'Woonwagenbeleid gemeenten faalt'
Het beleid van gemeenten om op woonwagenkampen geen nieuwe staanplaatsen voor bewoners te creëren heeft gefaald. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de Vereniging van Sinti Roma en Woonwagenbewoners Nederland (VSRWN). De resultaten werden woensdag aangeboden aan wethouder Tom Horn van de gemeente Haarlemmermeer.
Het beleid van gemeenten om op woonwagenkampen geen nieuwe staanplaatsen voor bewoners te creëren heeft gefaald. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de Vereniging van Sinti Roma en Woonwagenbewoners Nederland (VSRWN). De resultaten werden woensdag aangeboden aan wethouder Tom Horn van de gemeente Haarlemmermeer.
Geen plek
Sinti, Roma en autochtone woonwagenbewoners die hun kinderen in hun wagens opvoeden worden al jaren met de harde feiten geconfronteerd: zodra hun kinderen volwassen zijn en op hetzelfde kamp in een woonwagen willen wonen blijkt daar geen plek voor te zijn. Gemeenten faciliteren namelijk geen nieuwe staanplaatsen in de hoop dat jongeren in een normaal huis gaan wonen. Maar de woonwagencultuur en -traditie is voor de bewoners belangrijker dan het wonen in een stenen huis. Daardoor blijven jongeren liever bij hun ouders in de wagen wonen en raken de kampen in het hele land overvol. Voor de betrokkenen zelf is dit al jarenlang een realiteit, maar gemeenten blijven tot op de dag van vandaag met het beleid doorgaan. Al 21 jaar worden er geen plekken meer bijgebouwd en sinds 2006 is het zogeheten ‘uitsterfbeleid’ officieel.
Meten is weten
Onder het credo ‘meten is weten’ liet de Vereniging van Sinti, Roma en Woonwagenbewoners Nederland (VSRWN) een onafhankelijk onderzoek uitvoeren. Uit de cijfers blijkt dat nagenoeg alle ondervraagde bewoners liever in een woonwagen willen blijven. Hetzelfde geldt voor jongeren en voor de zogeheten spijtoptanten, zij die er ooit toch voor kozen om naar een huurhuis te verhuizen en daar spijt van hebben. Immers, de cultuur, tradities en nauwe sociale cohesie op het kamp blijven sterk. Voorzitter Sabina Achterberg van de VSRWN werd bevestigd in haar mening toen zij de feiten zag. Zij bood het onderzoek aan aan wethouder Tom Horn (PvdA) van de gemeente Haarlemmermeer. ‘In die gemeente troffen de onderzoekers verschillende woonwagenkampen aan. Ze zijn vak na vak langsgegaan, en hebben bij de bewoners aangeklopt. Het was een geanonimiseerd onderzoek, zodat mensen zich er senang bij voelden. Wat blijkt: in de Haarlemmermeer zijn dubbel zoveel vakken nodig. Van de 46 aangetroffen woonwagenvakken waren er 47 extra nodig voor inwonende volwassen kinderen.’ De onderzoekers bevelen de gemeente aan om in de komende 25 jaar net aantal woonwagenplekken te verdubbelen met 137.
Arnhem en Rijswijk voorop
Wethouder Horn neemt het onderzoek en de aanbevelingen mee. Mogelijk komen er dus meer staanplaatsen in de Haarlemmermeer bij. In de gemeente Arnhem gebeurt dit al. ‘Daar is de gemeente is samen met onze mensen en de coöperaties om de tafel gegaan. Er worden nu extra plaatsen gecreëerd en nieuwe kampjes gemaakt. Het idee is om eerst de ruimten rond de kampen benutten en daarna nieuwe plekken voor kampen in de gemeente aanwijzen. Dat zal niet zonder slag of stoot gaan, want bestemmingsplannen moeten worden aangepast en bezwaarperiodes moeten worden doorlopen,’ vertelt Achterberg. Kleinschalige kampen werken goed, stelt ze. ‘Als gemeenten geen grote woonwagenkampen willen, dan kunnen ze ook nieuwe plekken voor kleine woonwagenkampen inrichten. Maar ik denk dat mensen en gemeenten sowieso bang zijn voor kampen, groot en klein.’ De best practise is vooralsnog de gemeente Rijswijk. ‘Daar zijn standplaatsen bijgekomen. Toch zijn daar nog plekken nodig.
Jongeren de dupe
De standplaatsenproblematiek is onder jongvolwassenen dus het grootst. ‘Veel woonwagenjongeren hebben op twintigjarige leeftijd al een serieuze relatie. Het wordt normaal gevonden dat 25 jaar de maximale leeftijd is om op zichzelf te wonen, samen te wonen, te trouwen of een gezin te stichten,’ legt Achterberg uit. Het niet beschikbaar zijn van standplaatsen belemmert jongeren om de stap naar zelfstandigheid te maken. Ook blijkt dat de communicatie tussen woningbouwcorporaties – bijna altijd zijn zij de verhuurders van de vakken – en de bewoners niet altijd helder is. Volgens Achterberg hangt dit samen met het uitsterfbeleid. ‘Alle gemeenten kiezen voor de nuloptie: geen woonwagenvakken erbij. De overheid heeft dit verzonnen in de hoop dat jongeren in een stenen woning gaan wonen. Wij zien het ook als uitroeiing van de leefwijze en de wooncultuur,’ aldus de voorvrouw.
Tik op de vingers
Eerder kreeg de overheid al een tik op de vingers van de Nationale Ombudsman. Die constateerde dat de overheid Sinti, Roma en woonwagenbewoners over één kam te scheren met autochtone Nederlanders, daar waar zij hun eigen cultuur en tradities hebben. Volgens de ombudsman mag de groep juist aparte minderheid worden behandeld omdat ze een eigen traditie en cultuur heeft. Ook raadde de ombudsman aan om één minister voor de hele groep aan te stellen – thans zijn alle dossiers over verschillende ministeries verdeeld, waardoor Sinti, Roma en Woonwagenbewoners voor hun belangen bij verschillende loketten moeten aankloppen. ‘Er moet nu een nieuw beleid komen, zo zei de ombudsman, samen met Sinti, Roma en woonwagenbewoners,’ zegt Achterberg. Op het ministerie van BZK wordt daarom donderdag een aftrap gedaan om het nieuwe beleid samen te maken. ‘De ambtenaren zijn welwillend en open. Wij willen het beleid samen met hen opstellen als gelijkwaardige partners en in wederkerigheid. We willen een verklaring waarin wordt gesteld dat wij een erkende minderheidsgroep zijn met verschillende op cultureel- en woongebied, en dat er in staanplaatsen zal worden voorzien. De EU wil dit overigens ook.’
Toekomst
Ondanks alles heeft Achterberg hoop voor de toekomst. ‘Ik hoop dat de nieuwe koers die we vandaag inslaan in een goed gesprek met het rijk en de gemeenten zal gaan. In wederkerigheid. Tot voor kort hebben zich maar twintig gemeenten aangemeld die willen meepraten over het nieuwe beleid. Dat vinden wij te weinig, want er zijn zo’n 380 gemeenten. We roepen gemeenten daarom op om zich bij het overleg aan te sluiten.’
Reacties: 11
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Klinkt alsof de onderzoeksresultaten bijzonder objectief zullen zijn als het is geïnitieerd en uitgevoerd door zulke sterk onafhankelijke en onbevooroordeelde organisaties.
Tevens, wat JB zegt.
@JB: Je hebt je duidelijk verdiept in deze materie. NOT.
Met hoeveel woonwagenbewoners heb je persoonlijk gesproken? Of heb je al je informatie uit mediaberichten verkregen?
Ondanks het 'broeinest van criminaliteit' heb ik het toch voor elkaar gekregen om 10 jaar geleden mijn VOG te krijgen om mijn ambt te bekleden. Ik heb dus geen strafblad.
Ik ken ook niemand die dit wel heeft.
Rotte appels heb je overal. Bij de woonwagenbewoners en bij, want blijkbaar vind je dat wij niet normaal zijn, de normale burger.
Oom agent komt nooit eerst alleen maar Direct met backup, dat is juist het probleem.
Zelfs niet nadat ze met lege handen zijn vertrokken nadat ze woonwagen voor woonwagen gestript hebben om illegale praktijken te onderzoeken.
Die ze dus niet gevonden hebben.
Maar die wel het gevoel hebben dat ze nog even een trap na moeten geven door je aan te spreken over dat 'rare taaltje' dat je onderling spreekt.
Zou jij nog steeds zo gastvrij zijn na een zelfde situatie wanneer het geringe tijd later weer voorkomt? Weer 12 man in Jouw Thuis? Weer tevergeefs.
Zou je dan niet een klein beetje bitter zijn dat je door deze hele vertoning (waarbij je het kamp niet af mag tot ze klaar zijn) te laat komt op je werk? Hoe ga je dat uitleggen zonder voor de rest van je loopbaan scheef aangekeken te worden? "Oh ik ben wat later want de backup van Oom agent hield me tegen tot hij klaar was met mijn hele inboedel binnenstebuiten te keren."
Tussen haakjes, diezelfde inboedel kunnen we niet eens verzekeren want er is geen enkele maatschappij die dat doet.
Tevens betaal ik voor mijn mini villa van nog geen 70m2 maandelijks rond de €690,- huur.
En ja, net zoals bij de meeste huurhuizen wordt dit elk jaar verhoogd, ook al is de woonwagen elk jaar minder waard.
Ik denk dat de maandelijkse hypotheekkosten van de normale burger iets lager liggen.
Natuurlijk verwacht ik niet dat je dit hele verhaal leest, JB.
Ik vond de door jou geplaatste reactie alleen Te generaliserend om niet te reageren en in ieder geval te proberen om je na te laten denken over wat je nou eigenlijk hebt geschreven.
Wat in jouw ogen (in het algemeen) een broeinest van criminaliteit is heeft zoveel meer voortgebracht: ambtenaren van diverse instanties, conservatorium studenten, docenten, medewerkers in de luchtvaart, zelfstandig ondernemers, kapsters, visagistes (die voor bekende media werken). En dan heb je natuurlijk nog de 'Hollandse' zangers die het toch ook goed doen. En dat zijn alleen al de woonwagenbewoners die ik ken, en ik ken ze echt niet allemaal.
Dit is ook wat woonwagenbewoners zijn. Het is net alsof het gewoon mensen zijn.
Alleen zie je dit niet terug in de media.
Hoe ver valt de appel van de boom? Rechercheurs die met zware en georganiseerde criminaliteit van doen hebben, wijzen er dikwijls op dat bepaalde families al decennialang bij hen bekend zijn. Klopt dat beeld? En zo ja, hoe moet dat dan worden verklaard? EMMA-partner Hans Moors en Toine Spapens (hoogleraar Tilburg University) schreven, in opdracht van het Onderzoeksprogramma Politie & Wetenschap, een ontluisterend boek over zeven criminele familienetwerken in Noord-Brabant.Dit soort criminele families zijn voor de samenleving een zware kostenpost. Niet alleen vanwege de misdaden die ze plegen en de schade die dat veroorzaakt. Maar ook omdat de overheid er een hoop werk aan heeft, vaak al jarenlang.
De situatie in Oss - al decennialang het afvoerputje van Nederland - is nijpend. De maffia heeft beslag gelegd op het Chicago aan de Maas. Keiharde criminelen maken zich onbekommerd schuldig aan (georganiseerde) misdaad: vuurwapengeweld en grootschalige drugshandel. Justitie staat nagenoeg machteloos tegen de 'Brabantse maffia', schrijven criminologen in het onderzoeksrapport 'Met grof geschut'. De beruchte penoze huist op het woonwagenkamp in Oss. Natuurlijk. Waar anders? De familie in kwestie waant zich onaantastbaar en leeft boven de wet. Het criminele netwerk is voor het belangrijkste deel op familiebanden gebaseerd, schrijven de onderzoekers. "Het rechercheteam durft te spreken van een ware 'maffiastructuur'. De verdachtengroep kent een duidelijke leidersfiguur, is calculerend en straks georganiseerd en vertegenwoordigt alle takken binnen de hennephandel: van telers en knippers tot handelaren." De politie gaat ervan uit dat het gehele woonwagenkamp weet van de hoed en de rand, maar dat de (ere)codes die binnen de woonwagengemeenschap regeren, hun het zwijgen opleggen. Steeds opnieuw ontspringt familie de dans, concluderen de criminologen. Langzaam maar zeker wordt het woonwagenkamp kapotgemaakt door de gemeente Oss. Terecht, blijkt onmiskenbaar uit het onderzoek. Osse woonwagenbewoners verdienen geen plekje op de lijst van nationaal immaterieel erfgoed, maar een oncomfortabel bed achter slot en grendel. Stelletje tokkies.