Gemeenten willen omroep (deels) zelf bekostigen

Nederlandse gemeenten willen een flink deel van de financiering van lokale omroepen zelf blijven doen. Dat schrijft de VNG in een reactie op plannen van staatssecretaris Uslu, die de bekostiging volledig wil overhevelen naar het rijk. De VNG voorziet dat de totale beschikbare middelen voor de omroepen door de kabinetsplannen afnemen. Dat is juist het tegenovergestelde van wat wenselijk is en volgens de gemeenten dan ook ‘het paard achter de wagen spannen’.

Schaalvergroting

De VNG reageert daarmee op twee simultane ontwikkelingen. Het kabinet wil allereerst van een systeem met zo’n 240 lokale omroepen naar 80 streekomroepen gaan. ‘Schaalvergroting is onontkoombaar om te komen tot die professionele, onafhankelijke en financieel gezonde omroep’, aldus staatssecretaris Uslu. Daarbij stelt Uslu een extra investering van 16 miljoen beschikbaar. De NLPO zegt echter dat het dubbele nodig is. Ook legt het kabinet de financiering van de nieuwe streekomroepen liever bij het rijk neer. Dit om onafhankelijkheid te bevorderen.

Onafhankelijkheid

Die onafhankelijkheid staat niet ter discussie, zo zegt de VNG in haar reactie. ‘Bij de VNG, het Commissariaat van de Media of het ministerie zelf zijn nooit signalen gekomen waaruit zou blijken dat gemeenten de onafhankelijkheid van de lokale media zouden beïnvloeden.’ Daaruit blijkt dus ook geen aanleiding om de financiering te verplaatsen. ‘Welk probleem lost de staatssecretaris op met haar voorstel?’ Zo vraagt de VNG zich af.

VNG voorziet problemen

Sterker nog, de VNG voorziet juist nieuwe problemen door de plannen van Uslu. Gemeenten investeren op dit moment gemiddeld meer in hun eigen omroep dan wat wordt voorgesteld in normbedragen. Wanneer de financiering verschoven wordt naar het rijk zal dat in veel gemeenten heroverwogen worden. Anders gezegd zullen ze ook geen extra middelen meer beschikbaar stellen, het is dan immers een taak van de landelijke overheid om de omroep te financieren.

Gemeenten gaan niet meer investeren

Dit staat haaks op de ontwikkelingen die de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden. Veel gemeenten hebben geïnvesteerd de professionalisering van hun omroep. Wanneer de samenwerking tussen de gemeente en de omroep stopt vloeit dit geld weg. Die samenwerking is overigens ook belangrijk vanwege de informerende en culturele functie van een lokale omroep, zo stelt de VNG. ‘Feitelijk leidt de keuze voor 100 procent landelijke financiering ertoe dat er minder geld dan mogelijk is naar de lokale omroepen gaat. Daarmee spant de staatssecretaris het paard achter de wagen.’

Tussenvorm

In het voorstel van Uslu zou het ministerie van OCW 28 miljoen euro verdelen over de 80 beoogde streekomroepen. De VNG stelt een tussenvorm voor waarbij het ministerie in totaal 18 miljoen euro verdeeld. Daarnaast moet 12 miljoen euro beschikbaar worden gesteld aan gemeenten via het gemeentefonds. Dit deel van de bekostiging blijft dus via het lokale bestuur lopen. Het behoud van deze relatie tussen de lokale omroep en de gemeente geeft de gemeente de mogelijkheid om aanvullende middelen beschikbaar te stellen. Bijvoorbeeld voor lokale projecten of specifieke omstandigheden van hun omroep.