Voorstel tot vereenvoudiging duurzaamheidswetgeving

Op 29 januari jl. heeft de Europese Commissie (EC) het zogeheten Competitive Compass for the EU gepresenteerd. Dit beleidsinitiatief staat ook bekend als het Europese Omnibuspakket (hierna: Omnibus). Een belangrijk doel van de Omnibus is om Europese wetgeving te vereenvoudigen en te stroomlijnen. Daartoe behoort ook duurzaamheidswetgeving, waaronder de rapporteringsverplichtingen.

Doel Omnibus 

De Omnibus is onderdeel van het werkplan van de EC voor 2025 en heeft als doel de regeldruk voor bedrijven te verminderen. Daarnaast wil de EC Europa “positioneren als de plek waar toekomstige technologieën, diensten en schone producten worden uitgevonden, vervaardigd en op de markt gebracht worden én tegelijkertijd het eerste klimaatneutrale continent te worden”.  

Om dit doel te bereiken richt de Omnibus zich op drie actiegebieden die gericht zijn op: 

1. het dichten van de innovatiekloof met (onder meer) de Verenigde Staten en China, 
2. een gezamenlijke Europese routekaart die leidt tot een transitie naar decarbonisatie/ schone energiebronnen en een verbeterede Europese concurrentiepositie, en  
3. het verminderen van overmatige afhankelijkheden (denk recent aan aardgas uit Rusland) en het vergroten van de Europese veiligheid.  

Deze drie  pijlers worden aangevuld met vijf randvoorwaarden die volgens de EC noodzakelijk zijn om de Europese “concurrentiepositie in alle sectoren te ondersteunen”. Eén van deze randvoorwaarden is ‘vereenvoudiging’. Met deze randvoorwaarde beoogt de EC de regeldruk en administratieve lasten voor Europese bedrijven te verminderen.  

Vereenvoudiging duurzaamheidwetgeving: vermindering administratieve lasten 

In de Omnibus is het voornemen opgenomen om vereisten die gelden voor rapportering, due diligence en de taxonomie op het gebied van duurzaamheid te vereenvoudigen. Via de vereenvoudiging wil de EC de administratieve lasten voor alle bedrijven met ten minste 25% verminderen. Voor mkb-bedrijven wordt een vermindering van ten minste 35% nagestreefd. Daarnaast zal een nieuwe categorie worden voorgesteld voor bedrijven die groter zijn dan het mkb, maar kleiner dan grote bedrijven de zogenoemde ’mid-caps’. Bedrijven die in deze categorie gaan vallen, profiteren volgens de EC van een vereenvoudiging van wet- en regelgeving “in dezelfde zin als het mkb”. Welke drempelbedragen aan deze mid-caps worden verbonden en voor welke bedrijven dit geldt, is nog niet bekend.  

De EC heeft 26 februari jl. de eerste Omnibusvoorstellen gepubliceerd. Er zijn meer details bekend geworden over de mogelijke wijzigingen van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD). Hieronder zetten wij alvast enkele voorgestelde wijzigingen uiteen. 

CSRD

De EC stelt ten aanzien van de CSRD onder meer voor:

• om het toepassingsbereik van de CSRD te wijzigen. Dit houdt concreet in dat alleen bedrijven onder de reikwijdte van de CSRD gaan vallen indien de onderneming:
  - meer dan 1.000 medewerkers heeft; en
  - meer dan 50 miljoen euro netto-omzet heeft; of
  - een balanstotaal heeft van meer dan 25 miljoen euro. 

In ieder geval moet de onderneming meer dan 1.000 medewerkers hebben. Daarnaast moet aan één van de twee overige criteria worden voldaan;

• om het aantal datapunten waarover gerapporteerd moet worden te verminderen; 
• de verplichting om een duurzaamheidrapportage op te stellen voor ondernemingen die voor het eerst vanaf boekjaar 2025 een rapportageplicht hebben (publicatie in 2026) met twee jaar uit te stellen.
  (Dit betekent dat deze groep voor het eerst moet publiceren over boekjaar 2027 (publicatie in 2028));
• om een vrijwillige duurzaamheidsstandaard als een gedelegeerde handeling aan te nemen. Deze standaard zal gebaseerd worden op de vrijwillige EFRS-duurzaamheidsstandaard voor het mkb (de zogenoemde VSME).
  - en CSRD-onderneming mag vervolgens niet meer informatie opvragen dan vereist in de VSME, tenzij dit noodzakelijk is. Op deze manier wil de EC het doorleggen van informatieverplichtingen in de waardeketen voor ondernemingen die niet onder de reikwijdte van de CSRD vallen inperken;
  - De EC is voornemens om op korte termijn een aanbeveling over vrijwillige duurzaamheidsrapportering gebaseerd op de VSME standaarden uit te vaardigen. 

CSDDD

Met betrekking tot de CSDDD stelt de EC onder meer voor:

• om de verplichtingen voor de (grootste) bedrijven die als eerste aan de CSDDD moeten voldoen met een jaar uit te stellen naar 2028;
• om de due diligence verplichtingen in de CSDDD te beperken tot directe business partners. 
  - De frequentie van periodieke beoordeling en monitoring van de directe business partners wordt verlaagd van een naar vijf jaar, tenzij een hogere frequentie noodzakelijk blijkt; 
• informatieverzoeken in de waardeketen worden op een zelfde manier te beperken als hierboven genoemd bij de CSRD.

Wetgevingsproces 

Het is belangrijk om op te merken dat het bovenstaande een voorstel van de EC betreft. Het Europese wetgevingsproces moet nog worden doorlopen, waarbij er wijzigingsvoorstellen kunnen worden ingediend.