetsbare wijken en het buitengebied. Onderdeel daarvan is het verhogen van de meldingsbereidheid en het smeden van weerbaarheidscoalities. Deze taskforce heeft ook lopende initiatieven die zich richten op het ‘achterland’, zoals bedrijventerreinen, het buitengebied en loodsen.

Keuze is aan burgemeesters

Voor de inzet van een speciaal team ‘Brabantcops’ zijn lokale gezagen aan zet, stelt de minister. Zelf is ze verantwoordelijk voor de verdeling van sterkte over de regionale eenheden, maar de verdeling binnen de regionale eenheid is een verantwoordelijkheid van burgemeesters en de hoofdofficier van justitie. Zij kunnen dus zelf de keuze maken om de (extra) politiecapaciteit in te zetten voor de bestrijding van drugsrunners, drugslabs en martelcontainers in het buitengebied van West-Brabant.