M50: wederkerigheid als basis voor Haagse contacten

Wie woensdagochtend vroeg perscentrum Nieuwspoort inliep kon zomaar een tiental ontbijtende Kamerleden aantreffen, driftig in gesprek met leden van de M50, het netwerk voor middelgrote gemeenten. M50-voorzitter Sjoerd Potters sprak vooral met Kamerleden van PVV, NSC en BBB, ‘want die zijn zich nog aan het oriënteren’. Hij noemt 'wederkerigheid' als basis voor het gesprek.

Indringend verteld

Is het moeilijker voor gemeenten om binnen te komen in Den Haag nu drie van de vier potentiële regeringspartijen (PVV, NSC en BBB) eigenlijk geen vertegenwoordiging hebben in gemeenten? ‘Dat  missen ze wel’, merkte Potters tijdens de ontbijtsessies. ‘Ze hebben veel vragen over gemeenten.’ Over de financiering, de (uit)werking van het Gemeentefonds en wat de gevolgen van Haags beleid zijn voor gemeenten, zoals voor woningbouw en jeugdzorg. ‘We hebben indringend verteld wat het doorgaan van bezuinigingen van 3 miljard betekenen voor middelgrote gemeenten, voor ov-bereikbaarheid, zwembaden, cultuur en scholen. Verschraling van publieke voorzieningen.’

Handelingsruimte gezocht

De M50 heeft de Tweede Kamerleden gevraagd om gemeenten te helpen met het afschaffen van de opschalingskorting en hen meer regelruimte en sturingsruimte te bieden voor als Haags beleid uit de hand loopt. ‘We zoeken handelingsruimte.’ De afstand tussen Den Haag en de wereld daarbuiten is groot, merkte Potters als Kamerlid al. ‘Wij komen zelf wel naar Den Haag, maar ik heb Kamerleden gevraagd om ook bij ons te komen. M50-gemeenten hebben bijvoorbeeld ook met criminaliteit te maken, die explosies spelen hier ook. We hadden een goed gesprek over vitale wijken. Daar is veel aandacht voor als het gaat om de grote steden, en dat is goed, maar ook dat speelt bij ons. En in Den Haag is daar minder animo voor om stappen in te zetten en projectvoorstellen voor te doen. Dat sloot goed aan. Het was een wederkerig gesprek.’

Overschotten uitleggen

Het voordeel van de nieuwe onbevangen Kamerleden is dat ze niet vooringenomen zijn, viel Potters op. ‘Ze staan open voor het gesprek en luisteren echt. Die verbondenheid voelden ze. Dat moeten we vasthouden. Het moet niet “de gemeenten versus de landelijke politiek” worden.’ Ons wezen ze erop dat gemeenten ook vaak overschotten hebben, maar we konden uitleggen dat die ontstaan door taken die níet zijn uitgevoerd. Als ik geen meerjarige zekerheid over de financiën voor dat beleid, dan blijft dat geld staan.’

Voelsprieten nodig

Dat gemeenten af willen van de SPUK-financiering is overigens ook goed geland, meldt Potters. ‘Zet die financiering in het Gemeentefonds.’ In de gemeente De Bilt, waar Potters burgemeester is, geven 180 van die regelingen geen blijk van vertrouwen. ‘We moeten ons ook steeds verantwoorden en dan gaat het ook nog eens om tijdelijke financiering.’ We konden hen duidelijk dat we het als gemeenten niet voor onszelf doen. ‘We doen het echt voor de inwoners. Met bezuinigingen zetten we hen klem.’ Waar Den Haag vaak impulsen wil geven met nieuwe beleid en nieuwe plannen, willen Potters en de M50-gemeenten dat eerst een check op de uitvoering door gemeenten wordt gedaan. ‘Je hebt die voelsprieten nodig, gebruik ons als lokale bestuurders.’