Voorschool versterkt segregatie

Opleiding
Ouders kiezen voor de school met ouders zoals zijzelf. Niet 'kleur' is daarbij het belangrijkste onderscheid, maar opleiding, blijkt uit de casestudy van vier basisscholen in een buurt in Amsterdam Noord. En waar hoger opgeleide ouders bewust kiezen voor gelijkgestemden, hebben lager opgeleiden het idee dat het hen overkomt, concludeert onderzoeker Dionne Zeldenrijk in het RMO-rapport 'Je voelt het gewoon'.

OSM
De titel verwijst naar de herkenning van de sociale klasse (van ‘ons soort mensen’), volgens Zeldenrijk de belangrijkste drijfveer achter de schoolkeuze van hoger opgeleide ouders. Lager opgeleide ouders maken minder bewust de keuze, al maken ze wel onderscheid tussen 'zwarte' en 'witte scholen'.

Paradox
De RMO wijst hierbij op de paradox dat veel Nederlanders meer onderlinge sociale cohesie wensen maar in de praktijk daar niet voor kiezen. 'In de eigen situatie kiezen ouders nu eenmaal liever voor contact met gelijkgestemden, met oog op hun kinderen en zichzelf. Veranderen hoeft voor hen niet, want sociaal gezien staan bepaalde groepen gewoon te ver van elkaar af.'

Voorschool in crèche
Stadsdeelwethouder Coby van Berkum, ziet de verregaande segregatie in het basisonderwijs wél als een probleem. 'Onderwijs is nog de enige plek om door te groeien en om ook echt met mensen uit andere milieus in contact te komen. Onderwijs is een belangrijke manier om te kunnen emanciperen, te verheffen.' Daarom zegt ze de segregatie 'niet te accepteren'.

Mengen
Dat de voorschool segregatie versterkt, erkent Van Berkum. Ze is zich daarvan bewust, en werkt juist aan een plan om de voorschool bij een crèche onder te brengen, zodat ook kinderen van hoger opgeleide ouders de voorschool in worden getrokken. Ook overlegt Van Berkum met de scholen over mogelijkheden die zij zien om meer te mengen. 'Maar behalve die crèche-voorschool hebben we nog geen pasklaar antwoord. Het is lastig,' zegt Van Berkum.

'Ondergeschikt probleem'
PvdA-er Van Berkum wijkt in toon behoorlijk af van partijgenoot Lodewijk Asscher, de Amsterdamse wethouder die gemeentebreed verantwoordelijk is voor het onderwijs. In een reactie op het rapport relativeerde Asscher het belang van segregatie in het basisonderwijs . Hét probleem is volgens hem dat er in Amsterdam nog scholen zijn met onvoldoende onderwijskwaliteit, pas als dat is opgelost wil Asscher 'zich eens druk gaan maken' voor welke school ouders kiezen. Van Berkum zegt dat die andere visie voortkomt uit haar rol, zij kijkt als stadsdeelwethouder verder dan alleen het onderwijs. Segregatie is een breder probleem, en onderwijskwaliteit is meer dan cito-score, het gaat ook om 'vorming', meent Van Berkum.

Bekijk hier het rapport 'Je voelt het gewoon'  van de Raad voor Maatschappelijke ontwikkeling