VluchtelingenWerk stelt ultimatum: asielopvang moet beter
'De opvang is niet tijdelijk onder de maat, dit is structureel geworden', zegt Frank Candel, directeur van VluchtelingenWerk Nederland.
VluchtelingenWerk Nederland dreigt de rijksoverheid voor de rechter te dagen als de leefomstandigheden in de asielopvang niet voor 1 augustus zijn verbeterd. De rechter zou de organisatie gelijk kunnen geven, zegt hoogleraar migratierecht Paul Minderhoud (Universiteit Utrecht), maar daarmee is de crisis in de opvang nog niet opgelost.
Structureel
De leefomstandigheden voor asielzoekers zakken door de humanitaire ondergrens, waarschuwt VluchtelingenWerk Nederland. Kinderen kunnen niet naar school, er is onvoldoende eten en gebrekkige hygiëne. Vluchtelingen moeten soms op een stoel of op de grond slapen, en worden van de ene naar de andere crisisnoodopvanglocatie gebracht. De crisis duurt bovendien al maanden. 'De opvang is niet tijdelijk onder de maat, dit is structureel geworden', zegt Frank Candel, directeur van VluchtelingenWerk Nederland. 'We gaan dit niet als het nieuwe normaal accepteren.'
‘Dit gaan wij niet afwachten, de tijd is op.’
Verwijtbaar
Met het ultimatum wil VluchtelingenWerk daarom extra druk zetten op het kabinet om de asielcrisis op te lossen. Candel: ‘Belangrijke waarschuwingen en adviezen zijn jarenlang in de wind geslagen. Deze crisis was te voorkomen en is daarom verwijtbaar.' Hij verwijst daarbij onder andere naar een advies van de Adviesraad Migratie (ACVZ) en de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB), die concludeerden dat het rijk de crisis zelf heeft veroorzaakt en in stand houdt.
Te laat
Volgens VluchtelingenWerk Nederland is de asielcrisis vooral een bestuurlijke crisis: het rijk is afhankelijk van gemeenten om opvanglocaties en huisvesting te regelen voor asielzoekers en statushouders. Het kabinet werkt weliswaar aan een nieuwe wet waarmee gemeenten verplicht kunnen worden om asielzoekers op te vangen, maar die kan op zijn vroegst in 2023 in werking treden. Te laat, vindt Candel: 'Intussen kan het elke avond zover zijn dat asielzoekers op straat belanden. Dit gaan wij niet afwachten, de tijd is op.’
'Door middel van een spoedwet kun je in september al een aanwijzende bevoegdheid hebben.'
Geen breekijzer
Hoogleraar migratierecht Paul Minderhoud denkt dat er een kans bestaat dat VluchtelingenWerk Nederland gelijk krijgt van de rechter, mocht het tot een rechtszaak komen. 'Het kan zijn dat de rechter de staatssecretaris oplegt dat hij beter zijn best moet doen.' Maar daarmee is de crisis nog niet opgelost, benadrukt hij. 'Het probleem is dat de staatssecretaris gebonden is aan de regels zoals ze nu zijn. Hij heeft geen breekijzer om gemeenten te dwingen om mee te doen.'
Spoedwet
Verantwoordelijk staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) wees in het NOS Radio1 Journaal ook op het feit dat hij nu nog geen mogelijkheden heeft om gemeenten te dwingen om asielzoekers op te vangen of te huisvesten. 'Wij zien dat anders', zegt woordvoerder Martijn van der Linden van VluchtelingenWerk Nederland. 'Door middel van een spoedwet kun je in september al een aanwijzende bevoegdheid hebben. Een andere weg is het staatsnoodrecht. Dat is voor de Oekraïense vluchtelingen wel ingezet, maar voor andere asielzoekers niet.'
Politieke besluiten
In tegenstelling tot de vorige asielcrisis, die werd veroorzaakt door een grote instroom van Syrische vluchtelingen nadat er oorlog uitbrak in dat land, is de huidige crisis met name te wijten aan gebrekkige doorstroming uit de asielzoekerscentra, zegt woordvoerder Martijn van der Linden van VluchtelingenWerk Nederland. De instroom van asielzoekers is niet extreem hoog geweest de afgelopen jaren, maar er is een opstopping ontstaan. Dat komt onder andere door achterstanden bij de IND (Immigratie- en Naturalisatiedienst) en een krappe huizenmarkt. Waar in de vorige crisis nog sprake was van overmacht, is de huidige crisis vooral te wijten aan politieke besluiten, zegt Van der Linden, zoals het bezuinigen op de IND en het sluiten van opvanglocaties.
Reacties: 2
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.