Brabants modelcontract tegen malafide verhuur

Gemeenten kunnen een modelconvenant gebruiken dat toeziet op het beschermen van agrarische ondernemers tegen mogelijke malafide huurders en dat inpassen binnen de afspraken die zij lokaal maken. Het convenant is een initiatief van de Brabantse gemeenten Meierijstad, Boekel en Bernheze, samen met het Openbaar Ministerie, politie en de Zuidelijke Land en Tuinbouworganisatie (ZLTO).

Complexe thematiek

Dat blijkt uit antwoorden van minister Yesilgöz (VVD) van Justitie en Veiligheid op Kamervragen van haar partijgenoten Ingrid Michon-Derkzen en Thom van Campen. Daarin stelt zij dat het kabinet het belang van een leefbaar, veilig en vitaal platteland deelt en zorgen hierover serieus neemt. Die gaan vooral over de risico’s van miljardeninvesteringen in de verduurzaming van de agrarische sector en  versterking van het platteland. De minister noemt dit ‘complexe thematiek’ en weet dat het meerdere beleidsterreinen en overheden raakt. Het kabinet zet bij de transitie ‘integraal’ in op het ‘gebiedsgericht’ behalen van doelen op het gebied van natuur en stikstof, water, bodem en klimaat. Daarbij heeft het ‘nadrukkelijk oog’ voor de sociaaleconomische effecten.

Brabants initiatief

De gebiedsprogramma’s van provincies moeten een sociaaleconomische impactanalyse bevatten dat de brede welvaartseffecten van het programma in kaart brengt, schrijft de minister, net als de verwachte effecten op de ‘verdiencapaciteit’ van de landbouwsector. Zo wil het kabinet voorkomen dat de leefkwaliteit van een gebied achteruitgaat en er een voedingsbodem ontstaat voor criminele en ondermijnende activiteiten. De Kamerleden wijzen op hun beurt het initiatief van de Brabantse gemeenten Meijerijstad, Boekel en Bernheze. Een modelcontract voor verhuur moet daar boeren beschermen en voorkomen dat criminelen hun schuren en stallen gaan gebruiken voor drugslabs of hennepkwekerijen.

Modelconvenant

De minister wijst erop dat het convenant met de modelhuurovereenkomst een resultaat is van de pilot waarin zij de ZLTO faciliteert. Ze acht het initiatief ‘zeer waardevol’ en noemt het ‘wenselijk’ dat deze en andere initiatieven voor elke gemeente beschikbaar zijn als deze hiermee aan de slag wil. Ze wil dergelijke initiatieven ‘stimuleren en verder brengen’. Het ZLTO-voorbeeld is beschikbaar op het webdossier vastgoedcriminaliteit van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV). Ook stelt het CCV een veralgemeniseerd modelconvenant beschikbaar die elke gemeente kan overnemen en kan inpassen binnen afspraken die zij lokaal maken. Een dergelijk initiatief kan een burgemeester ook betrekken bij een besluit tot het sluiten van een pand via de Wet Damocles.

Meldingsbereidheid vergroten

Eind april ontvouwde minister Yesilgöz al aan CDA-Kamerlid Anne Kuik haar plannen om de meldingsbereidheid te vergroten en het buitengebied veilig en weerbaar te houden. Kuik stelde vragen naar aanleiding van berichtgeving in Groningse media over de florerende drugshandel in de Ommelanden en tegelijk de grote tekorten aan handhavers. Maar verdeling van politiecapaciteit is een verantwoordelijkheid van burgemeesters, de hoofdofficier van justitie en de politie, aldus de minister. Zij is wel verantwoordelijk voor de verdeling van sterkte over de regionale eenheden. De sterkteverdelingssystematiek wordt nu vernieuwd, ‘waarbij aandacht is voor de werklast van de regionale eenheden en voor de beschikbaarheid en bereikbaarheid van de politie’. Ze schrijft dat de politie ‘geen concrete aanwijzingen’ heeft dat er minder meldingen zijn bij de politie in Groningen.

Vertrouwenspersoon veilig buitengebied

Reagerend op de verminderde animo bij burgers aldaar om criminele activiteiten te melden ‘omdat daar toch niks mee wordt gedaan’ zegt ze het belangrijk te vinden dat mensen de overheid weten te vinden en dat het contact tussen politie en burger ‘laagdrempelig’ moet zijn. Verder noemt de minister de pilot ‘vertrouwenspersoon veilig buitengebied’ bij de ZLTO. De vertrouwenspersoon kan uitleggen hoe en waar inwoners en ondernemers anoniem en veilig een melding kunnen doen. In twee andere brancheorganisaties wordt ook een vertrouwenspersoon gefaciliteerd. Verder beaamt de minister dat dunbevolkte gebieden kwetsbaar zijn voor ondermijnende activiteiten, dus is daar ‘een nauwe samenwerking en kennis-  en informatiedeling tussen overheidspartners noodzakelijk’. Gemeenten in vijf districten binnen Gelderland en Overijssel kennen al een programmacoördinator Ondermijning. Zij werken samen aan een ‘basis op orde via een lokale norm voor de aanpak ondermijning’.

Interventieteams

De regio Noord-Nederland ontvangt jaarlijks 2,5 miljoen euro voor de uitvoering van hun regionale versterkingsprogramma. Dit moet zorgen voor meer uitvoeringskracht en inzet op de thema’s die in de regio prioriteit hebben: havens, buitengebied en jonge aanwas. Met het geld worden integrale handhavingsteams, bestuurlijke ondersteuningsteams en interventieteams ingericht. Deze teams bieden expertise en capaciteit bij de uitvoering van interventieadviezen om zo de slagkracht van gemeenten te vergroten. ‘Dit ontlast de gemeente of provincie, omdat het team specialistische ervaring heeft en hen kan leren hoe interventies te plegen en daarin zelf door te ontwikkelen.’