Provincie: Enkhuizen moet rekening betalen

Protesten van Enkhuizen ten spijt: de gemeente moet haar afgesproken aandeel aan de ambtelijke samenwerkingsorganisatie gewoon betalen. De gemeenteraad wil minder gaan bijdragen, maar heeft van de provincie nul op het rekest gekregen. De enige mogelijkheid die Enkhuizen nu nog rest, is een gang naar de rechter.

Verdeelsleutel

Het conflict is zo’n anderhalf jaar geleden ontstaan, toen Drechterland, Enkhuizen en Stede Broec een andere verdeelsleutel wilden voor de kosten van de ambtelijke samenwerking. De drie gemeenten zijn in 2015 een ambtelijke fusie aangegaan. Sindsdien draagt iedere gemeente op basis van een toen afgesproken verdeelsleutel bij aan de kosten van de ambtelijke werkorganisatie (SED organisatie). Enkhuizen betaalde tot nu toe altijd het meest: 37 procent. Stede Broec nam 32 procent van de begroting van de gemeenschappelijke regeling voor haar rekening en Drechterland 31 procent. Voor de start van de ambtelijke fusie werd afgesproken deze verdeelsleutel tot en met 2020 te hanteren, en hem dan eventueel te herzien.

Zwaarwegend advies

In de zoektocht naar een andere verdeelsleutel kwamen diverse varianten op tafel, waarbij Enkhuizen in alle gevallen minder zou hoeven bijdragen. In de ene variant was dat een beetje minder, in andere varianten fors minder. De drie gemeenten kwamen er echter onderling niet uit. Daarop schakelden de drie colleges begin vorig jaar een onafhankelijke externe commissie in, met het verzoek om tot een zwaarwegend advies te komen. Deze ‘Commissie van Wijzen’ bracht dat advies in maart uit. Enkhuizen zou minder gaan betalen, Drechterland wat meer en Stede Broec veel meer. Er zou wel een ingroeipad komen, waarbij Enkhuizen nog een paar jaar wat extra zou betalen om de financiële pijn voor met name Stede Broec te verzachten.  

Verzet

De drie colleges stemden hiermee in – zij hadden vooraf afgesproken zich aan het advies te committeren –, maar de raad van Enkhuizen kwam in verzet. Hij gaf aan de voorgestelde verdeelsleutel niet te kunnen verkopen aan de inwoners. De raad verzocht daarop de provincie het geschil te beslechten, met een beroep op artikel 28 van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). ‘We kunnen onze inwoners niet uitleggen waarom zij moeten betalen voor de inwoners van de gemeente Stede Broec en (…) de gemeente Drechterland’, aldus het verzoekschrift van de Enkhuizer raad aan GS van Noord-Holland. Met de huidige verdeelsleutel worden de inwoners van Enkhuizen tekortgedaan, vindt de raad. ‘Vanuit onze financiële positie kunnen we ons dat niet veroorloven, gezien de maatschappelijke investeringen die onze inwoners terecht aan ons vragen.’    

Hoorzitting

Voordat Gedeputeerde Staten (GS) deze week een besluit namen, werd begin december een hoorzitting georganiseerd waar alle betrokkenen hun zegje konden doen. Alles overwegende hebben GS nu Enkhuizen in het ongelijk gesteld. Het advies van de onafhankelijke externe commissie is op zorgvuldige wijze tot stand gekomen, waarbij ook de door Enkhuizen aangedragen opties zijn meegenomen, stellen GS. Zij hebben het verzoek van Enkhuizen afgewezen.  

Rechter

Het is niet duidelijk of en welke vervolgstappen de Enkhuizer raad nu gaat nemen. Dinsdag is er een raadsvergadering. De verwachting is dat de afwijzing van GS en de eventueel te nemen vervolgstappen aan de orde zullen komen. De raad kan het geschil aan de rechter voorleggen.