Bestuurstermijnen lokale omroepen ook ter discussie

Ook de zittingstermijn van bestuurders voor lokale- en regionale omroepen staat ter discussie. Dat bevestigt een woordvoerder van minister Bruins na vragen van Binnenlands Bestuur. De NLPO laat weten voorstander te zijn van een maximale zittingstermijn voor de directie en het bestuur van lokale omroepen. Zeker nu er met de streekomroepvorming een professionaliseringsslag wordt gemaakt.

Kamerbrief

In een Kamerbrief meldde minister Eppo Bruins dinsdag dat het hem verstandig lijkt om zittingstermijnen van leden van raden van toezicht en bestuurders bij de publieke omroeporganisaties te maximeren. ‘Onbegrensde zittingstermijnen dragen bij aan machtsstructuren die schadelijk zijn voor de cultuur en integriteit van de organisaties en hebben daardoor een negatieve impact op de uitvoering van de publieke taakopdracht.’

Commissies

De minister baseert zijn oordeel op de conclusies van verschillende commissies. De adviescommissie Van Geel, die in 2022 werd opgericht, adviseerde om het aantal bestuurstermijnen te beperken tot maximaal twee termijnen van vier jaar. De commissie Van Rijn, ingesteld vanwege signalen van grensoverschrijdend gedrag bij De Wereld Draait Door, merkte op dat ‘machtsmisbruik, vriendjespolitiek en het ‘kopen’ van loyaliteit’, op de loer liggen wanneer één of enkele personen lange tijd alle beslissingen maken.

Ook lokaal

In de brief aan de Kamer wordt door het kabinet enkel gerefereerd aan het landelijke publieke omroepbestel. De lokale- en regionale omroepen, bekostigd door respectievelijk de gemeenten en het rijk, komen niet ter sprake. Dat betekent niet dat daar niks gaat veranderen, zo blijkt uit navraag bij het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap. Het kabinet gaat de hele publieke omroep, zowel landelijk als decentraal, integraal benaderen. ‘Wat dat precies zal gaan betekenen voor regionale en lokale publieke omroepen valt op dit moment nog niet te zeggen’, aldus een woordvoerder.

NLPO is voorstander

Marc Visch, directeur-bestuurder bij de Stichting Nederlandse Lokale Publieke Omroepen (NLPO), het coördinatieorgaan voor de lokale omroepen, is voorstander van een maximale zittingsduur voor bestuurders en directieleden. De stelselwijziging die door het vorige kabinet werd aangekondigd en waarna gemeenten niet meer verantwoordelijk zullen zijn voor de bekostiging van de lokale omroepen, maakt het invoeren van een maximale zittingstermijn volgens hem ook opportuun.

Professionalisering

‘Op dit moment zijn er nog veel kleine vrijwilligersorganisaties waarbij de kar wordt getrokken door een paar mensen. Ik begrijp dat het dan lastig is om te werken met kortere zittingstermijnen. Maar als we straks overgaan naar een stelsel met 80 professionele streekomroepen hoort daar ook de juiste governance bij.’ De maximale termijn zou volgens Visch idealiter gelden voor zowel het bestuur als de directie.

Publieke taak

Het hebben van een wisselende directie heeft volgens de NLPO, ook op lokaal niveau, verschillende voordelen. Zo stimuleert het vernieuwing en doorontwikkeling. Hij benadrukt dat het past bij een organisatie die met publiek geld een publieke taak moet uitvoeren. ‘Je moet ervoor waken dat je als bestuurder niet te veel ‘één’ wordt met de organisatie. Dat heeft ook te maken met het publieke karakter: je kunt als bestuurder best een boegbeeld zijn voor de organisatie, maar de organisatie is niet van jou.’

2 keer 4

Visch zwaait deze maand zelf af bij de NLPO omdat zijn termijn als bestuurder voorbij is. ‘Wij adviseren lokale omroepen nu al, via het Handboek goed bestuur, om een termijn van 2 keer 4 jaar te hanteren. Om het goede voorbeeld te geven geldt dat binnen de NLPO nu ook al.’